Etik bağlamda Albert Camus'nün başkaldırı felsefesi

Abstract

Bu tezde Albert Camus'nün başkaldırı felsefesi etik bağlamda incelenmeye çalışılmaktadır. Camus'de başkaldırının, dünyanın anlamsızlığıyla mücadele eden insan için tek ahlaki kurtuluş yolu olduğunu göstermek, tezin ana amaçlarından biridir. Tezin bir diğer amacı da Camus'nün varoluşçu gelenek içindeki özgün konumunu ortaya koymaktır. Bu amaçla, birinci bölümde, genel olarak varoluşçuluğun temel özellikleri, kökenleri, Hıristiyan ve ateist varoluşçular arasındaki farklar, ortak özellikler, bu akımın önde gelen isimlerinin etik bağlamdaki görüşleri ele alınmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde, Camus felsefesinde başkaldırının otaya çıkış nedeni olarak gösterilen uyumsuzluk pek çok boyutuyla analiz edilmiştir. Camus'nün düşüncesinde söz konusu edilen uyumsuzluğun insanla dünya arasındaki ilişkide ortaya çıktığı gösterilirken, bunun kaçınılmaz bir durum olduğu, dolayısıyla bu durumda nasıl yaşanacağının yolu gösterilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde, uyumsuzluğun sonuçlarından biri olan başkaldırı ele alınmış; başkaldırıyla bağdaşmayacak bir kavram olarak intihar incelenmiş; bu sürecin uğraklarından biri olan nicelik ahlakı ele alınmıştır. Nihayetinde metafizik ve tarihsel olmak üzere iki biçimde karşımıza çıkan başkaldırı kavramının etik bağlamı gösterilmeye çalışılmıştır. Dördüncü ve son bölümde ise Camus'nün başkaldırı felsefesi ile diğer varoluşçu filozofların görüşleri kimi bakımlardan -tanrı, uyumsuz, başkaldırı, vb.- karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırma bize Camus'nün varoluşçu düşüncedeki ya da varoluş felsefelerindeki yerini göstermektedir. Bu tezde Camus'nün başkaldırı felsefesinin temelinde başkalarını da hesaba katan, "biz" diyebilen etik bir görüş olduğu; yaşamın yaşamaya değer olan bir yanı olduğu, hatta yaşamın kendisinin bir değer olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Açgözlülüğün ve bencilliğin egemen olduğu bir dünyada, bu sonuç bizlere 'bencil olmadan da yaşanabilir'in olanağını göstermektedir.

In this thesis, Albert Camus' philosophy of rebellion will be studied in the context of ethics. The main goal of the thesis, is to show that rebellion for Camus, is the only moral way of salvation for people who struggle with meaninglessness of the world. Another goal of the thesis is to put forward Camus' originality within the existentialist tradition. For that purpose, in the first chapter, in general, the fundamental characteristics and roots of existentialism, differences and common characteristics between Christian and atheistic existentialists; have been discussed, in the context of ethics as well as the ideas of the leading names of the existential philosophy. In the second chapter, the absurdity has been analyzed, leading people to revolt, in the philosophy of Camus in every respect. We also try to show the absurdity of Camus that appeared in the relationship between humans and the world and yet this phenomen is inevitable. Therefore this condition shows us how one lives in this case. In the third chapter, the rebellion has been studied as one of the consequences of the absurdity and examined the suicide as a concept to be incongruous with the rebellion; and also looked into quantitative morality; and then the metaphysical and historical dimensions of rebellion in the context of ethics have been spelled out. In the fourth and final chapter, philosophy of Camus and other existentialist philosophers have been compared –with each other in terms of god, absurdity, rebellion, etc-. And this comparison shows us the right place of Camus in the existentialist thought and existentialist philosophies. In this thesis, it has been emphasized that the origin of Camus' philosophy of rebellion is based on an an ethical view which can say "us"; and it is concluded that the life is worth living and the life itself is a value. This conclusion also show us that it's possible even to live "unselfishly" in a world dominated by greed and selfishness.