Aydın ili ve çevresinde üretilen süt ve süt ürünlerinde aflatoksin varlığının araştırılması

Abstract

Aydın ili ve çevresinde üretilen süt ve süt ürünlerinde aflatoksin varlı ının ara tırılması Aflatoksinler, Aspergillus flavus, A. Parasiticus ve A. Nomius gibi mantarların gıda ve yemlerdeki toksik metabolitleri olup, karsinojenik ve teratojenik etkiye sahip olmaları bakımından oldukça önemlidirler. B1, B2, G1, G2 ile M1, M2 bu grubun en önemli toksinleridir. Aflatoksin M1 (AFM1) toksisitesi en fazla olan aflatoksin B1 (AFB1)'in sütle atılan temel metabolik ürünüdür. AFB1 çok güçlü bir karaci er karsinojenidir. AFM1, laktasyondaki hayvanların AFB1 içeren yemlerle beslenmesinden sonra sütle atıldı ı için süt, peynir, yo urt, süt tozu ve tereya ı gibi süt ürünlerinde bulunabilmektedir. Süt ve ürünleri; özellikle bebekler, çocuklar, emziren anneler, ya lılar vb. bu ürünleri çokça tüketen ki ilerin besin kayna ı oldu undan bu ürünlerdeki AFM1 miktarları önemlidir bu yüzden bir çok ülkede ve Türkiye'de süt ve süt ürünlerinde bulunan AFM1'in düzeylerini saptamak ve riski en aza indirmek amacıyla çe itli ara tırmalar yapılmı tır. Avrupa ve di er geli mekte olan ülkelerde aflatoksinlerin süt ve süt ürünleri ile yemlerdeki varlı ı sistemik olarak kontrol edilirken, Türkiye' de süt ve süt ürünleri ile yemlerin AFB1 ve AFM1 ile kontaminasyonu önlemek için kontrol sistemleri yeterli de ildir. Dünya Sa lık Organizasyonu (WHO) ile Gıda ve Tarım Organizasyonu'nun (FAO) düzenledi i yönetmeli e göre AFB1'in sütteki düzeyi 0.05 µg/kg' dan daha azdır. Bu çalı mada Aydın ili ve ilçelerindeki mandıralarda, piyasada satılmak üzere üretilen süt ve süt ürünlerinden elde edilen örnekler HPLC (Yüksek Performanslı Likit Kromatografi) yöntemiyle incelenerek AFM1 düzeyleri incelenip, halk sa lı ı açısından risk olu turup olu turmadı ı ara tırıldı. Bu amaçla 26 mandıraya ait, süt (13), beyaz peynir (7), ka ar peyniri (6), tulum peyniri (6), lor peyniri (6) ve yo urt (9) olmak üzere toplam 47 adet numune AFM1 yönünden incelendi. Sonuçta, incelenen örneklerde ortanca düzeyi % 0,105 düzeyinde AFM1 belirlendi. AFM1 insidansı % 100 ve aralı ı 0,027-0,250 pbb arasında saptandı. ncelenen süt örneklerinin % 61,5'i, yo urt örneklerinin % 77,7' si ve peynirlerin % 4' ünün yasal olarak belirlenen sınırları a tı ı saptandı. Aydın ili ve çevresinde üretilen süt ve süt ürünlerinin sa lık sorunlara neden olabilece i bu ara tırma ile do rulanmaktadır. Süt ve süt ürünleri, AFM1 varlı ı yönünden bir program kapsamında kontrol edilmelidir. Hayvanlara verilen yemlerde AFB1 olu umunu sa layan artlar ve AFB1 varlı ı sürekli kontrol edilmelidir. Determination of Aflatoxin M1 in milk and milk products producted in Aydın and district. Aflatoxins have been important relatively carcinogenic and teratogenic effect and toxic metabolite in food and feedstuff of funguses as Aspergillus flavus, A. Parasiticus and A. Nomius. However, the toxins most important are B1, B2, G1, G2 and M1, M2. Aflatoxin M1 (AFM1) is produced a metabolit excreted milk of most toxic aflatoxin B1 (AFB1). Aflatoxin M1 is a very potent liver carcinogen. Aflatoxin M1 is appear milk products as milk, cheese, yoghurt, milk powder and butter for excreteed milk after aflatoksin B1 contaminates feedstuff are feed by lactating animals. Milk and milk product is important relatively amounts AFM1 this crops since these products are consumed largely by persons as especially infants, children, suckle of mothers, olds. Therefore, many countres and Turkey have been discharged various researched determine and reduce the least risk concentrations in presence of AFM1 in milk and milk products. Aflatoxin presence in feed, milk and dairy products can be systemically controlled in Europe and other developed countries. In contrast, there is practically not enough control system on the contamination of milk, dairy products and feed with AFM1 and AFB1 in Turkey. According to WHO and FAO regulation the content of AFB1 should be less than 0.05 µg/kg in milk. In this study, AFM1 levels were determined by HPLC (High performance liquid chromatography) in milk and milk products samples collected in dairy farms from Aydın and district. For this purpose, 47 samples consisted of milk (13), white cheese (7), kashar cheese (6), tulum cheese (6), curd chesee (6) and yoghurt (9) which were collected from 26 dairy farms were examined. The determined mean result of aflatoxin M1 analysis was 0,105 pbb of analysed samples and the incidence of AFM1 was 100 % and the range was 0,027-0,250 pbb. The analysed 61,5 % of milk samples, 77,7 % of yoghurt samples and 4 % of cheese samples were exceeded the maximum legal limits. These results of the study confirm that milk and milk products producted in Aydın and district may cause health problems. Milk and milk products have to be monitored continuously for the presence of AFM1 contamination. AFB1 occuring conditions in the feeds of dairy animals and AFB1 existence must be controlled strictly.