Bor ve azot içeren heterosiklik bileşikler geniş kullanım alanları sayesinde bilimsel
ve endüstriyel alanda oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu bileşikler içerisinde 1,3,2-
diazaborolinler oldukça ilgi çekmektedir. Çünkü bu bileşikler üzerine son yıllarda
yapılan fizikokimyasal çalışmalar, bunların başta organoelektronik malzemeler
olmak üzere çok çeşitli uygulama alanlarının olabileceğini göstermiştir.
Yeni tip ligandların geçiş metali komplekslerinin katalizör olarak kullanılmalarıyla,
organik kimya alanında çok önemli sonuçlar elde edilmiştir. Bu sonuçların elde
edilebilmesi yeni ve kararlı metal komplekslerinin sentezlenmesi ile mümkün
olmuştur.
Bu çalışmada, bor ve azottan oluşan heterosiklik bileşikler ve bunların türevleri
sentezlenmiştir. Bunun yanı sıra, bükülmüş allen ve karbenden oluşan iki ve üç dişli
ligantların ve bunların metal komplekslerinin sentezlenmesi için çıkış bileşikleri elde
edilmiştir. Elde edilen bileşiklerin oksijen ve neme karşı çok hassas olmalarından
dolayı tüm deneysel çalışmalar kuru argon atmosferi altında schlenk tekniği
kullanılarak ve eldivenli kabin (glovebox) içinde yapılmıştır. Bu yeni bileşikler 1H,
13C ve 11B Nükleer Manyetik Rezonans Spektroskopisi (NMR) ile karakterize
edilmiştir. Ayrıca 1, 2, 3 ve 10 numaralı bileşiklerin kristal yapıları X-ışınları
kırınımı yöntemiyle tayin edilmiştir.
Şu ana kadar, 1,3,2-diazaborolinlerin reaksiyonları ve türevlendirilmeleri genelde bor
ve nadirende azot üzerinden yapılmaktadır. Fakat karbon üzerinden herhangi bir
reaksiyonu bilinmemektedir. Bu çalışma, 1,3,2-diazaborolinlerin halkadaki
doymamış karbon atomlarından da türevlendirilebileceğini göstermiştir. Bunun
yanısıra 2 ve 3 numaralı heterosiklik bor bileşiklerinin, abnormal N-heterosiklik
karbenlerin anyonik benzerleri olmaları bakımından oldukça önemli oldukları
düşünülmektedir.
Heterocycles containing boron and nitrogen are an important class of compounds
owing to their wide applications in industry and academia. Among them, 1,3,2-
diazaborolines have gained increasing attention because recent physicochemical
studies point to possible applications, especially for organoelectronic devices.
Spectacular results have been obtained in the organic chemistry using new types of
ligand for transition metal catalysis. These achievements have been made possible
because of the synthesis of new and stable complexes.
In this study, boron and nitrogen based heterocycles as well as their derivatives are
synthesized. In additionally, bidentate and tridentate ligand precursors are
synthesized for metal complexes of containing bent allene-carbene ligand systems.
Because of the oxygen and moisture sensitivity of compounds, all experiments were
carried out under dry argon using standard Schlenk or glovebox techniques.
Structural characterizations of new compounds were made with 1H, 13C and 11BNMR
spectroscopy. Moreover, crystal structures of 1, 2, 3 and 10 were determined
by single-crystal X-ray analysis.
At the moment, the reactivity and functionalization of 1,3,2-diazaborolines typically
occur at boron, less frequently at nitrogen, but not at carbon. This work shows that
the unsaturated carbon atoms of the ring can also be functionalized. Moreover, it’s
concluded to be very important that the boron heterocycles of 2 and 3, can be
regarded as an anionic version of the so-called abnormal N-heterocyclic carbenes.
