Bu çalışmanın amacı yıkıcı davranışlar, ergenlerin mizaç özellikleri ve ebeveyn kabulreddi
arasındaki ilişkinin incelenmesidir.Ebeveyn kabul –reddi ve yıkıcı davranışların
ilişkisinde mizacın boyutu olan olumsuz tepkiselliğin düzenleyici rolünün olup olmadığını
araştırmaktır. Bu amaçla Aydın ili merkezinde yaşayan 9. ve 10. sınıflarda okuyan 400 ergen
ve annesine ulaşılmıştır. Ergenlerin anneleri tarafından algıladıkları kabul-reddi
değerlendirmek için Ebeveyn Kabul-Red Ölçeği, ergenlerin öz-bildirimine dayalı yıkıcı
davranışlarını değerlendirmek için Güçler Güçlükler Anketi uygulanmıştır. Ergenlerin mizaç
özelliklerinin değerlendirilmesi için annelerine Okul Çağı Çocukları için Mizaç Ölçeği
uygulanmıştır.Bu çalışmada mizaç özelliklerinin ve ebeveyn kabul-reddinin yıkıcı davranışlar
üzerinde etkisinin olduğu, bu ilişkide olumsuz tepkiselliğin düzenleyici rolünü anlamak için
yapılan hiyerarşik regresyon analizinde ilk olarak ebevyn reddinin olduğu durumlarda
olumsuz tepkiselliğin düzenleyici rolünün olduğu bulunmuştur. Yani olumsuz tepkiselliği
olan çocukların olmayanlara göre ebeveyn reddinden daha fazla etkilendiği ve ortaya daha
fazla yıkıcı davranış çıktığı bulunmuştur. İkinici olarak ebeveyn sıcaklığının olduğu
durumlarda olumsuz tepkiselliğin düzenleyici rolünün anlamlı olmadığı bulunmuştur. Fakat
anlamlı olmasa bile ebeveyn sıcaklığının olduğu durumlarda yıkıcı davranışların azaldığı
bulunmuştur. Bu bulgular ayırımlı duyarlılık modeli çerçevesinde tartışılmıştır. Bu
araştırmanın sınırlılıkları ve diğer çalışmalar için önerilerden de bahsedilmiştir.
The aim of the present study was to examine associations between temperamental
characteristics, parental acceptenace and rejection and distruptive behaviors in adolescents
and moderator roles of negative reactivity which is dimension of difficult temperament on
parental acceptance-rejection and distruptive behaviors. This study consisted of 400 high
schoo stıdents (222 males, 178 females) from nine different high schools in Aydın. In
addition, mothers of 400 students’ mother participated in this study. Strength and Difficulties
Questionnare and Parental Acceptance and Rejection Questionnare was administered to the
students, School Age Temperament Inventory was filled by mothers. The results of this study
showed that there were associations and parental acceptance and rejection between distruptive
behaviors but not not in terms of gender. To investigate the moderator roles of negative
reactivity on parental aceeptance-rejection and distruptive behaviors, hierarchical regression
analysis was used. Acording to results, moderator roles of negative reactivity was found on
parental recection and distruptive behaviors but not for parental acceptance. These finding
were discussed in the light of the differential susceptibility hypothesis. Also, limitations of
this study and suggestions for future researches were mentioned.
