Türk siyasi yaşamında "Aydın" (1930-1950)

Abstract

Çok partili süreç, Cumhuriyet Tarihi’nin demokrasi bazında en önemli dönemini oluşturur. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ile başlayan bu dönem, Serbest Cumhuriyet Fırka ile devam etmiş ve bu partiler devrimleri etkilemesi sebebiyle çok uzun soluklu olmamıştır. Ancak Demokrat Parti’nin kuruluşu ile tam anlamıyla çok partili yaşama geçilmiş ve günümüze kadar siyasi partiler kendilerini göstermiştir. Siyasi partilerin merkez ve taşra örgütlenmeleri, partilerin ne kadar yankı yaptığı ile ilgili bilgileri bize vermektedir. Bu bilgilerden yola çıkılarak oluşturulan tez çalışmamızda, Aydın’da siyasetin nasıl şekillendiği, partilerin il, ilçe ve köy örgütlenmeleri incelenmiştir. Yapılan ocak kongreleri, tek parti dönemi örgütlenmesi ve kurulan siyasi partilerin Aydın’da oluşturduğu konum aktarılmaya çalışılmıştır. Tez toplam 3 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın Aydın’daki siyasi durumu, etkisi, örgütlenmesi incelenmiştir. İkinci bölümde ise, Cumhuriyet Halk Fırkası’nın ocak kongreleri ele alınmıştır. Üçüncü bölümde de, Cumhuriyet Halk Fırkası ve Seçimler, Demokrat Parti’nin örgütlenmesi, 1946’dan sonra çok partili yapılan seçimler incelenmiştir.

Summary: Multy party process is the most important stage of Republican history, considering the the democratic evolvement. This stage started with Terakkiperver Republican Party but didn't last long, in order not to let the revolutions be effected. Multi partied life was attained merely with the foundation of Democratic party and many political parties have shown up since then. Central and country organisations of the parties gives us the idea about how much influence a party made. In our study that we prepared, along with those information, how the life in Aydin was shaped; city, country and village organisations of the parties are studied. January congresses, single party era organisation and the position of Aydin in newly established parties are also mentioned. This thesis consists of 3 parts: In the first part political position, influence and organisation of Liberal Republican Party in Aydin is examined. In the second, january congresses of Republican Folk's Party are handled. Third section is about Republican Folk's party and elections; organisation of Democratic Party and multi partied elections after 1946.