Lise Öğrencisi Ergenleri Suça Yönelik Tutumları ve İlişkili Faktörler

Abstract

Ergenlerde görülen suç davranışı, sadece birey ve aile boyutunda değil toplum üzerinde de olumsuz etkiler bırakan sosyal bir sorundur. Gelişim ve değişimin yoğun olarak yaşandığı ergenlik dönemi için suç davranışının görülme riskinin artması göz önüne alınarak bu çalışma 14-18 yaş arası ergenlerin suça yönelik tutumlarını ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla planlanmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim öğretim döneminde her okul türünü temsilen tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olan 14-18 yaş arası 1465 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın verileri Kişisel Bilgi Formu, Suça Karışı Tutumlar Ölçeği, Suç ve Şiddet Davranışı Onayı Ölçeği, Buss Perry Saldırganlık Ölçeği ve Algılanan Aile Desteği Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Ergenlerin sosyodemografik verilerinin suça yönelik tutumları ile karşılaştırılmaları sonucunda erkek ergenlerin kız ergenlere göre suç davranışlarını daha çok onayladıkları saptanmıştır. Aileye ilişkin verilere göre, kendilerine karşı aile tutumları baskıcı ve ilgisiz olan, aileleri tarafından problemli asi bir çocuk olarak tanımlanan, aile içi tartışmaları sık olan ve yanlış bir davranış sonucu şiddet içerikli cezalara maruz kalan ve aile içinde babaları hüküm giymiş olan ergenlerin suç davranışlarını daha çok onayladıkları saptanmıştır. Okuldaki akademik başarı düzeylerini başarısız olarak tanımlayan ve daha önce mükerrer disiplin soruşturması deneyimlemiş ergenlerin suç davranışlarını daha çok onayladıkları saptanmıştır. Arkadaşlarının şiddet içerikli suçlarına şahit olan ergenlerin, arkadaşlarıyla birlikte her zaman yanlış davranışta bulunan ve arkadaşlarının çoğunluğunun hükümlü olduğunu belirten ergenlerin suç davranışlarını daha çok onayladıkları saptanmıştır. Ergenlerin suça yönelik tutumlarıyla, suç ve şiddet davranışına yönelik verdikleri onayların, algıladıkları aile desteği ve saldırganlık düzeyleri arasında düşük düzeyde pozitif yönde ilişki bulunmuştur. Bu sonuçlar ışığında suç davranışına yönelik tutumları etkileyen diğer değişkenlerin belirlenebimesi için yeni çalışmalar planlanması, bu yönde farkındalığı arttırabilmek için aileye, okula yetkilelerine ve ergenlere yönelik eğitim düzenlenmesi ve suç davranışı için risk oluşturan ergenlere yönelik psikiyarti ve okul hemşireliğinin iş birliği içinde çalışmasına yönelik girişimlerde bulunulması önerilebilir.