Ara tırmanın amacı, de i ik çevre sıcaklıklarında Denizli ırkı tavuklarının HSP70 (sıcak ok
proteini) sentezini, kandaki bazı biyokimyasal de i ikliklerini ve ırka ait bazı verim
özelliklerini saptamaktır. Çalı mada hayvan materyali olarak 196 adet Denizli ırkı tavuk
kullanılmı tır. Yirmi haftalık ya a kadar birlikte yerde yeti tirilen tavuklar 20. haftada 4
gruba ayrılarak bireysel yumurtlama kafeslerine alınmı tır. Tavuklar bu kafeslerde 40
haftalık ya a kadar normal yeti tirme artlarında barındırılmı tır ve bu dönemdeki verim
özellikleri belirlenmi tir. Kontrol grubundaki (grup I) tavuklar 40-44 haftalar arasında
22°C’lik sıcaklıkta barındırılmı , bu haftalarda II, III ve IV. deneme gruplarına sırasıyla
34°C, 37°C ve 40°C’lik sıcaklıklar uygulanmı tır. Artan sıcaklıkların etkisiyle yem tüketimi,
yemden yararlanma oranı, yumurta verimi, yumurta a ırlı ı, yumurta kabuk a ırlı ı,
yumurta kabuk kalınlı ı ve yumurta kabuk oranında önemli düzeyde azalmalar saptanmı tır.
Sıcaklıkların uygulandı ı farklı zamanlarda (0, 30, 60, 90 ve 120. dakika) her gruptan 3
tavu un boyun toplardamarından kan örnekleri alınmı ve alınan örneklerde toplam
kolesterol, T3 hormonu, hematokrit ve HSP70 düzeyleri saptanmı tır. Mononükleer kan
hücreleri izole edilmi ve HSP70 konsantrasyonları monoklonal anti-HSP70 antikoru
kullanılarak Western Blot analizi ile saptanmı tır. Artan çevre sıcaklı ı ile birlikte T3
hormonu ve hematokrit de erleri dü erken toplam kolesterol düzeyi artmı tır (P<0.05).
Kontrol grubu dı ındaki tüm gruplarda sıcak stresi ile birlikte HSP70 sentezinin gerçekle ti i
ve sentez miktarının zamana ve uygulanan sıcaklı a ba lı olarak de i ti i gözlenmi tir. Kan
serumunda ve mononükleer kan hücrelerinde saptanan HSP70 sentezinde tavuklar arasında
bireysel farklılıkların oldu u belirlenmi tir. Ara tırma bulgularına göre, Denizli ırkı
içerisinde sıca a daha dayanıklı bireylerin seçiminde HSP70 ve T3 özelliklerinin ıslah
programlarında seleksiyon parametresi olarak kullanılabilece i dü ünülmektedir.
The aim of this study was to determine the synthesis of HSP70 (heat shock protein), some
biochemical changes in blood and also some production characteristics in Denizli genotype
hens at different ambient temperatures. In the research, 196 Denizli genotype hens were used
as animal material. Chickens were divided into 4 groups at 20th week and kept at normal
rearing conditions until 40 weeks of age. All hens were kept in individual cages up to age of
44 weeks and performance data were recorded. Chickens in control group (I. group) were
kept at 22°C and heat exposure was 34, 37 and 40°C at the II, III and IVth experimental
groups respectively between 40-44 weeks. Feed consumption, feed conversion ratio, egg
production, egg weight, shell weight, shell thickness, shell ratio were decreased significantly
by increasing ambient temperature. Blood samples were taken from jugular vein of 3 hens
from each group at several times of heat exposure (0, 30, 60, 90, and 120. minutes) to
determine hematocrit, T3 hormone, total cholesterol and HSP70 levels. Mononuclear blood
cells were isolated and HSP70 concentrations were determined by Western Blot analysis
with a monoclonal anti-Hsp70 antibody. By increasing ambient temperature, T3 hormone and
hematocrit levels decreased whereas total cholesterol level was increased significantly
(P<0.05). Thermal stress caused induction of HSP70 in all experimental groups except
control group and level of HSP70 induction was both temperature and time-dependent.
Individual variations were observed in synthesis of HSP70 at serum and mononuclear blood
cells either. According to our results, HSP70 and T3 levels may be use as a selection criterion
in breeding programmes for choosing the heat-tolerant individuals in Denizli genotype
chickens.