Nörogelişimsel bir bozukluk olan Asperger Bozukluğu, ergen ve erişkinlerde pek
çok farklı tanıyla takip edilebildiğinden sıklıkla göz ardı edilmektedir ve yaygınlığıyla ilgili
bilgiler sınırlıdır. Bu bozuklukta, sosyal etkileşim alanlarında, sözel ve sözel olmayan
iletişim alanlarında sorunlar olabilir. Empati de bu alanlardan biridir. Yapılan çalışmalarda,
Otizm benzeri özellikler gösteren bireylerde empati becerilerindeki bozulmaların daha fazla
olduğu bulunmuştur. Empati sisteminin bileşenlerinden biri olan Zihin Kuramı da bir
zihinsel durumun anlaşılmasına ve zihinsel durumlar arasındaki ilişkilere izin vermektedir.
Bu bağlamda, Otizm benzeri özellikler gösteren bireylerde zihin kuramı gelişiminde
bozukluk olabileceği düşünülmektedir. Yurtdışında bu konuyla ilgili birtakım çalışmalar
bulunmakla birlikte, Türkiye'de bu konuda çok az sayıda çalışma olduğu göze çarpmış,
böyle bir çalışmanın özellikle ülkemiz literatüründeki bilgi eksikliğine katkı sağlayacağı
düşünülmüştür. Çalışmada, lise öğrencilerinde Asperger Bozukluğu'nun yaygınlığının
araştırılması ve Asperger Bozukluğu'nda Zihin Kuramının incelenmesi amaçlanmıştır.
Katılımcılar 2013-2014 Eğitim-Öğretim yılında Aydın il merkezindeki liselerin 9., 10. ve
11. sınıflarına devam eden 14-18 yaşları arasındaki 525 öğrenciden oluşmuştur. Ölçme
araçları olarak Genel Bilgi Formu, Otizm-Spektrum Anketi, Empati Ölçeği ve Gözlerden
Zihin Okuma Testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, Türkiye örneklemi için kesme
puanı belirtilmediği için yurtdışı çalışmalarında belirtilen kesme noktası dikkate alındığında,
yaş ortalaması 16,05±0,91 olan lise öğrencilerinde Asperger Bozukluğu yaygınlığının %0,8
olduğu saptanmıştır. Ayrıca daha çok otistik özellikler gösteren bireylerin empati
becerilerinin daha az olduğu ve yüz ifadesine dayanarak duyguları tanıma açısından daha
çok zorluk çektiği, aynı zamanda empati becerileri daha az olan bireylerin zihin okuma
performanslarının daha düşük olduğu bulunmuştur. Çalışmada ayrıca erkeklerde otizm
benzeri özeliklerin, kadınlarda da empati becerilerinin daha fazla olduğu sonucuna
varılmıştır.
As a neurodevelopmental disorder, Asperger Syndrome can interfere with different
diagnoses in adolescents and adults, so this diagnosis might be ignored most of the time.
Because of this, information about the prevalence of this disorder is limited. In this disorder,
social interaction and verbal/nonverbal communication areas can be problematic. Empathy
is also one of these areas. In studies, it has been found that people with autistic traits have
less empathy skils. Theory of mind is a part of empathy system and it allows understanding
mental states and the relationships among mental states. In this context, it has been
considered that people with autistic traits have difficulties in theory of mind development.
Even though there are studies about these topics in other countries, it was seen that there is
very few studies in Turkey. So this study can be important for Turkey's literature. In this
study, the aim was to investigate the prevalence of Asperger Syndrome among high school
students and examining theory of mind in Asperger Syndrome. The participants were 9th,
10th and 11th grade students in the high schools in Aydın. They were totally 525 students
and their ages ranged from 14 to 18 years. The instruments were Autism Spectrum Quotient,
Empathy Quotient and Reading the Mind in the Eyes Test. As a result of this study, the
prevelance of Asperger Syndrome has been found as 0,8% for high school students when
other studies' cut-point was used for the reason that there is no cut off point for Turkish
sample. Additionally, it has been found that people with more autistic traits had less
empathy and theory of mind skills. Furthermore, it has been found that people with less
empathy skills had less theory of mind skills. In the study, it has been concluded that males
rather than females had autistic traits and females rather than males had empathy skills.
