Kestanenin (Castanea sativa Mill.) yarı-katı ve sıvı ortamlarda mikroçoğaltımı

Abstract

Bu çalışma da üç farklı kestane genotipinin GD+ MS (1/2*NH4NO3 ve KNO3) ve MS (1/2*NH4NO3 ve KNO3) yarı-katı ortamlarında mikroçoğaltımını karşılaştırmak hedeflenmiştir. Ayrıca yarı-katı ortamlara göre daha düşük işgücü maliyetlerine sahip sıvı ortamda (MS 1/2*NH4NO3 ve KNO3) çalkalama kültüründe kestane bitkisinin gelişme durumunu saptamak amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan kestane genotiplerini, Aydın İli Nazilli İlçesi kestaneliklerinde meyve kalite özelliklerine göre selekte edilmiş N-3-4 no'lu, N-23-1 no'lu ve N-7-3 no'lu genotipler oluşturmuştur. Denemede Ocak ayında GD ortamında kültüre alınan kestane tomurcukları 6 hafta sonra Mart ayında MS (1/2 Nitrat) ortamına aktarılarak 6 hafta süre ile gelişmeleri gözlenmiştir. Ayrıca Mart ayında araziden tekrar tomurcuklar alınarak MS (1/2 Nitrat) ortamına dikim yapılmış ve 6 hafta süre ile gelişmeler kaydedilmiştir. Denemede elde edilen sonuçlar genel olarak değerlendirildiğine, MS (1/2 Nitrat) ortamında %41.48 oranında, GD+ MS (1/2 Nitrat) ortamında ise %25.51 oranında sürgün gelişimi elde edilmiştir. MS (1/2 Nitrat) ortamının en yüksek sürgün gelişimi ise N-23-1 genotipinde (%47.48) gözlemlenmiştir. En yüksek kabaran tomurcuk oranı ve en düşük kararma yüzdesi GD+ MS (1/2 Nitrat) besin ortamında, en yüksek ortalama yaprak sayısı MS (1/2 Nitrat) ortamında elde edilmiştir. Sıvı MS (1/2 Nitrat) ortamı içeren çalkalama kültüründe bitki eksplantlarında kararmalar oluşmuş ve gelişme gözlenmeden 3. haftada kayıplar yaşanmıştır.

In this study, micro-multiplication of three different chestnut genotypes have been compared in the GD+MS (1/2*NH4NO3 and KNO3) and MS (1/2*NH4NO3 and KNO3) semi-solid media. In addition to semi-solid media, their status of development has been observed in liquid medium (MS 1/2*NH4NO3 ve KNO3) shake culture which having less workforce cost. Genotypes used in this study have been selected among the chestnut stands from Nazilli district of Aydın province. The genotype numbers are N-3-4, N-23-1 and N-7-3. During the experiments, chestnut buds cultured in January in GD medium have been transferred in to MS (1/2 Nitrate) medium after six weeks, in March. Their development in this culture has been observed for a period time of six weeks. Moreover, in March another set of buds have been directly planted into MS (1/2 Nitrate) medium and they were also observed for six weeks. From our results, it can be seen that the shoot formation level has reached to 41.48% for MS (1/2 nitrate) medium and 25.51% for GD+ MS (1/2 Nitrate) medium relatively. The highest value of development has been obtained with offshoots from the N-3-4 (37.21%) genotype for MS (1/2 nitrate) medium. In addition, while the highest value of bud out and browning percentage isobserved in the GD+ MS (1/2 Nitrate) medium, the number of avarage leaves is achieved in the MS (1/2 nitrate) medium. When the results of liquid MS (1/2 Nitrate) are taken into consideration, it can be seen that a browning has been appeared on the explants. Some losses occured already before the third week of cultuvation.