Bu çalışma, bal arısı (Apis mellifera L.) ve bombus arısı (Bombus terrestris L.) ile polinasyonun kolzada (Brassica napus L.oleifera) tane verimi, verim komponentleri ve kalitesi üzerine etkileri’nin saptanması amacıyla yapılmış olup, 2016-2017 üretim yılında ETAE (Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü) deneme tarlasında yürütülmüştür. Araştırma materyali olarak ETAE “Ege Bölgesi Kolza Araştırmaları Projesi” kapsamında geliştirilmiş bulunan bir çeşit adayı ETAE-K23.1 kullanılmıştır. Araştırmada; parsel verimi, çiçeklenme gün sayısı, fizyolojik olum gün sayısı, bitki boyu, yan dal sayısı, bitkide harnup sayısı, harnupta tane sayısı, 1000 tane ağırlığı (g), yağ oranı (%), protein oranı (%), yağ asitleri (oleik, linoleik, linolenik, palmitik, stearik ve erusik asit) oranı ve glikozinolat miktarı (µmol/g) incelenmiştir. Çalışmamızda bal arısı ve bombus arısı ile polinasyonun; kolzanın verimini (%25,1 - %72,2 oranında), harnupta tane sayısını, bin tane ağırlığını ve yağ oranını artırdığı belirlenmiştir.
This study was carried out in the AARI (Aegean Agıcultural Research Instıtute) trial field in 2016-2017 to determine the effects of pollination by honey bee (Apis mellifera L.) and bumble bee (Bombus terrestris L.) on rapeseed (Brassica napus L.oleifera) yield, yield components and quality. ETAE-K-23.1, a candidate rapeseed variety was used as the research material. In the study; parcel yield (kg), number of flowering days, number of physiological maturity days, plant height (cm), number of branches, number of pods/plant, number of seed/pod, 1000 seed weight (g), fat ratio, protein ratio, ratio of fatty acids (oleic, linoleic, linolenic, palmitic, stearic and erucic acid) and amount of glycosinolate (µmol/g) has been examined. In our study, it was determined that the pollination with honey bees and bombus bees increased the rapeseed yield by 25.1% - 72.2%, the number of seed/pod, the 1000 seed weight (g), oil percentage, and oil yield.
