Halk sağlığı açısından halen bütün dünya ülkelerinde önemli bir sorun olan
adölesan dönemde gebe kalmak ve bunun sonucunda da anne olmak, fiziksel, psikolojik ve
sosyal açıdan istenen olgunluğa ulasmamıs genç kadının ve doğacak yavrusunun sağlığını
olumsuz yönde etkilemektedir. Dünyada adölesan gebeliğin görülme sıklığı %3.2-42,0
arsında değisirken, ülkemizde bu oran %4,0–7,0 arasındadır.
Arastırmanın amacı, Aydın Đli Đncirliova Đlçesi’ndeki Acarlar Sağlık Ocağı
Bölgesi’nde 01.04.2008-30.09.2008 tarihleri arasında doğum yapan kadınlarda adölesan
gebeliklerin olusumuna etki eden risk faktörlerini ve adölesan gebeliklerin oranını saptayarak,
anne ve yenidoğan sağlığı açısından olusan risk faktörlerinin belirlenmesidir.
Aydın Đli Đncirliova Đlçesine bağlı Acarlar Sağlık Ocağı Bölgesinde 01.04.2008-
30.09.2008 tarihleri arasında doğumla sonuçlanan gebelikler ile lohusalık ve yenidoğan
dönemi üzerine yapılan kesitsel tipte bir izlem arastırmasıdır. Acarlar Sağlık Ocağı
Bölgesi’nde 01.04.2008 -30.09.2008 tarihler arasında doğum yapan kadınlar ve bu kadınların
yenidoğan çocukları arastırmanın evrenini olusturmaktadır. Bu çalısmada örnek seçilmeyip
tüm evrene ulasılması hedeflenmistir.
Bağımsız değisken olarak yerlesim yeri, kadının/esinin yası, kadının/esinin eğitim
durumu, kadının/esinin mesleği, kadının/esinin sosyal güvence durumu, kardes sayısı, anne ve
babasının eğitim durumu, evlilik süresi, esiyle arasındaki akrabalık ve resmi nikâh bulunma
durumu, evlenirken baslık parasının ödenme durumu, aile tipi, ilk evlilik yası, ilk evliliğindeki
karar verme durumu, evlilik sayısı, farklı eslerden çocuğunun olma durumu, ailesinin gelir
durumu, kronik hastalık ve özürlülük bulunma durumu, ilk gebelik yası, önceki gebeliklerinin
öyküsü, gebelik ve doğum öncesi danısmanlık alma durumu, gebelik öncesi aile planlaması
yöntem kullanma durumu değerlendirilmistir. Adölesan gebeliğin neden olduğu sonuçlar
bakımından, doğum öncesi bakım alma durumu, sıklığı, ilk olarak doğum öncesi bakım alma
zamanı, gebelikte sigara ve alkol kullanma durumu, gebelikte sağlık sorunu yasama durumu,
gebeliğin sonlandığı yer sorgulanmıs olup doğumun gerçeklestiği hastanedeki kayıtlara göre
doğum sonucuyla ilgili bilgiler, sağlık ocağı kayıtlarına göre kadının yası, kadının lohusalık
dönemindeki izlem sonuçları, yeni doğanın yedinci ve 28. gündeki izlem sonuçları
değerlendirilmistir. Yapılan izlemler sırasında yeni doğanın beslenme durumu ile sağlık
sorunu yasama durumu, lohusalık döneminde kadının sağlık sorunu yasama durumu ile aile
planlaması yöntemi kullanma durumu sorgulanmıstır.
Arastırmanın istatiksel analizleri SPSS 11,5 paket programı kullanılarak yüzde
dağılımlar, aritmetik ortalamalar, karsılastırmalarda ki-kare, Fisher’in kesin testi, Student t
testi, Mann-Whitney U testi kullanılmıstır. Sonuçlar, anlamlılık p<0.05 düzeyinde
değerlendirilmistir.
Doğum yapan adölesanların tüm doğumlara oranı %44,6 olarak bulundu. Adölesan
kadınların yas ortalaması 16,81±1,56’dir. Adölesan kadınların tamamı Acarlar Beldesi’nde
yasamaktadır (p=0,005). Adölesan kadınlarda resmi nikâh olmaması (p=0,000), genis aile
tipine sahip olması (p=0,000), esinin çalısmaması (p=0,000) ve sosyal güvencesi olmaması
(p=0,008) anlamlı olarak daha yüksektir. Adölesan kadınların ilk evlilik yaslarının ortalaması
15,10±1,28, ilk gebelik yas ortalaması 15,71±1,37’dir. Tüm gruplarda obstetrik
komplikasyon, LBW, SGA, LGA ve perinatal ölüm sıklığı açısından istatistiksel olarak
anlamlı bir fark yoktur. Annesi adölesan olan canlı doğan bebeklerin doğum ağırlıklarının
(p=0,042) ve PĐ değerlerinin (p=0,014) ortalaması, annesi adölesan olmayanlara göre anlamlı
olarak daha düsüktür.
Bu arastırma doğrultusunda bulundukları sosyodemografik özellikler ve evliliğin
yol açtığı etkiyle daha çok sağlık ve sosyal problemlerle karsılastıkları düsünülen adölesanlar
için etkili hizmet ve programların düzenlenmesi önerilmistir.
The pregnancies in adolescent period and being mother at the end of this period
are important problems for public health. In all countries of the world and have negative
affects for newborn infants and women, insufficient in physical, psychological and social. In
the world the ratio of adolescent pregnancies is between %3.2-42,0 but in Turkey this is
between %4,0–7,0.
Aim of this study is detection of risk factors about mothers’ and their newborns
infants’ health by finding the ratio of adolesant pregnancies and risk factors which affect
adolescent pregnancy in women, delivered between 01.04.2008 – 20.09.2008 at Region of
Acarlar Health Center in Đncirliova , Aydın.
This is a cross-sectional observative research about delivered pregnancies between
01.04.2008 – 30.09.2008, woman in period of confinement after childbirth and period of
newborn. The universe of this study includes women, delivered between 01.04.2008 –
30.09.2008 and their newborn infants. In this study our purpose was to reach the whole of
universe instead of choosing sample.
Independent variables of the research were ages, education levels, occupations,
social security situations of women and their husbands, residence area, duration of marriages,
the numbers of sons, statue of parents income, kinship between women and their husbands,
numbers of marriage and their sons, ages at first marriage, chronic sick and having obstructed
organ, ages at first pregnancy, previous pregnancy and family planning methods before pregnancy.
Conserning consequences of adolescent pregnancies, durations of taking care and its frequency
before delivery, dependance of cigarette and alchol in pregnancy, the health of pregnant and
delivery place were recorded. According to the records of the hospital the result about deliveration
and according to records of health center women’ ages and their observation results in the period of
women in childbed and observations of newborn infants in 7-28. days were evaluated. During
observations feeding and health problems of newborn infants and women in childbed and family
planning methods were questioned.
Percentage dispersions, arithmetical averages, chi-square test, Fisher’s exact test,
student t test, Mann – Whitney U test were performed for the statistical analysis using SPSS 11,5
package programme. p < 0,05 was regarded as significant.
The ratio of teenaged mother to all women who had labored at the same period was
44,6%. Mean age of adolescent labored women was 16,81±1,56 years. The whole of adolescent
women were to residence in Township of Acarlar (p=0,005). As compared with adult women,
adolescent women were significantly higher of without being married (p=0,000), large families
(p=0,000), unemployed (p=0,000) and without social security (p=0,008) of their husbands.
Means were 15,10±1,28 years for first marriage, 15,71±1,37 years for first pregnancy in
adolescent women. There were not statistically significant differences between groups in
frequency of obstetric complication, LBW, SGA, LGA and perinatal mortality. The mean
birth weight (p=0,042) and ponderal index (p=0,014) of newborns of adolescent mothers’
were significantly lower compared to adult mothers.
By research it has been suggested for the adolescent who are thought to meeting to
more health and social problems with the influence of the sociodemographic characteristics
and marriage, that effective service and programmes should be formed
