Köpeklerde kalça ekleminin değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirilen röntgen çekimlerinde anestezinin gerekliliği ve/veya kalça skoru üzerine etkisi uzun yıllardan beri tartışma konusudur. Bu tartışmalardan yola cıkarak planlanan bu çalışmada, kalça displazisini değerlendirmek amacıyla çekilen röntgenlerde anestezi uygulamasının gerekli olup olmadığının araştırılması, anestezi uygulanarak yapılan röntgen çekimlerinde farklı anestezik protokollerin birbirlerine göre avantaj ve dezavantajlarının olup olmadığının saptanması, nihayetinde de anestezi uygulamasının ve/veya kullanılan anestezik maddelerin kalça skorunu etkileyip etkilemediğinin araştırılması amaçlanmıştır.Bu amaçla bu çalışmada aynı köpeklerde (n:20) anestezisiz ve 15 gün arayla uygulanan farklı anestezi protokolleri [Propofol (5 mg/kg), Diazepam (0.5 mg/kg) / Ketamin (20 mg/kg) ve Medetomidin (0.05 'g/kg) / Ketamin (20 mg/kg)] ile sağlanan anestezi altında, standart displazi, sublukzasyon, distraksiyon ve kompresyon röntgenleri çekilmiş, tüm röntgen çekimleri ve röntgenlerin skorlaması aynı kişi tarafından yapılmıştır. Elde edilen sonuçlarda anestezi uygulamasının veya kullanılan farklı anestezi protokollerinin displazi skorunu etkileyip etkilemediği araştırılmıştır. Anestezisiz olarak gerçekleştirilen röntgen çekimlerinde doğru pozisyon vermenin çok zor olduğu ve bu nedenle tekrar çekim sayısının arttığı ve bunun da hasta ve röntgen personeli için radyasyon güvenliğini azalttığı görülmüştür. Propofol uygulamasının tek bir röntgen çekimi için süre açısından yeterli anestezi sağladığı ancak çekim sayısı arttığında ilave doza gereksinim duyulabileceği ve her hastada yeterli kas gevşemesi sağlamadığı belirlenmiştir. Diazepam/ketamin ve medetomidin/ketamin uygulanarak yapılan çekimlerde ise hem süre hem de kas gevşemesi açısından yeterli anestezi sağlandığı tespit edilmiştir. Ayrıca tüm görüntüleme yöntemlerinde elde edilen kalça skoru anestezisiz yapılan çekimlerde anestezi uygulandıktan sonra yapılan çekimlere göre daha düşük (p<0,001), bununla birlikte anestezi protokollerine bağlı olarak ta kalça skoru değiştiği saptanmış, propofol uygulamasından medetomidin/ketamin uygulamasına kıyasla daha düşük kalça skoru (p<0,001) elde edildiği görülmüştür. Sonuç olarak köpeklerde kalça displazisinin radyografik muayenesi için anestezi uygulamasının radyasyon güvenliği ve doğru pozisyon verme açısından gerekli olduğu,56 ayrıca kullanılacak anestezik maddenin kalça skorunu etkileyebileceği, dolayısıyla da raporlarda kullanılan anestezi protokolünün belirtilmesinin yararlı olacağı, etki süresi ve sağladığı kas gevşemesi göz önünde bulundurularak medetomidin/ketamin uygulamasının en uygun anestezi yöntemi olduğu kanısına varılmıştır.
Necessity of anaesthesia for the radiographic examination of hip joint in dogs for hip dysplasia is discussed for many years. Our aim in this study, was to investigate necssessity of the anaesthesia for x-rays were taken to evaluate hip dysplasia, to define the advantages and disadvantages of different anesthesia during radiographic imaging, also to determine effect of the anaesthesia on the hip score.In this study on the same (n:20) dogs x-rays were taken without anaesthetic and by using the different anaesthetic protocols [Medetomidin (0.05 'g/kg) / Ketamin (10-30 mg/kg), Diazepam (0,25-0.5 mg/kg) / Ketamin (10-30 mg/kg) and Propofol (4-6 mg/kg)] applied 15 days apart for evaluation of the standart dysplasia, subluxation, distraction and compression radiographies and investigated effect of the anaesthesia aplication or anaesthetic protocols on the hip score.During the radiographic imaging without anaesthesia, to give accurate position difficulty, therefore the repetition number increased and radiation safety levels decreased. The usage of propofol for radiographic examination may give enough time if only one x-ray needed but if needed more, additional dose may required, otherwise propofol may be not provide adequate muscle relaxation at some dogs was determined. Diazepam/ketamin and medetomidin/ketamin administration are adequate in terms of the both muscle relaxation and time of the anesthesia was obtained. Hip scores on the all radiographic methods without anaesthesia were better (p<0,001) than the radiographies with the different anaesthetic protocols aplied. Additionally, hip scores were more healty (p<0,001) on radiographs with the propofol then other anaesthetic protocols.As a result, anesthesia for radiographic examination of hip dysplasia in dogs is needed in terms of the radiation safety and to give accurate radiographic position. Also kind of the anaesthetics may effect on the hip score, for this reason clarification of anesthetic protocols were used at the scientific reports about hip dysplasia are useful, in terms of both muscle relaxation and time of the anesthesia medetomidin/ketamin administration are most appropriate method was determined.
