Aydın/Bozdoğan yöresinde yetiştirilen gökkuşağı alabalıklarında (oncorhynchus mykiss) paraziter yaygınlığın araştırılması

Abstract

Bu çalışma, Aydın/Bozdoğan İlçesi sınırları içinde, Akçay üzerine kurulu olan Kemer Barajı (37o 30' Kuzey enlemi 28o 35' Doğu boylamı)'ndaki kafes ve Akçay üzerindeki havuzlarda yetiştiriciliği yapılan gökkuşağı alabalıklarında (Oncorhynchus mykiss) paraziter yaygınlığı belirlemek amacıyla Eylül 2013-Ağustos 2014 tarihleri arasında yapılmıştır. Her ay düzenli olarak işletmelerden 12 şer adet olmak üzere toplam 348 balık alınmıştır. Laboratuvarda incelenen balıklar hem nativ hemde Giemsa ve Gümüş Nitrat boyama yapılarak protozoon ve metazoonlar açısından değerlendirilmiştir. İncelenen 348 gökkuşağı alabalığının 153 (% 44) balığın çeşitli protozoon ve metazoonlarla enfekte olduğu saptanmıştır. Enfeksiyon saptanan balıklarda tek ve mix enfeksiyon durumu dikkate alındığında; 118'i (% 33,9) T. fultoni, 19'u (% 5,4) I. multifiliis, 5'i (% 1,4) Apiosoma sp., 4'ü (% 1,1) Lernaea sp., olmak üzere tek türle enfekte iken, 7'sinde (% 2) ise T. fultoni + I. multifiliis ve T. fultoni + Apiosoma sp.'den kaynaklanan mix enfeksiyon tespit edilmiştir. Ayrıca mix olarak tespit edilen balıkların 5'i (% 1,4) (T. fultoni + I. multifiliis), 2'si (% 0,6) (T. fultoni + Apiosoma sp.) ile enfekte olarak belirlenmiştir. Mevsimlerin, balık boy ve ağırlıklarının, su sıcaklığının (oC), çözünmüş oksijen miktarının (O2 mg/L) ve pH değerinin tespit edilen parazitlerin görülme sıklıkları üzerine etkisi değerlendirilmiştir. Ayrıca bulunan parazitlerin enfeksiyon oluşturmasında etkili olduğu düşünülen bu parametrelerin etki paylarının belirlenmesi amacıyla lojistik regresyon analizi yapılmıştır; su sıcaklığındaki bir birimlik (oC) artış enfeksiyonun odds oranını (OR) 1,116 kat artırırken, çözünmüş oksijen miktarındaki bir birimlik artışın (O2 mg/L) ise 0,842 kat azalttığı görülmüştür. Yine aynı şekilde balık boylarındaki bir birimlik (cm) artış enfeksiyonun odds oranını (OR) 0,88 kat azaltırken, ağırlıktaki bir birimlik (g) artışın ise 0,99 kat azalttığı görülmüştür. Çalışma sonunda % 44'lük bir enfeksiyon oranı tespit edilmiştir. Saptanan parazitler arasında baskın türün T. fultoni olduğu görülmüştür. Özellikle su sıcaklığının yüksek olduğu aylarda, stok yoğunluğunun fazla olması, suyun yem artıkları ve ölü balıklarla kirletilmesi sonucu su kalitesinin bozulması paraziter enfeksiyonların görülme sıklıklarının artmasında etkili olabileceği düşünülmektedir.

This study was carried out to investigate the parasite prevalence on rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) which were raised in cage in Kemer dam lake built on Akçay river and pools situated on the river. The cage and pools are situated between 37o 30' northern 28o 35' eastern longitude, in Bozdoğan/Aydın, in western Turkey. The experiment lasted between September, 2013 and August, 2014. Regularly, 12 fish from each fish farm were randomly selected within monthly intervals. Thus, a total of 348 fish that were examined in the laboratory were screened by both native Giemsa and Silver Nitrate for protozoans and metazoans. One hundred fifty three (% 44) fish were detected as positive various protozoans and metazoans at a total of 153 fishes. Taking into individual and mixed infection, the number of cases and their percent values in parenthesis in case of infection with one species as follows: 118 (% 33,9) T. fultoni, 19 (% 5,4) I. multifiliis, 5 (% 1,4) Apiosoma sp., 4 (% 1,1) Lernaea sp. Seven of the 153 fishes (% 2) were infected with mixed infection of T. fultoni + I. multifiliis and T. fultoni + Apiosoma sp. The certain number and percentage value of fishes exposed to mixed infection as follows: 5 (% 1,4) (T. fultoni + I. multifiliis), 2 (% 0,6) (T. fultoni + Apiosoma sp.). The effect of season, fish length and weight, water temperature (oC), intensity of dissolved oxygen (O2 mg/L) and pH level of water on the incidence of determined parasites were evaluated in the present study. A logistic regression analyse was accomplished in order to estimate the certain interest of these parameters which were supposed to have a role in the appearance of the infection. The analysed indicated that one unite increase in water temperature result an 1,116 fold increase in infection odd ratio (OR), while 0,842 fold decrease was observed in response to one unite increase in dissolved oxygen amount (O2 mg/L). Likewise, one unite increase in fish lenght (cm), induced 0,88 fold decrease in infection odd ratio (OR), however, 0,99 fold reduction in infection odd ratio (OR) was determined regarding to one unite increase in fish weight (g). At the end of the study; infection rate was detected as 44 %. The dominant species among the parasites was observed as T. fultoni. Especially in months when the water temperature is increase, the stock density is high and water is contaminated with feed residues and dead fish as a result of water quality degradation are thought to be effective in the increase of the prevalence of parasitic infections.