Bu çalısmada, Ege Bölgesi kosullarında Anadolu arısı Ege ekotipi, Kafkas ve talyan ırkı
genotiplerinden yapay tohumlama ile olusturulan Ege xEge (5 adet), Ege xKafkas (5adet),
Kafkas xKafkas (5 adet), Kafkas xEge (5 adet) ve talyan xEge (5 adet) genotip gruplarında
kıslama yetenekleri, yavru alanı, arılı çerçeve sayısı, uçus etkinligi, hırçınlık, petek isleme yetenegi,
ogul egilimi ve bal verimi gibi bazı davranıs ve fizyolojik özellikleri belirlenmistir.
Genotip grupları olusturmak için, 2006 yılının Nisan-Mayıs aylarında asılama yöntemi ile her üç
genotipten ana arılar yetistirilmistir. Yetistirilen ana arılar 7-10 gün yasa geldiklerinde Kafkas ve Ege
erkek arılarıyla esit dozda semen ile yapay tohumlanmıslardır. Yumurtlayan ana arılar esit güçteki
kolonilere kabul ettirilerek Eylül ayında esitlenmisler ve kıslamaya sokulmuslardır.
Genotip gruplarında 10 dönemde ölçülen yavru alanları, arılı çerçeve sayıları ve uçus etkinligi
bakımından dönemler ve genotipler arası farklar (P<0.01) ve genotiplerin bal verimleri arası farklar
(P<0.05) önemli bulunmustur. Yavru alanı ortalaması Ege xEge , Ege xKafkas , Kafkas xKafkas ,
Kafkas xEge ve talyan xEge gruplarında sırasıyla; 4137.9±302.07, 4303.4±282.62,
1891.4±227.31, 3704.5±357.52, 4583.7±325.72 cm2, arılı çerçeve sayıları aynı sıra ile 8.0± 0.44,
8.4±0.40, 4.6±0.36, 7.8±0.42, 9.5±0.43 adet olarak saptanmıstır. Grupların uçus etkinligi ortalama
degerleri Ege x Ege , Ege xKafkas , Kafkas xKafkas , Kafkas xEge ve talyan xEge gruplarında
sırasıyla; 31.9 ±2.04, 33.5±2.02, 19.9±1.28, 28.9±2.67, 39.7±2.23 adet; bal verimleri yine aynı sıra ile
3.4±0.48, 4.8±2.41, 2.8±0.93, 5.5±1.98, 7.8±3.69 kg olarak belirlenmistir.
Ege Bölgesi kosullarında Kafkas arısı, Ege ekotipi ve talyan ırkı melezlerine göre daha küçük koloni
populasyonları olusturmuslar ve daha az bal üretmislerdir. Bölgede, deneme süresince iklimin uzun
yıllar ortalamasından önemli sapmalar göstermesi, kolonilerin performanslarını büyük ölçüde
etkilemistir. Son yıllarda yasadıgımız iklim degisikliginin önümüzdeki yıllarda da sürmesi durumunda,
bölgede Kafkas genotipinin yetistirilmesinin olanaksız hale gelecegi söylenebilir.
In this study, Aegean x Aegean , Caucasian x Caucasian , Aegean x Caucasian , Caucasian x
Aegean and Italian x Aegean honey bee genotype groups were compared with respect to some
physiological and behavioural characters such as colony development (brood area and worker
population), flight activity, aggressiveness, wax building ability, swarming and honey production
under the conditions of Aegean region. The queens were reared from each of breeder colonies of
Aegean, Caucasian and Italian honey bees by grafting method in April and May 2006. When they
were 7 to 10 days old, each of the queens was instrumentally inseminated with 8μl semen collected
from drones of Aegean or Caucasian colonies to constitute pure and cross genotype groups. After they
started oviposition in mating nuclei, they were introduced into colonies. The colonies were equalized
with regard to brood area and worker population in September 2006, and then they were overwintered.
Statistically significant differences were detected between genotype groups (P<0.01) and 10
measurement periods (P<0.01) in the brood area, the number of combs covered with bees and flight
activity. The differences in honey production between genotype groups were also found to be
statistically significant (P<0.05). The mean brood areas and the number of combs covered with bees of
Aegean x Aegean , Aegean x Caucasian , Caucasian x Caucasian , Caucasian x Aegean and
Italian x Aegean genotypes were 4137.9±302.07 cm2 and 8.0±0.44, 4303.4±282.62 cm2 and
8.4±0.40, 1891.4±227.31 cm2 and 4.6±0.36, 3704.5±357.52 cm2 and 7.8±0.42 and 4583.7±325.72 cm2
and 9.5±0.43, respectively. The mean flight activities of Aegean x Aegean , Aegean x Caucasian ,
Caucasian x Caucasian , Caucasian x Aegean and Italian x Aegean genotypes were found to be
9±2.04, 33.5±2.02, 19.9±1.28, 28.9±2.67 and 39.7±2.23 bee per minute, respectively. The mean honey
yields of Aegean x Aegean , Aegean x Caucasian , Caucasian x Caucasian , Caucasian x
Aegean and Italian x Aegean genotypes were determined as 3.4±0.48, 4.8±2.41, 2.8±0.93,
5.5±1.98 and 7.8±3.69 kg, respectively.
The colony development and honey production of Caucasian honey bee were inferior to those of
Aegean, Italian and their crosses under Aegean region conditions. Climatic conditions deviated from
average conditions of region during this study resulted in poor colony performances of honey bee
colonies. In case of the continuation of climatic changes hereafter, it can be concluded that rearing of
Caucasian honey bee will not be possible in Aegean region.
