Denizli kenti ve ilinde yönetsel ölçek arayışları (1975-2014): dört bütünşehir (belediyesi) söylemi / tasavvuru (2001-2014) ve büyükşehir belediyesi statüsü (2012-2014)

Abstract

Merkez İlçedeki 34 köy 1976 yılında Denizli Belediyesine mücavir alandaki köy olarak bağlanmıştı. Mücavir alan uygulaması gevşek bir bütünleştirme süreci olup köylerin belediyeleşmesiyle tersine çevrilebilir. 1989-1999 döneminde Denizli Belediyesinin mücavirindeki köylerin çoğu belediyeleşmiştir. Genelde birkaç köy birleşerek Merkez İlçede 17 yeni belediye kurulmasıyla idari parçalanma olmuştu. 1993-2000 döneminde yoğunlaşan ve 2012 sonuna kadar devam eden büyükşehir belediyesi kurma çabalarında 2000 yılı sonunda umut iyice azalmıştı. 2001 yılında 14 belediyenin gönüllü katılımı ve kısa ömürlü bir üst meclis denemesine geçilmişti. Dönemin Belediye Başkanı Ali Aygören’in bu tasavvuru ve çabasıyla bütünşehir terimi Türkiye’de de ilk kez kullanıldı. 2001-2014 döneminde, Denizli’de dört, 5216 ve 5390 sayılı Kanunlarla özellikle 2004-2005 yıllarında Denizli dışında bir, toplamda beş farklı bütünşehir belediyesi tasavvuru ve söylemi bulunmaktadır. Bu çalışmada genelde Türkiye özelde ve özellikle Denizli için bütünşehir (belediyesi) söylemleri ve tasavvurları hikâye ve analiz edilmektedir. Denizli dışındaki bütünşehir ve benzeri söylemler ve düzenlemelerin ele alınışının amacı Denizli’deki bütünşehir tasavvurlarını daha iyi anlamak ve analizlerde bütünlük sağlamaktır.

The 34 villages in Central District were connected as a village in contiguous area in Denizli in 1976. Application of contiguous areas is a loose integration process and could be reversed with municipalization of villages. Most of villages in the contiguous area in the municipality of Denizli become municipality in the 1989- 1999 period. With the establishment of 17 new municipalities in the Central District by combining some villages into a municipality had caused the administrative fragmentation. Efforts of establishing metropolitan municipality for Denizli were strengthened in the years of 1993-2000 and continued till the end of 2012; but hopes for this issue had decreased in the end of 2000. In 2001, it has been applied a short-lived upper council trial with the voluntary participation of 14 municipalities. The term unicity or united city (bütünşehir) was first used with efforts and conceives of Mayor Ali Aygören. In 2001-2014 term, four in Denizli, one out of Denizli, and totally five unicity municipality conceives and discourses have been observed in Turkey. In this paper, unicity discourses and conceives for Turkey in general and Denizli in particular is narrated and analyzed. The purpose of examining unicity and other similar discourses and regulations outside of Denizli is for the sake of better understanding unicity conceives in/for Denizli and ensuring integrity of the analysis.