Ege Bölgesi bağlarından elde edilen yaş ve kuru üzümlerde bazı pestisit kalıntılarının ve risk durumunun araştırılması

Abstract

Dünyada yaklaşık 7,5 milyon hektarlık alanda üzüm üretimi yapılmaktadır. İtalya, Fransa, İspanya, ABD, Türkiye, Portekiz ve Bağımsız Devletler Topluluğu üzüm üretiminde önde gelen ülkelerdir. Türkiye, yaş ve kuru üzüm üreticiliğinde dünyada önemli bir yere sahiptir. Türkiye, 2005 yılı itibariyle 343 bin tonluk kuru üzüm üretim miktarı ile dünya kuru üzüm üretiminin % 30'ını tek başına karşılamıştır. Türkiye'de çekirdeksiz kuru üzüm üretimi, Ege bölgesinde özellikle Manisa, Turgutlu, Salihli, Akhisar, Menemen, Kemalpaşa, Çal, ve Çivril'de yoğunlaşmıştır. Üretimi etkileyen en büyük faktörler bağlardaki hastalık, zararlı ve yabancı otlardır. Bunlara karşı yoğun olarak kullanılan metot ise kimyasal mücadeledir. Pestisitlerin gelişi güzel kullanılması problemleri büyütmektedir. Bu çalışma, Ege Bölgesi'nin en yoğun üzüm üretim alanlarından olan İzmir, Denizli ve Manisa illerindeki konvansiyonel, entegre ve organik bağ alanlarından örnekler toplanmış 99 bağdan yaş üzüm ve 74 bağdan kuru üzüm örnekleri alınmış 27 adet etken maddenin analizi yapılmıştır. Bu çalışmada Gaz kromatografisi - Kütle Spektrometresi cihazı ile analiz edilen toplam 173 örnekte, 99 yaş üzüm örneğinin 17 tanesinde, 74 kuru üzüm örneğinin 7 tanesinde MRL'nin üzerinde kalıntı tespit edilmiştir. Organik ve entegre bağ alanlarından alınan örneklerde pestisit kalıntısına rastlanmamıştır. Üç farklı risk değerlendirme modeli kullanılarak uzun vadede ülkemiz için hangi metodun kullanılması gerekliliği ortaya konmuştur. Grape production was done approximately in 7,5 million hectares area in the world. Italy, France, Spain, USA, Turkiye, Portugal and Independent Nations Society are premier producers of grapes. Turkiye has a powerful place in the production of grapes in the world. Our country was corresponded 30% of world total sultana production by itself as 343,000 tons in year of 2005. Lots of sultana production is done especially in Manisa, Turgutlu, Salihli, Akhisar, Menemen, Kemalpasa, Cal and Civril. The biggest factors effecting grape production is illness in vineyards, harmful and external plants. The most commonly used method against those , is chemical combat. Random usage of pesticides can increase the problems. In this research, grape samples were taken from 99 vineyards and sultana samples were taken from 74 vineyards in conventional, entegrated, and organic vineyards in Izmir, Denizli and Manisa, which are premier grape production areas in Aegean region. Number of effective matters analyzed is 27. In this research Gas Chromatography ? Mass Spectrophotometer devices were used and residue was determined over MRL, in 17 of 99 grape samples ,7 of 74 sultana samples in 173 total samples. Residue of pesticide was not found in samples taken from organic and entegrated vineyards. Using of 3 different risk evaluation models are displayed and showed which method will be used in long period in our country.