Özet:
Bu çalışmada, akrilamid monomeri ile birlikte yardımcı monomerler; sitrakonik asit ve sodyum akrilat kullanılarak, kimyasal çapraz bağlı terpolimerlerin sentezi, karakterizasyonu ve sentezlenen polimerlerin yüzeye soğurum özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Kimyasal çapraz bağlı akrilamid/sitrakonik asit/sodyum akrilat ve akrilamid/sodyum akrilat/sitrakonik asit polimerleri, çapraz bağlayıcılar olarak etilen glikol dimetakrilat ve 1,4-bütandiol dimetakrilat kullanılarak sulu çözeltide serbest radikalik polimerleşme tepkimesi ile hazırlanmıştır. Tepkimede N,N,N',N'- başlatıcı olarak amonyum persülfat, hızlandırıcı olarak tetrametiletilendiamin kullanılmıştır. Sentezlenen kimyasal çapraz bağlı polimerlerin yapısal karakterizasyonu Fourier Transform nfrared Spektroskopisi (FT-IR) analizi ile yapılmıştır. Şişme karakterizasyonu için akrilamid/ sitrakonik asit/sodyum akrilat ve akrilamid/sodyum akrilat/sitrakonik asit polimerlerine 25oC'da dinamik şişme testleri uygulanmıştır. Şişme kinetiği ve difüzyon mekanizması ile ilgili parametreler şişme çalışmaları kullanılarak hesaplanmıştır. iv Kimyasal çapraz bağlı akrilamid/sitrakonik asit/sodyum akrilat ve akrilamid/sodyum akrilat/sitrakonik asit polimerlerinin yüzeye soğurum özelliklerinin araştırılmak için Basic Blue 12 (BB 12) gibi bir boyarmadde ve uranil iyonlarını içeren uranyum asetat gibi iki model seçilmiştir. Kimyasal çapraz bağlı akrilamid/sitrakonik asit/sodyum akrilat ve akrilamid/sodyum akrilat/sitrakonik asit polimerleri, 25oC'ta BB 12'nin ve uranyum asetatın sulu çözeltileri ile dengeye gelinceye dek etkileştirilerek soğurum özellikleri araştırılmıştır. Deneyler sonucunda %21,70-78,91 oranında BB 12, %18,46-40,72 oranında uranil iyonu soğurumu saptanmıştır.
In this study, it was aimed that synthesis of chemically crosslinked terpolymers by using acrylamide as monomers with citraconic acid and sodium acrylate, characterization and the investigation of adsorption properties of synthesized polymers. Chemically crosslinked acrylamide/citraconic acid/sodium acrylate and acrylamide/sodium acrylate/citraconic acid polymers were prepared by free radical polymerization in aqueous solution using ethylene glycol dimethacrylate and 1,4- butanediol dimethacrylate as crosslinkers. Ammonium persulphate as initiator and N,N,N',N'-tetramethylethylenediamine as accelerator were used in the reaction. Structural characterization of chemically crosslinked polymers was made with Fourier Transform Infrared Spectroscopy (FT-IR) analysis. Dynamic swelling tests were applied to chemically crosslinked acrylamide/citraconic acid/sodium acrylate and acrylamide/sodium acrylate/citraconic acid polymers at 25oC for swelling characterization. Parameters about swelling kinetics and diffusion mechanism were calculated by using of the results of swelling studies. Basic Blue 12 (BB 12) and uranium acetate (for uranyl ions) were selected as model molecules to investigate adsorption properties of chemically crosslinked vi acrylamide/citraconic acid/sodium acrylate and acrylamide/sodium acrylate/citraconic acid polymers. Adsorption properties were investigated by interacting of chemically crosslinked acrylamide/ citraconic acid/sodium acrylate and acrylamide/sodium acrylate/citraconic acid polymers samples with BB 12 and uranium acetate (for uranyl ions) until equilibrium at 25oC. At the end of the experiments 21,70-78,91 % BB 12, and 18,46-40,72 % uranyl ions adsorptions were determined.