Please use this identifier to cite or link to this item:
http://hdl.handle.net/11607/5421Full metadata record
| DC Field | Value | Language |
|---|---|---|
| dc.contributor.advisor | Gezer, Nurdan | - |
| dc.contributor.author | Gezer, Nurdan, Sümeyra Damgacı | - |
| dc.date.accessioned | 2025-11-18T09:57:03Z | - |
| dc.date.available | 2025-11-18T09:57:03Z | - |
| dc.date.issued | 2025-11 | - |
| dc.date.submitted | 2025-10-31 | - |
| dc.identifier.citation | APA | tr_TR |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11607/5421 | - |
| dc.description.abstract | ÖZET BARİATRİK CERRAHİ GEÇİREN HASTALARA VERİLEN TABURCULUK EĞİTİMİNİN YAŞAM KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ: KARMA DESENLİ BİR ÇALIŞMA Damgacı S. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025. Amaç: Bu araştırma bariatrik cerrahi geçiren hastaların ameliyat sonrası geç dönemde yaşadıkları deneyimlerin belirlenmesi ve bu deneyimler doğrultusunda hazırlanan bariatrik cerrahi geçiren hastalara yönelik eğitim kitapçığı ile verilen taburculuk eğitiminin yaşam kalitesine etkisinin belirlenmesi amacı ile yapıldı. Gereç ve Yöntem: Tez, karma desen yöntemi olarak planlandı. Veriler nitel ve nicel yöntemler ile toplandı. Önce nitel kısmında hastalara yarı yapılandırılmış görüşme soruları yönlendirildi. Görüşmelerde elde edilen veriler analiz edilip temalar oluşturuldu ve temalara göre taburculuk eğitim kitapçığı hazırlandı. Nicel kısımda ise, yeni ameliyat olacak olan hastalara hazırlanan taburculuk eğitim kitapçığı ile eğitim verildikten sonraki 7-10 günlük süreçte Moorehead Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği-II uygulandı. Toplanan nicel veriler SPSS Statistics 29.0.1 paket programı üzerinden analiz edilmiş olup, nitel veriler ise MAXQDA Nitel Veri Analizine Yönelik Yazılım programı ile analiz edilerek birlikte değerlendirildi. Çalışmadan elde edilen verilerin analizinde normal dağılıma uymayan değişkenlerin karşılaştırılmasında Mann Whitney U Testi kullanılmış olup, normal dağılıma uyan değişkenlerin karşılaştırılmasında Independent T testi kullanılmıştır. Bulgular: Bariatrik cerrahi geçirmiş 12 hasta ile yapılan nitel görüşmeler sonucunda ameliyat öncesi ve ameliyat sonrası olmak üzere 2 ana tema oluşturuldu. Temalardan kategoriler ve kodlar oluşturuldu. Oluşturulan kodlar ile hastaların ameliyat sonrası ilettikleri yara bölgesi takibi, ağrı yönetimi, ameliyat sonrası sıvı tüketmekte zorlanma, bulantı kusma yönetimi, diyetisyenle beslenme, vitamin eksiklikleri ve duygusal zorlanma başlıkları oluşturularak taburculuk eğitim kitapçığı hazırlandı. Çalışmaya katılan 12 deney grubu hastanın yaş ortalaması 38,7±9,6 iken, 6 kontrol grubu hastanın yaş ortalaması 36,3±17,6’dır. Çalışmaya katılan hastaların yaş ortalama±standart sapma değeri 37,944±12,364 ve ortanca, minimum ve maximum değerleri ise 39 (18 - 62)’dir. Deney grubunda yer alan hastaların %91,7’si kadın cinsiyette iken kontrol grubundakilerin %100’ü kadındır. Hastaların BKİ ortalaması 46,2±4,9 olarak hesaplanmıştır. Yapılan uygulama sonucunda, eğitim alan deney grubu hastalarının yaşam kalitesi puanları, kontrol grubu hastalarının puanlarından istatistiksel olarak daha yüksek olduğu bulundu. (p<0,05) Sonuç: Bariatrik cerrahi geçiren hastaların ameliyat sonrası geç dönemde yaşadıkları deneyimlerin belirlenerek hazırlanan bariatrik cerrahi geçiren hastalara yönelik eğitim kitapçığı ile verilen taburculuk eğitiminin yaşam kalitesi üzerine etkili olduğu belirlendi. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY………………………………………………………………….i TEŞEKKÜR……………………………………………………………………….. iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ……………………………………….. vi ŞEKİLLER DİZİNİ………………………………………………………………… vi TABLOLAR DİZİNİ………………………………………………………………xii ÖZET………………………………………………………………………………xiii ABSTRACT……………………………………………………………………….xiv GİRİŞ………………………………………………………………………………. 1 1.2 Araştırmanın Amacı…………………………………………………………. 3 1.3 Araştırmanın Soruları………………………………………………………... 3 1.4 Araştırmanın Hipotezleri……………………………………………………. 3 2. GENEL BİLGİLER……………………………………………………………... 4 2.1 Obezitenin Tanımı ve Prevalansı……………………………………………. 4 2.2 Obezitenin Etiyolojisi……………………………………………………….. 5 2.3 Obezitenin Tedavi Yöntemleri………………………………………………. 6 2.4 Bariatrik Cerrahi Tanımı ve Tarihçesi……………………………………… 6 2.5 Bariatrik Cerrahi Endikasyonları/Kontrendikasyonları……………………... 7 2.5.1 Bariatrik Cerrahi Endikasyonları………………………………………….. 7 2.5.2 Bariatrik Cerrahi Kontrendikasyonları…………………………………….. 8 2.6 Bariatrik Cerrahi Yöntemleri………………………………………………... 8 2.6.1 Ayarlanabilir Gastrik Bant………………………………………………… 9 2.6.2 Sleeve Gastrektomi………………………………………………………... 9 2.6.3 Roux-en-Y Gastrik Bypass………………………………………………... 10 2.6.4 Biliopankreatik Diversiyon Duedonal Switch…………………………….. 10 2.6.5 Mini Gastrik Bypass………………………………………………………. 11 2.7 Bariatrik Cerrahi Sonrası Oluşan Komplikasyonlar………………………… 11 2.8 Bariatrik Cerrahide Hemşirelik Bakımı……………………………………... 13 2.8.1 Bariatrik Cerrahi Uygulanan Hastanın Ameliyat Öncesi Hemşirelik Bakımı ……………………………………………………………………………………..13 2.8.2 Bariatrik Cerrahi Uygulanan Hastanın Ameliyat Sırası Hemşirelik Bakımı 14 2.8.3 Bariatrik Cerrahi Uygulanan Hastanın Ameliyat Sonrası Hemşirelik Bakımı ……………………………………………………………………………………..14 2.9 Bariatrik Cerrahi Uygulanan Hastanın Taburculuk Eğitimi………………… 15 3. GEREÇ VE YÖNTEM………………………………………………………….. 16 3.1 Araştırmanın Tipi……………………………………………………………. 16 3.2. Araştırmanın Yeri ve Özellikleri……………………………………………. 16 3.3. Araştırmanın Zamanı……………………………………………………….. 16 3.4. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi…………………………………………. 16 3.5. Araştırmaya Kabul Edilme ve Dışlanma Kriterleri………………………… 17 3.5.1. Araştırmaya Kabul Edilme Kriterleri ……………………………………...17 3.5.2. Araştırmadan Dışlanma Kriterleri………………………………………… 17 3.6. Veri Toplama Yöntemi……………………………………………………... 17 3.6.1 Hasta Demografik Verilerinin Toplandığı Soru Formu…………………… 17 3.6.2 Moorehead-Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği II……………………………... 17 3.6.3 Açık Uçlu Görüşme Soruları………………………………………………. 18 3.7. Verilerin Toplanması……………………………………………………….. 19 3.8. Verilerin Değerlendirilmesi………………………………………………… 20 3.9. Araştırmanın Sınırlılıkları ve Güçlükleri…………………………………… 20 3.10. Araştırmanın Etik Yönü…………………………………………………… 20 4. BULGULAR…………………………………………………………………….. 21 4.1 Ameliyat Öncesi ve Anı……………………………………………………... 21 4.2 Ameliyat Öncesi Zorluklar………………………………………………….. 21 4.2.1 Özgüven Düşüklüğü……………………………………………………….. 22 4.2.2 Kilo Problemi……………………………………………………………… 22 4.2.3 Hareket Etmekte Zorluk…………………………………………………… 22 4.2.4 İsteksiz ve Hareketsiz Olma……………………………………………….. 22 4.2.5 Vücut Yorgunluğu…………………………………………………………. 23 4.2.6 Uyku Problemi ……………………………………………………………..23 4.2.7 Kendi Kendine Yetememe………………………………………………… 23 4.3 Ameliyat Anı Deneyimleri…………………………………………………... 23 4.3.1 Ağrı Yaşama………………………………………………………………. 24 4.3.2 Mide Bulantısı ve Kusma………………………………………………….. 24 4.3.3 Baş Dönmesi ve Göz Kararması…………………………………………... 24 4.3.4 Sadece Sıvı Tüketme………………………………………………………. 24 4.3.5 Ameliyat Zamanı Gergin Hissetme………………………………………... 24 4.4 Ameliyata Hazırlık Süreci…………………………………………………… 25 4.4.1 Diyet Başarısızlığı ve Ameliyat Kararı……………………………………. 25 4.4.2 Hastanın Kendini Hazır Hissetmesi……………………………………….. 25 4.5 Sağlık İçin Ameliyat Kararı…………………………………………………. 25 4.6 Ameliyat Sonrası Deneyimleri………………………………………………. 26 4.6.2 Yakınların Desteğiyle Toparlanma………………………………………... 27 4.6.3 Dinlenme…………………………………………………………………... 27 4.7 Ameliyat Sonrasında Olumlu Değişiklikler…………………………………. 27 4.7.1 Özgüveni Hissetme………………………………………………………... 28 4.7.2 Fiziksel Değişim ve Mutluluk……………………………………………... 28 4.7.3 Psikolojik ve Fiziksel İyi Hissetme……………………………………….. 28 4.7.4 Sosyal Olmak……………………………………………………………… 28 4.7.5 İradeli Olması……………………………………………………………… 29 4.8 Ameliyat Sonrası Beslenme Sorunları………………………………………. 29 4.8.2 Yemek Yemekten Korkma………………………………………………… 30 4.8.3 Alerji Başlangıçları………………………………………………………... 30 4.8.4 Diyetisyen ile Beslenme…………………………………………………… 30 4.9 Ameliyat Sonrası Karşılaşılan Fiziksel Zorluklar…………………………… 30 4.9.1 Spor Yapmakta Zorlanma…………………………………………………. 31 4.9.2 Ameliyat Yaralarından Dolayı Hareket Kısıtlılığı………………………… 31 4.9.3 Yürümekte Zorlanma……………………………………………………… 31 4.9.4 Yemek Yiyememe…………………………………………………………. 31 4.10 Ameliyat Sonrası Duygusal Zorluklar……………………………………... 32 4.10.1 Yeme Özgürlüğünün Kısıtlanması……………………………………….. 32 4.10.2 Ameliyat Olmaktan Pişmanlık Duyma…………………………………... 32 4.10.3 Duygusal Olarak Zorlanma………………………………………………. 32 4.11 Olumsuz Durumlarla Başa Çıkma Yöntemleri…………………………….. 33 4.11.1. Kendi Kendine Başa Çıkma……………………………………………... 33 4.11.2. Aile Desteği……………………………………………………………… 33 4.11.3. Eş Desteği……………………………………………………………….. 34 4.11.4 Sosyal Medyada Sohbet Grubu…………………………………………... 34 4.11.5 Hastaneye Başvurma……………………………………………………... 34 4.11.6 Ameliyat Olan Başka Bir Hastayla İletişim Kurma……………………… 34 4.11.7 Arkadaş Desteği………………………………………………………….. 35 4.11.8 Aile Bireyleriyle ve Arkadaş İletişimi…………………………………… 35 4.12 Geleceğe Yönelik Beklentiler……………………………………………… 35 4.12.1 Çalışma Hayatına Dahil Olma…………………………………………… 35 4.12.2 Hastanın Şu Anki Görüntüsünü Koruması………………………………. 36 4.12.3 Sağlıklı Olma…………………………………………………………….. 36 4.13 Bariatrik Cerrahiye Dair Paylaşılan Deneyimler ve Öneriler……………… 36 4.13.1 Son Çare Olarak Ameliyat Olunması……………………………………. 36 4.13.2 Çevresinde İhtiyaç Olan Kişilere Tavsiye Etmesi……………………….. 37 4.13.3 Doktorun Dürüst Bilgiler Vermesi……………………………………….. 37 4.14 Ameliyat Öncesi ve Anı Temasına İlişkin Katılımcı Bazlı Kod Yoğunluğu Analizi ……………………………………………………………………………………..38 4.15 Ameliyat Sonrası Temasına İlişkin Katılımcı Bazlı Kod Yoğunluğu Analizi ……………………………………………………………………………………..40 4.16 Ameliyat Sonrası Deneyimleri……………………………………………... 40 4.17 Ameliyat Sonrasında Olumlu Değişiklikler………………………………... 41 4.18 Ameliyat Sonrası Karşılaşılan Fiziksel Zorluklar………………………….. 41 4.19 Ameliyat Sonrası Duygusal Zorluklar……………………………………... 41 4.20 Ameliyat Sonrası Beslenme Sorunları……………………………………... 41 4.21 Olumsuz Durumlarla Başa Çıkma Yöntemi……………………………….. 42 4.22 Geleceğe Yönelik Beklentiler……………………………………………… 42 4.23 Bariatrik Cerrahiye Dair Paylaşılan Deneyimler ve Öneriler……………… 42 4.24 Nicel Verilerin Analizi Sonucunda Elde Edilen Bulgular…………………. 46 4.24.1 Tanımlayıcı Özellikler…………………………………………………… 46 4.24.2 Kontrol Grubuna Dahil Edilen Hastaların Tanımlayıcı Özellikleri……… 47 4.24.3 Deney Grubuna Dahil Edilen Hastaların Tanımlayıcı Özellikleri……….. 48 4.24.4 Taburculuk Eğitim Kitapçığı ile Eğitim Alan Hastaların ve Eğitim Almayan Kontrol Grubu Hastaların Moorehead Ardelt Yaşam Kalitesi Ölçeği’nden Aldıkları Puanların Değerlendirilmesi……………………………………………………………………… 49 5. TARTIŞMA……………………………………………………………………... 52 5.1 Ameliyat Öncesi Teması…………………………………………………….. 52 5.1.1 Ameliyat Öncesi Zorluklar…………………………………………….. 52 5.1.2 Ameliyat Anı Deneyimleri………………………………………………… 53 5.1.3 Ameliyata Hazırlık Süreci…………………………………………………. 53 5.2 Ameliyat Sonrası Deneyimler Teması………………………………………. 54 5.3 Ameliyat Sonrası Olumlu Değişiklikler ……………………………………...54 5.4 Ameliyat Sonrası Beslenme Sorunları………………………………………. 55 5.5 Ameliyat Sonrası Karşılaşılan Fiziksel Zorluklar…………………………… 56 5.6 Ameliyat Sonrası Duygusal Zorluklar………………………………………. 56 5.7 Olumsuz Durumlarla Başa Çıkma Yöntemleri……………………………… 57 5.8 Geleceğe Yönelik Beklentiler……………………………………………….. 58 5.9 Bariatrik Cerrahiye Dair Paylaşılan Deneyimler ve Öneriler……………….. 58 5.10 Taburculuk Eğitim Kitapçığı ile Eğitim Alan Hastaların Yaşam Kalitesi…. 59 6. SONUÇ VE ÖNERİLER………………………………………………………... 60 6.1 Sonuçlar……………………………………………………………………... 60 6.2 Öneriler……………………………………………………………………… 60 KAYNAKLAR…………………………………………………………………….. 61 EKLER……………………………………………………………………………... 66 EK 1: DEMOGRAFİK KISA BİLGİ FORMU…………………………………… 66 EK 2: BİLGİLENDİRİLMİŞ ONAM FORMU…………………………………… 67 EK 3: GÖRÜŞME SORULARI…………………………………………………… 70 EK 4: MOOREHEAD-ARDELT YAŞAM KALİTESİ ÖLÇEĞİ II……………… 72 EK 5: ÖLÇEK İZİN MAİLİ GÖRSELİ…………………………………………… 73 EK 6: RİZE İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ’NDEN ALINAN ETİK İZİN YAZISI….74 EK 7: AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ ETİK KURUL İZİN YAZISI.76 BİLİMSEL ETİK BEYANI………………………………………………………... 77 ÖZ GEÇMİŞ ………………………………………………………………………. 78 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | Obezite, Bariatrik Cerrahi, Taburculuk Eğitimi, Yaşam Kalitesi. | tr_TR |
| dc.title | Bariatrik Cerrahi Geçiren Hastalara Verilen Taburculuk Eğitiminin Yaşam Kalitesine Etkisi: Karma Desenli Bir Çalışma | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |
| dc.contributor.department | Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı | tr_TR |
| Appears in Collections: | Yüksek Lisans | |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| SÜMEYRA TEZ SON HALİ.docx | 2.32 MB | Microsoft Word XML | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.