İntihar olasılığı ölçeği (ioö)'nin klinik örneklemdeki geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Tüm dünyada önemli bir halk salıı sorunu haline gelen intihar son yıllarda ülkemizde de hızla artı göstermektedir. Bu çalımanın amacı ergen ve yetikinlerde intihar risk deerlendirmesinde kullanılmak üzere Cull ve Gill (1990) tarafından gelitirilen ntihar Olasılıı Ölçei (OÖ)'nin klinik örneklemdeki geçerliini ve güvenirliini incelemektir. OÖ, 36 maddeden oluan bir kendini bildirim aracıdır ve umutsuzluk, intihar düüncesi, dümanlık ve olumsuz kendilik deerlendirmesi olmak üzere 4 alt ölçei bulunmaktadır. Her bir madde 1 ile 4 arasında deien 4'lü Likert tipi bir ölçek üzerinden puanlanmaktadır. Çalımaya toplam 428 (217 psikiyatrik hasta ve 211 salıklı kii) kii katılmıtır. Çalıma grubu katılımcıları Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalında tedavi gören gönüllü hastalardan, kontrol grubu katılımcıları ise Aydın il merkezinde oturan kiisel ilikilerle ulaılabilen ve çalımaya katılmayı kabul eden kiiler arasından rastgele seçilmitir. Ölçein güvenirlii Cronbach Güvenirlik Analizi teknikleri ile hesaplanmıtır. Analiz sonuçları ölçein iç tutarlılık ve iki yarım güvenirliinin yüksek olduuna iaret etmektedir. Ölçein geçerlii 3 ekilde incelenmitir. lk olarak, aynılık geçerlii OÖ toplam puanı ile Beck Depresyon Envanteri (BDE), Beck Umutsuzluk Ölçei (BUÖ) ve Rosengberg Benlik Saygısı Ölçei (RBSÖ) toplam puanları arasındaki iliki bakılarak deerlendirilmitir. OÖ ile BDE ve BUÖ puanları arasında beklendii gibi pozitif yönde anlamlı bir iliki, RBSÖ puanları arasında negatif yönde anlamlı bir iliki bulunmutur. kinci olarak, ölçein ayırt etme geçerlii t-test ve diskriminant analizi teknikleri ile incelenmitir. Elde edilen bulgular ölçein halihazırda intihar düüncesi olan ve olmayan gruplar ile intihar giriiminde bulunan ve bulunmayan grupları birbirinden ayırt edebildiini göstermektedir. Ölçein yapı geçerlii ise LISREL 8.30 kullanılarak Dorulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile sınanmıtır. Farklı uyma (goodness of fit) istatistikleri temel alındıında modelin verilerle mükemmel olmasa da kabul edilebilir uyum düzeyinde olması ölçein yapı geçerliine yönelik destek salamıtır. Çalımada son olarak ölçein psikiyatrik ve normal bireylerde kullanılabilmesi için kesme noktası aratırılmıtır. Buna göre gerek psikiyatrik hasta grubu için gerekse tüm örneklem için en uygun kesme noktasının 110 olduu düünülmütür. Sonuç olarak elde edilen bulgular OÖ'nin klinik örneklemde kullanılabilecek güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduunu göstermektedir. Suicide which has been a big public healt problem in the world, also has been risen in our country, recently. The purpose of the current study is to investigate the validity and realibility of Suicide Probability Scale (SPS) developed by Cull and Gill to aid in the assessment of suicide risk in adolescent and adults, in clinical population. SPS is 36-item selfreport measure and has 4 subscales which are hopelessness, suicide ideation, negative selfevaluation and hostility. Each item are rated on a 4-point Likert-type scale. There were 428 (217 psychiatric patients and 211 healty people) people participated in the study. Study group was consisted of volunteer patient who are treated in the psychiatry department of the Medical School of the University of Aydın Adnan Menderes and control group was consisted of people who are living in Aydın, could be approached with personal relations and were accepted to participate in the study. The realibility of the scale was computed with Cronbach Reliability Analyze methods. The result of the analyses suggested that the internal consistency and split-half reliabilities of the scale were high. Validity of the scale was assessed in three ways. First, convergent validity of the SPS was assessed by examining the relationship between the SPS total score and Beck Depression Inventory (BDI), Beck Hopelessness Scale (BHS) and Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES). To be expected there were significant pozitive correlations between SPS and BDI and likewise SPS and BHS; and negative correlation between SPS and RSES. Second, the discriminant validity was examined with the methods of t-test and discriminant analyze. The results of analyses showed that scores on the SPS differentiated between suicide attempters and controls and also the groups which have suicide ideation and which have not suicide ideation. Third, construct validity of SPS was tested with Confirmatory Factor Analyze (CFA) using LISREL 8.30. As indexed by a variety of fit indices, the model suggested an acceptable fit to data, providing evidence for the construct validity of SPS. Finally, in this study cutting point of the scale was investigated to use on normal and psychiatric population. The results showed that for the both group of normal and psychiatric patients the most suitable cutting point is 110. As a result the findings obtained showed that SPS is a valid and reliable measure to use in clinical population.