Farklı ekim zamanı ve sıra aralığının çemen (Trigonella foenum-graecum L.)'in verim ve bazı morfolojik özelliklerine etkisi

Abstract

Bu araştırma,Aydın ekolojik koşullarında farklı ekim zamanı ve sıra aralığının çemenin verim ve bazı morfolojik özelliklere etkisini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Deneme 2005-2006 ve 2006-2007 yıllarında Adnan Menderes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Uygulama Çiftliğinin Tarla Bitkileri Bölümü deneme arazisinde bölünmüş parseller deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırmada GÜRASLAN tescilli çeşidinde 7 farklı ekim zamanı(15 Ekim, 15 Kasım, 15Aralık, 15 Ocak, 15 Şubat, 15 Mart ve 15 Nisan) ve 3 farklı sıra arası (20 cm, 40 cm, 60 cm) denenmiştir. Araştırmada; bitki boyu, bitkide dal sayısı, ilk bakla yüksekliği, bitki başına bakla sayısı, baklada tohum sayısı, tohum verimi, bin tane ağırlığı özellikleri incelenmiştir. Çalışma da, farklı ekim zamanlarının incelenen tüm özellikler üzerine önemli etkisi olduğu saptanmıştır. Çemen bitkisinde en yüksek tohum veriminin 1.yılda 355.0 kg/da, 2.yılda ise 366.0 kg/da 15 Kasım tarihli ekim zamanı ve 60 cm sıra arası kombinasyonundan elde edildiği bulunmuştur. Bu araştırmanın sonucunda; her iki deneme yılında da Aydın ekolojik koşulları için çemen bitkisinde ( L.) en uygun ekim zamanının 15 Kasım ve en uygun sıra arası mesafesinin de 60 cm olduğu belirlenmiştir.

This study was conducted in experimental fields of Adnan Menderes University, Faculty of Agriculture, Department of Field Crops during 2005-2006 and 2006-2007. The experimental design was split-plot with four replications. The aim of this study were to determine suitable planting date for Aydın and to investigate the effect of different planting dates (15 October 15 November, 15 December, 15 January, 15 February, 15 March ve 15 April) and row distances (20 cm, 40 cm, 60 cm) on some agronomics traits, yield and some morphological charecters of cv. GÜRARSLAN. In this study, plant height, number of branches per plants, first bean height, number of bean per plants, number of bean seeds, seed yield, 1000 kernel weight were determined. In this study, it was observed that planting date had a significant effect on all of the investigated characters.The highest seed yields were 355.0 kg/da in first year and 366.0 kg/da in second year in 15 November planting date and 60cm row distance treatment combination. This study showed that the best planting date was 15 November and best row distance was 60 cm forAydın conditions for two years.