İki uçlu olgular ve çocuklarında bağlanma biçimi'nin mizaç ve klinik özellikler ile ilişkisi: Kontrollü bir çalışma

Abstract

Bu çalışmanın amacı birincil olarak iki uçlu olgularda ve çocuklarında bağlanma biçimlerini araştırmaktır. İkinci ve üçüncü olarak bağlanma biçimi ile mizaç arasında ve bağlanma biçimi ile hastalığın klinik değişkenleri ve kişilik bozuklukları arasında bir ilişki olup olmadığını incelemektir. Başka bir deyişle güvenli ve güvensiz bağlanma biçimi arasında mizaç ve iki uçlu bozukluğun klinik özellikleri yönünden benzerlikleri ve farklılıkları ortaya koymaktır. Yöntem: Bu çalışmaya 44 iki uçlu bozukluk tanılı hasta ve 35 iki uçlu bozukluk tanılı olguların sağlıklı 16 yaşın üzerinde olan çocukları dahil edilmiştir. Hastalar ve çocukları ile aynı çevrede, yaş ve cinsiyet yönünden benzer 84 sağlıklı kontrol olgusu çalışmaya alınmıştır. Psikiyatri polikliniğinde izlenen hastalarda 16 yaşın üzerinde olmak ve iyilik döneminde (ötimi) olmak şartları aranmıştır. Tanı görüşmesi SCID I ve SCID II ile yapılmış, hasta bilgileri SCIP-TURK kullanılarak doldurulmuştur. Mizaç değerlendirilmesi TEMPS A mizaç ölçeği bağlanma değerlendirilmesi EBBÖ ölçeği kullanılarak yapılmıştır. Bulgular ve sonuçlar: İki uçlu olgularda güvensiz bağlanmanın sağlıklı bireylerde olduğundan daha sık olduğu bulunmuştur. İki uçlu olguların çocuklarında da güvensiz bağlanmanın hasta ebeveynlerindeki ile benzer, sağlıklı kontrollerdekinden daha sık olduğu bulunmuştur. İki uçlu olguların kaçıngan ve kaygılı/ikircikli bağlanma puanlarının sağlıklı kontrollerden yüksek, çocuklarının kaygılı/ikircikli bağlanma puanlarının hasta ebeveynlerininkinden de yüksek olduğu bulunmuştur. İki uçlu olgularda, kaçıngan bağlanma puanları ile depresif, siklotimik, sinirli ve endişeli mizaç puanları arasında düz, hipertimik mizaç puanları arasında ise ters yönde bir ilişki saptanmıştır. İki uçlu olguların çocuklarında ise kaygılı/ikircikli bağlanma puanları ile siklotimik ve sinirli mizaç puanları arasında düz, hipertimik mizaç puanları arasında ise yine ters yönde bir ilişki saptanmıştır. İki uçlu olgularda depresif mizaç, çocuklarında ise sinirli mizaç güvensiz bağlanmayı yordamaktadır. Sağlıklı bireylerde güvensiz bağlanan bireylerin siklotimik mizaç puanların daha yüksek olduğu saptanmıştır. İki uçlu olguların çocukları arasında güvensiz bağlananların ebeveynlerinde premenstrüel sendrom, postpartum başlangıç, atipik depresyon alt tipi, psikotik bulgu, özkıyım, hastaneye yatış, hızlı döngülülük, DMİ şeklindeki gidiş örüntüsü ve ani başlangıç ve bitişler, düşük akademik işlevsellik ve sınır kişilik bozukluğu güvenli bağlananların ebeveynlerindekinden daha sık, depresif dönemlerin sayısı daha yüksek bulunmuştur. İki uçlu olguların çocuklarında, iki uçlu ebeveynin kaçıngan ve kaygılı/ikircikli bağlanma biçimi güvensiz bağlanma olasılığını 10.2 (3.6-28.7) ve 7.5 (1.2-47.5) oranında arttırmaktadır. Diğer yordayıcı değişkenler depresif epizod sayısı, sinirli mizaç, sosyal işlevsellik ve DMİ gidiş örüntüsüdür. Tartışma: Güvensiz bağlanma biçiminin ve duygudurum bozukluğunun birbirlerini karşılıklı ve çift yönlü olarak olumsuz etkiledikleri yorumu yapılmıştır. Sağlıklı bireylerde güvensiz bağlananların siklotimik mizaç puanların daha yüksek olduğu görülmüştür. Kişinin duygudurum mizacındaki salınımlar güvenli bağlanmayı tehdit eder mi sorusu akla gelmektedir İki uçlu olgularda depresif mizacın, çocuklarında ise sinirli mizacın güvensiz bağlanmayı yordadığı saptanmıştır. Hipertimik mizaç güvensiz bağlanma için bir direnç sunuyor mu varsayımı düşünülmüştür.

This study primarily aims to investigate the attachment styles of bipolar cases and their offsprings. Second and third aim is to examine the probability of relationship between temperament and attachment style, and relationship of attachment style with clinical variables of the disorder and personality disorders. In other words; our objective is to reveal similarities and differences between secure and insecure attachment styles in terms of similarities and differences of temperament and clinical features of bipolar disorder. Methods: 44 patients with bipolar disorder and 35 healthy offsprings older than 16 years old have been recruited for this study. 84 healthy control subjects who are at the similar age, environment and sex with the patients and their offsprings have been also recruited. Patients observed at the psychiatry clinic were sought to be over 16 years old and at euthymic period. Diagnosis interview was made with SCID I and SCDI II, patient's information were filed by using SCIP-TURK. Temperaments were evaluated with TEMPS A and attachments were evaluated with EBBÖ Finding and Results: It is found that bipolar cases have insecure attachments more frequent than healthy individuals. Also offsprings of bipolar cases ' similar to their parents ' have insecure attachments more frequent than the healthy control group. Avoidant and anxious/ambivalent attachment scores of bipolar cases were higher than the healthy control group and scores of the offsprings of bipolar cases were higher than their parents's scores. In bipolar cases, scores of avoidant attachment have direct proportion with scores of depressive, cyclothymic, irritable and anxious temperament; inverse proportion with the scores of hyperthymic temperament. The offsprings of bipolar cases showed that scores of anxious/ambivalent attachment have direct proportion with scores of cyclothymic and irritable temperament; inverse proportion with the scores of hyperthymic temperament. Depressive temperament in bipolar cases and irritable temperament in their offsprings project insecure attachment. Insecure attachment have been observed amongst the healthy control group who scored higher cyclothymic temperament. Premenstrual syndrome, beginning of postpartum, sub-type of atypical depression, psychotic finding, suicide, hospitalization, Depression ' Manic- Maintenance pattern, rapid cycling course, sudden beginnings and endings, low intellectual functionality and border personality disorder have been observed more frequent amongst the offsprings of bipolar cases whose parents have insecure attachments than the parents who have secure attachments and also number of depression periods were higher. The insecure attachment risk is observed to be 10.2 (3.6 ' 28.7) and 7.5 times higher in the offsprings of bipolar cases who demonstrate avoidant and anxious/ambivalent attachment style. Other leading variables are number of depressive episodes, irritable temperament, social functionality and Depression ' Manic- Maintenance pattern. Discussion: It is commentated that insecure attachment and mood disorder negatively affected each other mutually and in two ways. Insecure attaching persons amongst healthy individuals were observed to have higher cyclothymic temperament scores. If an individual's variations of mood temperament threaten secure attachment is a raising question. It is established that depressive temperament in bipolar cases and irritable temperament in their offsprings lead to insecure attachment. If hyperthymic temperament is a resistance for insecure attachment was thought as an assumption.