Bazı makarnalık buğday ( Triticum durum Desf.) çeşitlerinin verim, kalite ve antioksidan aktivite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Araştırma bazı makarnalık buğday çeşitlerinin tTriticum durum Desf.) verim, kalite ve antieksidan aktivite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Araştırma ve Uygulama Çiftliğinde 2014 yılı buğday ekim sezonunda tesadüf blokları deneme desenine uygun olarak yürütülmüştür. Aydın ili ekolojik koşullarında Şölen, Turabi, Ege, Çeşit 1252, Tüten, Gap, Yaren, Alatay ve Kızıltan makarnalık buğday çeşitlerinin verim öğeleri (bitki boyu, m2'de başak sayısı, başakta tane sayısı, bin tane ağırlığı, tane verimi) ve kalite (tanede ham protein, ham kül, ham yağ, ham nişasta oranı) özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca insan sağlığına olumlu katkıları bulunan tanede toplam fenol içeriği ve antioksidan aktivite değerleri incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre çeşitlerin bitki boyu 82.4-104.4 cm, m2'de başak sayısı 318-525.5 adet, başakta tane sayısı 39.3-56.2 adet, bin tane ağırlığı 38.2-47.3 g, tane verimi 406.3-700.3 kg/da, tanede protein oranı % 12.21-15.07, tanede kül % 1.51-1.91, tanede yağ oranı % 1.54-1.85, tanede nişasta oranı % 56.53-61.02, toplam fenol içeriği 221.63-386.37 ug GAE/g ve toplam antioksidan aktivite değerleri % ı 5. ı 5-22.17 arasında değişmiştir. Denemede kullanılan çeşitler arasında Tüten çeşidi verim bakımından en yüksek değere sahip olurken, protein değeri bakımından Çeşit 1252 çeşidi ön plana çıkmıştır. Çalışma kapsamında elde edilen veriler dikkate alındığında Ege Bölgesinin kıyı kesimlerinde yüksek tane verimi ve yeterli kalite özelliklerine sahip makarnalık buğday yetiştiriciliğinin yapılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.