Ege ve Marmara bölgesi zeytin fidanlıkları ve bazı damızlık zeytin bahçelerinde verticillium solgunluğunun yaygınlığı, izolatların patojenisiteleri ve optimum gelişme sıcaklıkları

Abstract

Bu çalışma, 2000-2001 yıllarında Türkiye zeytin fidancılığının %82'sini kapsayan Bursa, Balıkesir ve Aydın illerindeki zeytin fidanlıkları ile Orhangazi(Bursa)'deki baza damızlık zeytin bahçelerinde yapılmıştır. Çalışmanın amacı Verticillium Solgunluğu'nun varlığını ve neden olan etmeni tespit etmek, patojenisite ve yaygınlık oranım saptamak, solgunluğa karşı toprak solarizasyonunun etkisini belirlemek üzere Verticillium izolatlarının gelişimi ile sıcaklık arasındaki ilişkiyi in- vifro'da saptamak amacıyla yapılmıştır. 2000 üretim yılında Haziran ve Eylül aylan başında Bursa, Balıkesir ve Aydın illerinde incelenen toplam 17 fidanlıktan alman hastalık belirtisi gösteren örneklerden Verticillium spp. izole edilememiştir. Ertesi yıl Mayıs 2001 'de alman örneklerden yapılan izolasyon çalışmalarında Orhangazi'deki 9 fidanlığın 4'ünde ve 10 damızlık zeytin bahçesinin de 5'inden Verticillium spp. izolatlan elde edilmiştir. Yapılan tamlama çalışmalarında etmenin Verticillium dahliae olduğu saptanmıştır. Elde edilen V. dahliae izolatlarının pamuk ve patlıcan bitkilerinde patojeniseteleri yapılmış ve bütün izolatların patojen olduğu saptanmıştır. V.aahliae izolatlarının pamuk bitkisine ait hastalık indeks değerleri 1.7-4.0, patlıcan bitkisine ait değerler ise 0.8-4.1 arasında bulunmuştur. V. dahliae'mn yaygınlık oranı, Orhangazi'deki fidanlıklarda %44.4, damızlık zeytin bahçelerinde %50 olarak saptanmıştır. Etmen ayrıca Aydın'da Sultanhisar İlçe Tarım Fidanlığının damızlık zeytin bahçesinde de tespit edilmiştir. Tespit ettiğimiz 12 V.dahliae izolatm 11 'inin tek spor kültürleri elde edilmiştir ve tek spor izolatlannm farklı sıcaklıklardaki gelişimleri değerlendirilerek V. dahliae'mn en iyi 15-20 °C'de geliştiği, 35 °C'de ise herhangi bir gelişmenin olmadığı görülmüştür. This study was carried out in olive nurseries of Bursa, Balıkesir and Aydın provinces consisting of the 82% of total olive nurseries in Turkey and in some rootstock plantations in Orhangazi (Bursa) in 2000-2001. The aim of the study was to determine the occurence of Verticillium wilt and its causal agent, and to determine the pathogenicity and the prevalence of Verticillium wilt and to find out the relationship between the growth of Verticillium isolates and temperature in-vitro in order to evaluate the efficacy of soil solarization against the wilt disease. During surveys which made Bursa, Balıkesir and Aydın provinces the early of June and September 2000, no Verticillium species were isolated from samples collected from 17 different nurseries. On the other hand from the samples collected in May 2001, disease agent was isolated from 4 of the 9 nurseries and from 5 of the 10 olive plantations in Orhangazi county and they were identified as Verticillium dahliae Kleb. All the isolates which tested for pathogenity on cotton and eggplant were defined as pathogen. The disease index of V. dahliae for cotton was found as 1.7-4.0, and for eggplant 0.8-4.1. The distrubition ratios of V. dahliae was 44.4 % for nurseries and 50 % for olive plantations in Orhangazi county. V. dahliae was also found in Olive plantation in Sultanhisar county of Aydm. As far as the relationship between isolates and temperature is concerned, it was observed that the growth of V. dahliae was optimum at 15-20 °C, but no growth was observed at 35 °C.