Bu çalışmada; Aydın yöresinde hayvan beslemede kullanılan bazı alternatif yem kaynaklarının besin madde kompozisyonunun, kimyasal ve Spektroskopik (NIRS) yöntemlerle belirlenmiş ve metabolik enerji değerleri hesaplanmıştır. Materyal olarak; pamuk yaprağı, çiğiti, dut yaprağı, zeytin yaprağı, keçiboynuzu, enginar yaprağı ve anızlık tütün kullanılmıştır.
Her iki yönteme göre analiz edilen yemlerin ham protein (HP) değerleri arasındaki fark, diğer besin madde değerlerine göre daha düşük bulunmuştur. Keçiboynuzunun ham selüloz içeriği her iki yöntemde de birbirine benzer (P>0.05) belirlenirken; ADF, ham kül (HK), ham yağ (HY), NDF (P<0.05) ve HP (P<0.01) değerleri birbirlerinden farklı belirlenmiştir. Buna karşın, zeytin yaprağı, dut yaprağı ve çiğitinin iki yönteme göre HK, HY ve HP değerleri arasında farklılık belirlenmemiştir (P>0.05). Yemlerin metabolik enerji içeriklerinin tahmininde pamuk yaprağı, dut yaprağı, zeytin yaprağı ve enginar yaprağının eşitlik 2’ye, çiğiti ve keçiboynuzunun eşitlik 1’e, anızlık tütün bitkisinin ise eşitlik 3’e göre değerlendirilmesinin daha uygun olduğu belirlenmiştir.
Sonuç olarak, Aydın bölgesinde ağırlıklı olarak yetişen ve yem niteliği bulunan bazı bitkisel materyallerin besin madde içeriklerinin belirlenmesinde NIR teknolojisinin kullanılabileceği belirlenmiştir. Ancak, konu ile ilgili bitkilerin değişik fizyolojik dönemlerini kapsayacak şekilde daha fazla sayıda çalışmaya gereksinim bulunmaktadır.
The nutritive value of some feedstuff commonly used in Aydin region was determined by chemical analysis and Spectroscopic (NIRS) techniques. Metabolizable energy content of feed was also calculated. For this purpose, cotton leaf, cotton seed, mulberry leaf, olive leaf, carob, artichoke leaf, and crop residue of tobacco were used.
The differences between crude protein (CP) content of feeds which were analysed by both techniques was lower compared to the other nutrient values. The crude fibre (CF) content of carob was determined similar in both technique, while ash, ether extract (EE), NDF, ADF, CP and CF (P<0.05) content of carob were determined differently. There were no (P>0.05) differences content of ash, EE and CP of olive leaf, mulberry leaf and cotton seed between two technics. Using equation two for cotton leaf, mulberry leaf, olive leaf and artichoke leaf, using equation one for cotton seeds and carob, and using equation three for crop residue of tobacco was reliable for estimating the metabolizable energy contents of feeds used in this experiment.
It is concluded that NIRS technology can be used when determining nutritive value of feedstuff commonly grown in Aydin. However, more research covering the different physiology stage of plant is needed to enrich the results of this study.
