Aydın ve Mardin illerinde yaşayan bireylerin beslenme durumlarının ve bazı biyokimyasal bulguların değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışma Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve Mardin Devlet Hastanesi beslenme ve diyet polikliniğine kilo kontrolü için başvuran 172 bireyle yürütülmüştür. Çalışmanın amacı; ülkemizin farklı coğrafi bölgelerin de bulunan Aydın ve Mardin ilinde yaşayan bireylerin beslenme durumunun ve alışkanlıklarının değerlendirilmesidir. Çalışmada bireyler Aydın ve Mardin’de yaşayan bireyler şeklinde iki gruba ayrılmış ve karşılaştırılmıştır. Bireylerin genel bilgileri, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları, fiziksel aktivite durumu ve diyet uygulama durumuna ilişkin anket formu uygulanmıştır. Araştırmada veriler çözümlenirken SPSS 24 paket programı kullanılmıştır. Veriler değerlendirilirken Shapiro Wilks, Kolmogrov Smirnov, Mann Whitney U, One- Way ANOVA, Kruskall Wallis, Tukey, Games-Howell, Mann Whitney U, Pearson Ki- Kare, Fisher Freeman Halton testleri uygulanmıştır. P<0,05 düzeyi anlamlı kabul edilmektedir. Bireylerin yaş ortalaması Mardin’de erkeklerin 35,88 ±12,6, kadınların 37.41 ±12.9; Aydın’da erkeklerin 36.39±12,4, kadınların 39.56±14.5 yıldır. Mardin’de bireylerin %31,4’nün ortalama beden indeksi(BKİ)(kg/m2) 25-29,9, Aydın’daki bireylerin %53,5’i 30-34,9 kg/m2 olarak bulunmuştur. Çalışmaya katılan bireylerin %11,6’sının ise morbid obez olduğu saptanmıştır. Bireylerin yalnızca %7,5’i yeterli ve dengeli beslendiklerini düşünmektedir. Çalışmada Mardin’de erkeklerin %43,9’i, kadınların %54,4’ü öğle yemeğini atladıklarını; Aydın’da kadınların %47,7’si akşam yemeğini, erkeklerin ise %51,9’u kahvaltıyı atladıkları saptanmıştır. Mardin’deki bireylerin %60,4’ü günlük hayatta ayçiçek yağı, Aydın’daki bireylerin ise %59,3’u zeytinyağı kullandıklarını bildirmişlerdir. Mardin’deki bireylerin BKİ değerleri ile toplam kolesterol, LDL-K, TG ve günlük ekmek tüketimleri arasında pozitif korelasyon, açlık glukoz ve HDL-K değerleri ile BKİ arasında negatif korelasyon; Aydın’daki bireylerin ise BKİ değerleri ile toplam kolesterol, HDL-K, LDL-K, TG ve günlük ekmek tüketimleri arasında negatif korelasyon, açlık glukoz değerleri ile BKİ arasında negatif korelasyon söz konusudur. İki şehirdeki dağılımılar benzer olmakla birlikte BKİ ve yaş arasında gruplar arasında anlamlı ilişki vardır (p<0,05). Sonuç olarak beslenme alışkanlığı ve beslenme durumu sosyoekonomik, coğrafi koşullar, kültürel etmenler, cinsiyet, eğitim durumu, medeni durum gibi birçok faktörden etkilenmektedir. Bu sebeple beslenme konusunda yapılacak olan plan ve politikalar toplumun çeşitli özelliklerine cevap verecek nitelikte olmalı ve geliştirilmelidir.