Bu çalısmada, iki farklı dönemde kızgınlık senkronizsayonun yetistirici kosullarında
koyunların üreme performansları üzerine etkisini belirlemek amaçlanmıstır. Koyunların
kızgınlık döngüleri iki farklı zamanda (üreme mevsiminden 1.5 ay önce ve üreme
mevsiminde) senkronize edilmistir. Hayvan materyalini Adnan Menderes Üniversitesi Grup
Koyun Yetistirme Programı (ADÜ-GKYP) üyesi 2 yetistirici isletmesinde bulunan, her yıl
yaklasık 125 bas Kıvırcık koyun ve ADÜ-GKYP üst sürüsündeki, 8 bas Sakız koç
olusturmustur. Koyunlara 30 mg cronolone (progesteron) içeren süngerler 14 gün süreyle
vaginal olarak takılmısıtır. Süngerler çıkarıldıktan sonra kas içi enjeksiyonla 500 IU PMSG
kullanılarak kızgınlıklar toplulastırılmıstır. Koyunlar, Sakız koçlarla dogal çiftlesme yöntemi
kullanılarak 5–6 koyuna bir koç düsecek sekilde gruplandırılarak çiftlestirilmistir. Asım öncesi
koyunlar tartılarak canlı agırlıkları belirlenmis ve vücut kondüsyon puanlaması (VKP) iki yıl
süre ile alınmıstır. Üç yıl devam edilen uygulamalarda, isletmelerde sürülerin ayrıntılı kayıtları
tutulmustur. Çiftlesme mevsimi öncesi ve çiftlesme mevsiminde hormon uygulamanın,
koyunlarda kuzu verimine etkileri, bu çalısmayla ortaya konulmustur.
Yetistirici kosullarında yapılan çalısmada, Kıvırcık koyunlarında asım (koç katım) öncesi
canlı agırlık ortalaması ve VKP degeri sırasıyla; 49.63 kg ve 2.25 olarak bulunmustur.
Yıllara, dönemlere ve isletmelere göre, canlı agırlık ve VKP’nin çok önemli (P<0.01) ölçüde
degistigi ortaya çıkmıstır.
Toplam 365 gözlemden, ortalama gebelik, kuzulama oranı, koç altı koyun basına dogan kuzu
ve gebelik üretkenligi sırasıyla; % 58.7, % 54.9, 0.86 ve 2.73 degerleri elde edilmistir.
sletmelere göre ortaya çıkan farklılıklar oldukça önemlidir (P<0.01). Koyunların dogumda
canlı agırlık ortalaması 43.48 kg, Kıvırcık x Sakız F1 kuzularının dogum agırlıgı 3.18 kg’dır.
Kuzu verimi bakımından önemli bir özellik olan dogum agırlıgı üzerine dönem, dogum tipi
ve cinsiyet önemli etkide bulunmustur (P < 0.01).
Toplam üretkenlik, laktasyon üretkenligi, doguran koyuna göre pazarlanan kuzu sayısı ve
pazarlanan kuzu agırlıgına iliskin en-küçük kareler ortalamaları sırasıyla; 12.44, 9.92, 1.07
ve 30.51 kg olarak bulunmustur. Çalısmada, 245 bas Kıvırcık x Sakız F1 melezi kuzuya ait,
pazarlama agırlıgı, günlük canlı agırlık artısı, koçaltı koyuna göre pazarlanan kuzu sayısı ve
agırlıgına iliskin ortalamaları sırasıyla, 29.10 kg, 167.48 g, 0.60 ve 17.45 kg’dır. 100 gün ve
pazarlama dönemi yasama gücü sırasıyla; % 66.81 ve % 63.57 olarak bulunmustur.
Kuzularda yasama gücü için yılın etkisi çok önemli bulunmustur (P < 0.01).
The aim of this study was to determine the effect of oestrus synchronization in two different
periods on the reproductive performances of sheep under extensive production system. In this
study, the estrus cycle of the ewes was synchronized in two different periods (before and during
the mating season). This research was conducted on approximately 125 Kıvırcık sheep in
breeders’ farms and 8 Chios rams in Adnan Menderes University-Group Sheep Breeding
Program (ADÜ-GKYP) flock for three years. The oestrus cycles of the ewes were synchronized
with intravaginal progestagen sponges impregnated with 30 mg cronolone. After 14 days
sponges were removed and the females received an intramuscular injection 500 IU (PMSG)
and five or six ewes were mated with Chios rams. Before the introduction of rams, the ewes
were weighed and body condition score (BCS) were determined only two years. This research
was continued three years and detailed flocks recording were managed. Before and during the
mating season the effect of hormonal synchronization on lamb production and the reproductive
performances of sheep were determined and analyzed.
A week before the introduction of rams, average body condition score (BCS) and live weight
of Kivircik ewes were 49.63 kg and 2.25, respectively under extensive production system.
The effects of years, periods and farms were significant on live weight and BCS. Pregnancy
rate (%), lambing rate (%), fecundity and fertility for 365 Kıvırcık sheep were % 58.7, %
54.9, % 0.86 and % 2.73 respectively. The effect of farms were significant (P<0.01). The
least-squares mean of ewe body weight at parturition was 43.48 kg, mean birth weight of
lambs (Kıvırcık x Sakız F1) was 3.18 kg. Lambing season, birth type and sex of lambs for
birth weight were significantly different (P < 0.01).
The least-squares means of total productivity, lactation productivity, number of the marketing
lambs and lambs marketing weight per lambed ewe were 12.44, 9.92, 1.07 and 30.51 kg
respectively. In this research, average marketing weight and daily live weight of 245 lambs
(Kivircik x Sakiz (F1) per mated ewe were 29.10 kg, 167.48 g, average number of marketing
lambs and live weights of lambs (F1) were 0.60 and 17.45 kg respectively. Survival rate of
lambs until 100 days of age and time of marketing were % 66.81 and % 63.57 respectively.
The effect of years were significant (p<0.01).
