Bu çalışmamızda XIX. yüzyılın Osmanlı Sahası önemli lügatlerinden olan, Ahmed Rıfat‘ın eseri ―Lugat-ı Tarihiyye ve Cografiyye‖nin ikinci cildinin transkripsiyonu yapılmıştır. XIX. yüzyılda Osmanlı Sahası Sözlük çalışmalarında önemli bir yeri olan bu sözlüğün ikinci cildi alfabetik düzenine göre ―B-P-T-S ‖ harflerini içermektedir. Bu sözlükte tarih ve coğrafya başta olmak üzere, matematik, kimya, fizik ve din bilimleri kavramları da açıklanmaktadır. Ansiklopedi niteliği taşıyan bu eser, Osmanlı Devleti‘nin edebi ve kültürel yapısı alanında çalışacaklara da kaynaklık etmiş olacaktır. Ayrıca bu çalışmamızda, ‗‘ġekil Bilgisi‘‘ isim çekim ekleri ve isim yapım ekleri, Karahanlı Türkçesi, Harezm-Kıpçak Türkçesi, Çağatay Türkçesi, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi ve Türkiye Türkçesi‘ndeki kullanımları ile önce ayrı ayrı tablolarda gösterilip daha sonra karşılaştırmalı tabloda verilmiştir. Sonra değerlendirme yapılıp metinde geçen örnekler verilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, Eski Anadolu Türkçesi, Osmanlı Türkçesi ve Türkiye Türkçesi‘ndeki isimlere gelen çekim ve yapım eklerindeki dönemsel gelişim ve değişim örneklerle takip edilerek ortaya konulmuştur.
In this study, The second skin of Ahmad Rifat's work "Lugat-ı Tarihiyye and Geography", which is one of the important lectaries of the Ottoman Period of the century, will be transcribed with the transcription of Turkish-Latin alphabet from Ottoman Turkish. XIX. This dictionary, which has an important place in Ottoman Turkish dictionary works in the 20th century, contains the letters "B-P-Ts ". In this dictionary, concepts of mathematics, chemistry, physics, and religion are also explained, especially history and geography. The literary and cultural structure of the Ottoman Empire will also be revealed through this work, which is an Encyclopedia, and will also be a source for those who work.
