Bu tez çalışmasında ele alınan terrakotta figürinler, Tralleis Güney
Nekropolisi’ndeki tonozlu oda mezarlardan bulunmuştur. Figürinler, Aydın Arkeoloji
Müzesi tarafından gerçekleştirilen kurtarma kazılarından elde edilmiştir. Çalışmada ele
alınan figürinlerin tipi ve stili oluşturulurken mezarlara ait kayıtlar esas alınmıştır. Otuz
üç mezar konteksti belirlenmiş olmasına rağmen mezarları kesin tarihlemeye yard ım
edebilecek veriler yoktur. Nekropolis alanı, seramik, sikke ve diğer arkeolojik
kalıntıların yardımıyla İ.Ö. 2. yüzyıldan İ.S. 2. yüzyıla kadar tarihlenmiştir.
Çalışmada ele alınan figürinlerin tümü kalıp yapımıdır. İ.Ö. 2. yüzyılda tekil
figürinlerin üretiminde kullanılan kalıp sayısı artmıştır. Roma İmparatorluk Dönemi’nde
ise pişmiş toprak figürin üretimi fabrikasyon haline gelmiştir. Tralleis figürinlerinin kili
ise homojen yapılı ve bir miktar mika katkılıdır. Tralleis örneklerinde daha az kullanılan
mika katkılı, sarımsı kırmızı hamur daha çok İ.Ö. 2. yüzyılda yaygındır. Daha açık
kırmızı renkli olan iyi pişmiş, mika katkılı kırmızımsı sarı hamur en iyi korunan
örneklerde görülen tipik kil rengidir. Munsell Toprak Rengi Kataloğu’na göre en yaygın
olanı açık beyaz astarlı ve mika katkılı olan kırmızımsı sarı kildir.
Stilistik incelemelere göre erken dönem Tralleis figürinlerinde, Attika, Tanagra,
Boeotia ve Myrina etkisi görülmektedir. İ.Ö. 2. yüzyılda Eros ve Nike gibi uçan
figürinler oldukça yaygındır. Aphrodite ve rahibeleri gibi dini tipler de bu dönemde
görülmektedir. Diğer dinsel kimlikler Ariadne, Dionysos ve cemaatidir. İ.Ö. 2. yüzyılın
ikinci yarısında hayvanlarla birlikte verilen günlük hayat sahneli gruplar ve ayakta
giyimli kadınlar ortaya çıkmıştır. İ.Ö. 26 yılında meydana gelen depremde, Tralleis
kenti hasar görmüş ve İmparator Augustus’un yardımlarıyla kent yeniden kurulmuştur.
İ.S. 1. yüzyıl tipleri, ayakta giyimli kadın ve erkekler, sadaklı sporcular, masklar,
aktörler, kuklalar, karikatür figürinler, hayvanlar ile diğer mitolojik ve dini figürinlerden
ii
oluşmaktadır. Hellenistik ve Roma İmparatorluk Dönemi’nde birçok Akdeniz kentinde
bu tipteki figürinler bulunmuştur.
Güney Nekropol alanından bulunan figürinlerdeki koroplast imzaları çalışmada
detaylı olarak incelenmiştir. İmzalar arasında Trophimos, Simalionos, Theodotos, AA
adlı olanlar ve diğer koroplastlar belirlenmiştir. Belirlenen koroplast işaretleri ya da
imzaları, Tralleis’teki atölyelerin İ.Ö. 1. yüzyıl ve İ.S. 2. yüzyıl arasındaki dönemde
üretim yaptıklarını göstermiştir. Bu nedenle çalışmada koroplastların yerel üretim
yaptıkları öne sürülmektedir.
Katalogda figürinlerin tipolojisi, kronolojisi ve sınıflandırması birlikte
sunulmuştur. Katalogdaki bilgiler figürinlere ait detayları, daha önceki yayınlardaki
benzerlerini ve aynı tipteki yakın örneklerini göstermektedir. Sonuç olarak diğer çağdaş
merkezler ve kontekstlerdeki tarihlenmiş figürinlerin yardımıyla tipleri ve stilleri
karşılaştırılmıştır. Çalışmadaki veriler genel olarak İ.Ö. 2. yüzyılın Tralleis kentinin en
önemli dönemlerinden biri olduğunu ortaya koymaktadır.
The terracotta figurines discussed in this thesis study were found throughout the
South Necropolis of the Tralleis, with a large number coming from the barrel vaulted
chamber tombs. The figurines were recovered in the earlier salvage excavations by the
Aydın Archaeological Museum. The excavators records of objects found in a
representative series of graves must form basis for our study of the chronology and
styles of the figurines. Thirty three contexts are listed as of interest, but not of sharply
defined chronological significance. The evidence for dating is derived for the most part
from pottery, coins and other archaeological remains, the cemetery of Tralleis dates
from the 2nd century B.C.E. at least through the 2nd century A. C. E.
The figurines were each cast in a mold. In the 2nd century B.C.E. however, the
number of molds used in the creation of a single figurine was increased. The
manufacture of terracotta figurines in Roman İmperial Period was an industry. The clay
of the Tralleis figurines are rather coarse but homogeneous and contains a fair amount
of mica. Yellowish red clay with some mica was used rarely, and mostly in 2nd century
B.C.E. Reddish yellow clay, sometimes burned light red, with mica, is characteristic of
the finest pieces. The commonest clay is reddish yellow usually with mica, and often
with a light white slim according to Munsell Soil Color Chart.
According to the stylistic analysis, the influences from Attica, Tanagra, Boeotia
and Myrina also are obvious among the early figurines at Tralleis. Flying figurines as
Eros and Nike were prominent in the 2nd century B.C.E. Religious types are also found
and include Aphrodite and worshipers. Other representations of deities included an
Ariadne, Dionysos and his entourage. During the second half of the 2nd century B.C.E.
genre groups with animals and standing draped women proliferated. Tralleis was
destroyed by an earthquake in 26 B.C.E. and reconstructed with the efforts of Emperor
iv
Augustus. The typology repertoire of the 1st century A.C.E. consists of standing draped
women and men, athletes with quiver, masks, actors, puppets, caricatures, animals and
other mythological and religious types. This type of figurines was commonly found in
most of the Mediterranean sites in the Hellenistic and Roman Imperial Period.
The works of the coroplasts whose signatures are found in the South Necropolis
may be examined here in more detailed. These are Trophimos, Simalionos, Theodotos,
AA and the others. The signatures show that workshops were active at Tralleis in the
Roman Imperial Period as early as the 1st century B.C.E. and continued to produce
figurines until the 2nd century A.C.E. We may therefore assume the fabric of which the
coroplasts are made to be a local fabric of its period.
Each figurine is introduced by a general commentary that outlines the typology,
chronology and significance of the class in the catalogue. Catalogue descriptions give
factual detail, references to previous publications, and close parallels. Finally, typology
and style of these examples can also be compared with the dated finds from the other
contemporary sites and contexts. On the whole, the evidence presented points to the fact
that the 2nd century B.C.E. was the most prosperous ones for the city of Tralleis.
