Bu çalışmada; Celâl Bayar’ın, Türk siyasi tarihinde, tarihin devlet toplum dikotomisi olarak okunduğu ve “sivil toplumculuk” olarak adlandırılabilecek olan yaklaşımı daha çok Cumhuriyet Halk Partisi’ne karşı Demokrat Parti çatısı altında muhalefet ettiği dönemdeki söylev ve demeçlerinde bir “söylem” haline getirdiği anlatılmıştır. Aynı tarihsel süreçte, Celâl Bayar’ın Cumhuriyet Halk Partisi’ni “devlet partisi”, Demokrat Parti’yi ise “millet” partisi olarak konumlandırarak devlet-millet ayrımına dayanan bürokratik bir devlet söyleminin yaygınlık kazanmasında da etkili olduğuna değinilmiştir. Nihayetinde, Celâl Bayar’ın siyasal söyleminin analizi tezin konusunu oluşturmaktadır. Söz konusu çalışma, Celal Bayar’ın siyasal söylemine Türk siyasi hayatı içerisinde açıklık kazandırmak ve bu anlamda gelecek dönemlere bıraktığı mirası ortaya koymak düşüncesiyle yazılmıştır.
Çalışmada ilk olarak söylem kavramının tanımlanması ve analizi ele alınmıştır. Daha sonra, Celâl Bayar’ın Türk siyasi hayatındaki önemine vurgu yapılmış; üçüncü bölümde ise, Celâl Bayar’ın söylev ve demeçleri üzerinden söylem analizleri dönemin koşullarına değerlendirilmiştir. Çalışmanın planında, ikinci bölüm haricinde, belirli bir tarihsel düzen takip edilmemiş daha çok Demokrat Parti’nin kuruluşundan sona ermesine kadar olan süreç inceleme alanı olarak değerlendirilmiştir. Araştırma yöntemi olarak hipotezli sınama, araştırma tekniği olarak ise konuyla ilgili yazılmış literatür taraması yapılması tercih edilmiştir. Celâl Bayar’ın biyografisinden ve dönemin gazetelerinde derlenen söylev ve demeçlerinden yararlanılmıştır
It is referred on this thesis that Celal Bayar’s insight which mentioned as “CivilSocietism” and read as “History’s state-society dichotomy” in history of Turkish politics was turned into by himself a “discourse” in his speeches and statements in the period when he opposed to People’s Republic Party under Democrat Party’s prior.It is mentioned in the same period when Celal Bayar indicated as “party of government” to People’s Republic Party and also “party of society” to Democrat Party and he took affect on dissemination of a bureaucratic state discourse that based on state-society discrimination. Ultimately, analysis of Celal Bayar’s political discourse consists of thesis’s issue. This thesis was written with the aim of clarifying to Celal Bayar’s political discourse along his history of Turkish politics and appearing his legacy to future eras.
First of all, in this thesis, it is dealed with the portrayal and analysis of terms of discourse. Then, it is emphasized to Celal Bayar’s importance in history of Turkish politics. In the third section, it is made analysis of discourse according to Celal Bayar’s speeches and statements. In the thesis’s plan apart from second section wasn’t follow certain a history plan. Unlike this, it is arranged investigation period until Democrat Party’s finishing from its founding. It was choosed test with hypothesis as investigation method and also literature survey relevant with issue as investigatian technique. It was benefited from Celal Bayar’s biography and his speeches and statements compiled in this periods’s newspapers.
