Modern teknolojinin giderek ilerlemesinin bir sonucu olarak, bir çok endüstriyel ve evsel elektrikli
aletlerin kullanımı ile birlikte, insanlar bunlardan kaynaklanan manyetik alanlara daha fazla maruz kalmaktadır.
Son yıllarda elektromanyetik alan (EMA) olusturan aletlerin etkileri bir çok deneysel çalısmaya konu olmus ve
farklı sonuçlara ulasılmıstır. Bu çalısmada elektromanyetik alana maruz kalan sıçanlarda karaciger ve böbrek
dokusunun incelenmesi amaçlanmıstır.
Bu çalısmada ortalama 290 gram agırlıgında 20 adet eriskin erkek Wistar albino sıçan
kullanıldı. Deney hayvanları, her birinde 10'ar sıçan bulunacak sekilde “deney grubu ve kontrol grubu” olmak
üzere iki gruba ayrıldı. Deney grubu günde 2 saat, haftada 7 gün olmak üzere 8 hafta süreyle 6 militesla (mT) (50
Hz, alternatif akım) EMA'a maruz bırakıldı. Deney sırasında sıçanların bulundugu ortamın sıcaklıgı termometre
ile, manyetik alan ise Teslametre (Phyme) ile sürekli kontrol edildi. deney baslangıcında ve deney sonunda
hayvanların canlı agırlıkları kaydedildi. Deney sonunda ötenazi uygulanan sıçanlardan doku örnekleri alındı.
Formalin solusyonunda tespit edilen karaciger ve böbrek doku örnekleri rutin histolojik doku takibinden sonra
parafine gömüldü. Parafin bloklardan alınan 5µ kalınlıgındaki kesitler Hematoksilen-Eosin, Periodik Asit Schiff
ve Masson trikrom ile boyandı. Isık mikroskobunda histopatolojik olarak degerlendirilen kesitler dejenerasyon,
fokal nekroz, fibrozis gibi histolojik bulgular yönünden semikantitatif olarak skorlandı. Elde edilen tüm sayısal
veriler Mann-WhitneyUtesti ile istatistiksel olarak degerlendirildi.
Deney hayvanlarının deney süresindeki agırlık artısı yüzdeleri ile karaciger ve böbrek agırlıkları
açısından deney ve kontrol grubu arasında istatistiksel bir farklılık saptanmadı. Deney ve kontrol gruplarının
toplam histolojik skorları arasında anlamlı bir farklılık olmadıgı belirlendi.
Elde edilen bulgular, uzun süre 6 mT (50 Hz, alternatif akım) manyetik alana maruz kalan sıçanların
karaciger ve böbrek dokusunda histolojik bir degisiklige neden olmadıgını göstermistir.
In the last few decades, various investigations have been performed in order to determine the
possible biological effects of electromagnetic fields (EMF) generated by power lines and telecommunication
technologies. The long-term exposure toEMFmay have been linked to various disorders and may affect different
organs. The aim of this study was to investigate the effect of 6 millitesla (mT)AC (alternate current) EMF on the
rat liver and kidney.
Twenty adult maleWistar rats were divided into 2 groups; one group was exposed to 50 Hz, 6 mTAC
electromagnetic field for 8 weeks, 2 hours per day, and the other sham exposed, meaning that all other
experimental conditions were the same except for EMF exposure. After 8 weeks, all subjects were sacrificed,
livers and kidneys were removed and weighed. For histopathological examination, samples were fixed in 10%
buffered formalin, embedded in paraffin, and then cut and stained with hematoxylin-eosin, PAS and Masson's
trichrome. The histological samples were evaluated using the semi-quantitative scoring. Mann Whitney U test
was applied for statistical analysis.
For each animal the difference in body weight was calculated from the weight at the beginning of the
experiment (day 0) and the weight at termination (day 56). The body weight gain of exposed group was less than
that of the control group, but there was no significant difference between the two groups. The absolute and relative
liver and kidney weights did not show any significant difference between the EMF exposed and sham exposed
rats. Microscopic examination of liver and kidney samples revealed no significant differences between the EMF
exposed and sham exposed rats.
Present results show that whole body exposure to 50 Hz, 6 mT AC EMF doesn't cause gross and
histological lesions on rat liver and kidney attributed to magnetic field exposure.
