Bu çalışma, Aydın ilinde, farklı yetiştirme koşullarının pamukta verim, lif ve
tohum özellikleri üzerine etkisini irdelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla,
Aydın’da pamuk yetiştiriciliği yapılan 30 farklı araziden toprak, yaprak ve kütlü
pamuk örnekleri alınmıştır. Üretim sürecinde kullanılan girdiler ve yetiştirme
koşulları belirlenmiştir. Toprak ve yaprak örneklerinin analiz sonuçları, sınır
değerleri ile karşılaştırılarak arazilerin verimlik durumları saptanmıştır. Ayrıca, lif
ve tohum özelliklerinin genel dağılımı ve bunların yetiştirme koşulları ve toprak
özellikleriyle olan ilişkileri belirlenmeye çalışılmıştır.
Araştırma sonuçlarına göre toprak ve bitki isteğine uygun gübre uygulamalarında
sorunlar olduğu belirlenmiştir. Toprakların büyük bölümünde kireç ve pH
değerlerinin yüksek düzeylerde olduğu, organik madde, potasyum ve bor
içeriklerininise düşük seviyelerde bulunduğu tespit edilmiştir. Yaprak analiz
sonuçlarına göre de arazilerin büyük bir bölümünde azot ve fosfor içeriklerinin
düşük düzeylerdir. Çırçır randımanın düşük fakat kütlü verimin yüksek, lif kalite
değerleri de iyi durumdadır. Ayrıca, pamuk tohumlarının yağ ve yem değerleri
arzu edilen sınırlar içinde bulunmaktadır. Verim, verim komponentleri ve kalite
parametreleri ile yetiştirme koşulları ve toprak özellikleri arasında istatistiki açıdan
önemli korelasyon değerleri elde edilmiştir. Özellikle toprakların tuz, N, K, Ca ve
Mg içerikleri, ekim zamanı, sulama sayısı ve gübre kullanım miktarları pamukta
verim, lif ve tohum özellikleri üzerine en etkili parametreler olarak belirlenmiştir.
This study, has been performed to examine effect of growing conditions on yield, fıber and seed characreristics of cotton in Aydın. For this purpose, soil, leaf and lint samples were collected at 30 different fields of Aydın. The inputs used in the production process and growing conditions have been identified. The results of soil and leaf samples analysis were evaluated with critical values in order to determine the soil fertility level. In addition, the overall distribution of fiber and seed traits and their relations with soil properties and growing conditions have been determined. According to research results, there were some problems on appropriate fertilizer applications related with soil and plant requirements. Lime content and pH of soil samples were high level, while organic matter, potassium and boron contents were below the sufficiency levels in the great majority of the research aera. Similarly, when the leaf asample analysis evaluated, nitrogen and phosphorus contents were in low level in the large portion of the land. In addition, oil and feed values of cotton seed were found to be within the limits. Yield, yield components and quality parameters had statistically significanting correlations with the soil characteristics and growing conditions. Particullarly, soil salt, N, K, Ca and Mg contents, sowing date, irrigation number and amount of fertilizers used were the most effective parameters on the yield, fıber and seed characreristics of cotton.