Dünya ekonomisinde yasanan hızlı dönüsüm süreci, ülke içinde ve ülkeler
arasında rekabet kavramının gittikçe önem kazanmasına yol açmaktadır. Bu süreçte,
özellikle dısa açılmakta olan ülkelerdeki firma ve sektörlerin, iç ve dıs piyasadaki
rakipleriyle ürün fiyatı ve ürün kalitesi açısından eskiden oldugundan çok daha yogun
bir rekabetle karsı karsıya oldukları göze çarpmaktadır.
Tezin temel amacı, üretim sürecinin temel girdisini temin eden enerji sektörünün
ülkelerin rekabet gücü üzerindeki önemini arastırmaktır. Bu kapsamda çalısmada
öncelikle rekabet, rekabet gücü, rekabet gücünün belirleyicileri ve göstergeleri üzerinde
durulmustur. Daha sonra Dünya’daki ve özelinde Türkiye’deki enerji potansiyeli,
üretim ve tüketim degerleri hakkında bilgi verilmistir. Son kısımlarda ise tekstil ve hazır
giyim sektörü hakkında genel bilgiler verilmis ve ekonometrik analiz yapılmıstır.
Çalısma kapsamında 1990-2005 yılları için, AB-14 ve Türkiye’nin açıklanmıs
karsılastırmalı üstünlükler endeksine (RCA) göre tekstil ve hazır giyim sektöründe
rekabet güçleri hesaplanmıstır. RCA endeksi rekabet gücünün göstergesi olarak
ekonometrik analize dahil edilmistir. Rekabet gücünün belirleyicilerinden verimlilik,
reel döviz kuru, birim isgücü maliyeti, tüketici fiyat endeksi ve enerji (elektrik) fiyatları
analizin bagımsız degiskenlerini olusturmustur. Çalısmanın ana amacı kapsamında asıl
olarak enerji (elektrik) fiyatlarının rekabet gücüne etkisini ortaya koyabilmek için
veriler panel veri analizi yöntemi ile tahminlenmistir.
Hesaplanan RCA endeksleri Türkiye’nin hem tekstil hem de hazır giyim
sektöründe rekabet gücünün yüksek oldugunu ancak yıllar itibariyle azalma egiliminde
oldugunu göstermistir. Panel veri analizi sonucunda da enerji (elektrik) fiyatlarının
rekabet gücü üzerine olumsuz etkide bulundugu sonucuna ulasılmıstır.
The rapid transformation process in the global economy has caused the concept
of ‘competition’ to gain importance both inside the country and among the other
countries. In this process, it has been observed that especially the sectors and companies
in countries which have been in a deployment to outside have been come across with a
more powerful competition on the price of product and the quality of product with their
rivals inside and outside the market. Because of this reason, the concept of
competitiveness is a considerable matter needed to be dwelled upon.
The purpose of this study is to research the importance of energy sector which
obtains the basic input of production process, on the competitive capacities of the
countries. In this perspective, competition, competitiveness, determinants and signs of
competitiveness were primarily discussed. Then, information about the energy potential
in Turkey and in the world, production and consumption values was given. In the last
section, general information about textile and clothing was given, and econometric
analysis was scoped out.
In this study, competitive capacities in the textile and clothing industries were
computed for the years 1990-2005 according to Revealed Comparative Advantages
Index (RCA) of the EU-14 and Turkey. RCA Index was included to the econometric
analysis as an indicator of competitiveness. Productivity, reel exchange rate, unit labor
cost, consumer price index, energy (electricity) prices all of which are some of the
determinants of competitiveness constitute the independent variables of the analysis.
With in the context of this study, data were extrapolated with the Panel Data Analysis in
order to display the effect of energy (electricity) prices on the competitiveness.
Calculated RCA indexes demonstrated that the competitiveness of Turkey in
both textile and clothing sector is high however it has tendency to decrease as the years
went by. As a result of the Panel Data Analysis, it is also concluded that energy
(electricity) prices have a negative effect upon the competitiveness.
