Gül-ekin yaprak bitine [Metopolophium dirhodum (Walker), Hem.:Aphididae] karşı bazı doğal insektisitlerin etkileri

Abstract

Çalışma 2010-2011 yıllarında gülde (Rosa hybrida L. cv. `First Red') zararlı yaprakbiti türlerinden Metopolophium dirhodum'a (Walker) (Hem., Aphididae) bazı doğal maddelerin (kaolin, insektisidal sabun, neem yağı sabunu, spinosad) etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Bu maddelerin M. dirhodum'a doğrudan etkileri, kalıntı etkileri ve uzaklaştırıcı etkileri sera ve laboratuvar koşullarında belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, insektisidal sabun deneme sonrası iki beşinci güne kadar %50.45'in üzerinde etki göstermiştir. Neem yağı sabunu bir denemede düşük etkili (%15.09-%19.71) bulunmuş, ikinci denemede ise %36.96-%72.27 arasında etki göstermiştir. Kaolin uygulamasının iki kez tekrarlanması olumlu sonuç vermiş ve etki %66.87'e ulaşmıştır. Laboratuvar koşullarında doğal maddelerin kalıntı etkileri araştırılmış ve bu maddelerin kalıntılarının M. dirhodum'a etkisiz bulunmuştur. Tercih denemelerinde kaolin, neem yağı sabunu ve insektisidal sabunun M. dirhodum erginlerini uzaklaştırdığı, bireylerin kontrol bölgesini tercih ettikleri görülmüştür. Neem yağı sabunu, M. dirhodum'un nimf sayısı, ömür ve nimf dönemlerinin sürelerini etkilememiştir. Kaolinin bitki yüzeyinde oluşturduğu beyaz tabaka dezavantaj olmakla birlikte kaolinin on gün, insektisidal sabun ve neem yağı sabununun beş veya yedi gün aralıklarla uygulanmasıyla M. dirhodum'un baskı altına alınabileceği, bu maddelerin sentetik kimyasallara alternatif olabileceği görülmüştür.

The aim of the study was to investigate the effects of some natural insecticides (kaolin, insecticidal soap, neem oil soap and spinosad) against Metopolophium dirhodum (Walker) (Hem., Aphididae) which is harmful aphid on rose (Rosa hybrida L. cv. `First Red?). Direct effects, residual effects and repellent effects of this insecticides to M. dirhodum were determined in greenhouse and laboratory conditions in 2010-2011. The results carried out that the efficiency of the insecticidal soap was above 50.45% during the first five day of treatment. The effect of neem oil soap in the first treatment was low (%15.09-%19.71) but this effect in the second treatment was among 36.96%-72.27%. The twice repeated kaolin applications was positively concluded. In the second application, the efficiency of kaolin reached to 66.87%. In laboratory condition the residual effects of natural insecticides were found inefficient for M. dirhodum. In choice assays, it was determined that kaolin, neem oil soap and insecticidal soap had repellent effect for M. dirhodum choosed the non insecticides part of leaflet. Neem oil soap didn?t effect the M. dirhodum?s number of nymphes, longevity and the duration of nymphal instars. However, it has a disadvantage the fact that kaolin caused to a white particul film on the rose surface, it has estimated that M. dirhodum can be controlled with kaolin (one of ten day), insecticidal soap and neem oil soap (one of five-seven day) applications.