Tarımsal ürünlerin işlenmesi, değerlendirilmesi ve pazara sunulması süreçlerinde, ürünlerin biyolojik, kimyasal ve fiziksel özelliklerinin bilinmesi, bu ürünlerin değerlendirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Organik tarımın güncelliğinin ön plana çıkması ve mevsim dışı üretilen ürünlere olan rağbetin azalması kurutulmuş ürünlerin önemini arttırmaktadır. Kurutularak tüketilen ürünlerden olan domates, biber ve patlıcan'ın kurutma sürecindeki bazı fiziksel özelliklerinin bilinmesi bu açıdan önemli olmaktadır. Bu ürünlerin işlenmesi ve pazara sunulması sırasında önemli bir veri kaynağı olan nem özelliğinin özellikle ürünün elektriksel iletkenliği ile ilişkilerinin bilinmesi gereklidir. Elektriksel iletkenlik değerleri, ürünlerin ambalajlanması, paketlenmesi ve bu amaçlarla kullanılacak makinaların tasarımında bir veri kaynağı olması sebebiyle önemlidir. Bu çalışmada tarımsal ürünlerden domates, biber ve patlıcanın kurutma sürecindeki elektriksel iletkenlik, nem ve sıcaklık değerleri ölçülmüş ve bu değerler arasındaki ilişkiler araştırılmıştır. Ayrıca çalışmada hava sıcaklığı, rüzgâr hızı, bağıl nem ve güneş ışınımı gibi meteorolojik değerler ölçülerek kuruma sürecindeki ürünlere etkisi incelenmiştir. Denemelerde Dorit çeşidi domates, Demre Sivrisi çeşidi biber, Aydın Siyahı çeşidi patlıcan kullanılmıştır. Kurutma öncesi ürünlere bazı ön işlemler uygulandıktan sonra kurutma işlemi gerçekleştirilmiştir. Kurutma denemeleri mevsim koşullarının uygun olması sebebiyle yaz sonu (15 Ekim-18 Ekim) ve yaz başlangıcı (24 Mayıs-25 Mayıs) olmak üzere 2 farklı zaman periyodunda gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak; dönemlere göre elektriksel iletkenlik ile ürün nemi arasında domateste R2=0.904, R2=0.964; biberde R2=0.728, R2=0.735; patlıcanda R2=0.685, R2=0.889 arasında değişkenlik gösteren bir ilişkinin olduğu, elektriksel iletkenlik ve ürün sıcaklığı ile meteorolojik değişkenler arasında doğrusal bir ilişkinin bulunmadığı tespit edilmiştir.
Knowledge of biological, chemical and physical characteristics of agricultural products takes and important role in cultivation, evaluation and marketing processes of those products. Up to dateness of organic agriculture and decrease in demand for unseasoned products raises the importance of dried products. Thus, knowledge of some physical features about drying processes of major products like tomato, pepper and aubergine is important. It is necessary to know the relationship between electrical conductivity and humidity feature, which is a major data source, during the process of cultivation and marketing of those products. Electrical conductivity values have a significant role in packing of products and designing of packing machines as a data source. In this study; electrical conductivity, humidity and temperature values of tomato, pepper and aubergine which are in drying process were measured and relationships between those values have been searched. Besides, meteorological values like air temperature, wind speed, relative humidity and sun radiation were measured and their effect on products which are in drying process were analysed. Species of Dorit tomato, Demre Sivrisi pepper and Aydin Siyahi aubergine have been used in experiments. Drying process have been realised after some preprocesses on products had been implemented. Due to the convenient season conditions, drying experiments have been realised in two seperate time periods which are the end of summer (15 October ' 18 October ) and begining of summer (24 May- 25 May). As a result, it has been ascertained that the periodical relationships between electrical conductivity and product humidity is R2=0,904, R2=0,964 for tomato; R2=0,728, R2=0,735 for pepper; R2=0,685, R2=0,889 for aubergine and there is no relationship between electrical conductivity, product temperature and meteorological variables.
