Yapı ve fail ilişkisinden hareketle ataerkil ideoloji ve toplumsal cinsiyet etkileşimini anlamak

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, toplumdaki güç ve egemenlik ilişkileri içinde bireyin direnme gücüne, özgürleştirici potansiyeline vurgu yapan teorileri toplumsal cinsiyet temelinde incelemek ve bu teoriler içinde kadının, ataerkil düzen karşısındaki konumunda aynı direnme olasılığını koruyup korumadığını irdelemektir. Feminist teorinin tarihsel gelişimine bakıldığında düalist bakış açısının egemen olduğu, kadın/erkek ikiliğinin baskın çıktığı görülmektedir. Bu çalışmada, ikilikler, ayrımlar yaratmak yerine, toplumsal cinsiyetin içinde taşıdığı değişme ve direnme ihtimallerini, toplumsal cinsiyet ile ataerkil ideoloji arasındaki karşılıklı etkileşimi ön plana çıkaran bir bakış açısı benimsenmiştir. Yapı ve fail çözümlemeleri ataerkil ideoloji ve toplumsal cinsiyet etkileşimini anlamak açısından çok önemli bir hareket noktası olmaktadır. Ataerkil ideoloji ve toplumsal cinsiyet etkileşiminde faillik anlayışını ön plana çıkarmak, bir yandan ataerkil ideolojinin kadın ve erkeği baskı altına alan, sınırlayan ve çoğu zaman içselleştirilen yönlerine vurgu yaparken bir yandan da toplumsal cinsiyetin içinde taşıdığı özgürlük, değişim potansiyeline işaret etmektedir. Çalışma süresince, toplumsal cinsiyet konusunda gücün değişken yapısını ve karşılıklı etkileşimini vurgulayan bir bakış açısı benimsenecek; ataerkil ideolojinin sadece kadını baskı altına alan, engelleyen bir yapıya sahip olmadığı, erkeği de içine alan bir süreçte işlediği göz önünde bulundurulacaktır. Konunun gündelik hayat üzerinden ilerlemesi kuramsal çözümlemelere ek olarak bir uygulama alanı gerekliliğine işaret etmektedir. Çalışmanın uygulama alanı fotoğraf çözümlemeleri üzerine şekillenmektedir.

The main objective of this research is to examine, in terms of gender, the theories which emphasize individual's power of resistance and potential for emancipation under the power relations within the society, and to investigate whether women within those theories preserve the same potential for resistance in the face of patriarchal system. In this research instead of adopting dualisms and segregations a different approach will be used. This approach will bring to the fore the interactions between gender and patriarchal ideology and potential for change and resistance which gender holds in itself. This research adopts an approach which emphasises the changeble structure of power and its interactions in terms of gender. In addition, this research also drive from the idea that the patriarchal ideology does not only dominate and restrain women but also men. Since the research subject and main arguments progress over everyday life, it requires not only a theoretical analysis and discussions but also a practical application field for the research. The fieldwork of this research will be based on the analysis of photographs. In this research it is expected from this analysis of everyday life photographs to bring to light that how the interaction between patriarchal ideology and gender, within the everyday life, re-produced.