Hemşirelerin Bakım Planlarında Kullandıkları Tanıların NANDA-I Taksonomisine Uygunluğu

Abstract

DEMİR AYDOĞAN B. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025. Amaç: Bu araştırma kliniklerde hemşirelerin belirlediği hemşirelik tanılarının NANDA-I taksonomisinde yer alan hemşirelik tanılarına uygunluğunu tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, retrospektif olarak, Haziran 2024 ve Eylül 2024 tarihleri arasında, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi, Aydın Devlet Hastanesi, Aydın Atatürk Devlet Hastanesi ve Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesinde çalışan toplam 510 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya dahil edilen devlet hastanelerinde hemşirelik tanıları elektronik bilgi sistemleri üzerinden kaydedilmekte, üniversite hastanesinde ise hemşirelik tanılarının kaydı manuel olarak yapılmaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan hemşire tanıtım formu ve hemşirelik tanılarının NANDA-I uygunluğunu değerlendirme formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde ki-kare ve yüzde-frekans testleri kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya dört hastaneden toplamda 510 hemşire katılmış ve 1706 hastanın bakım planından bilgiler dahil edilmiştir. Araştırmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 33,8±9,0 olup %84,1’i kadındır. Araştırma kapsamında incelenen bakım planlarındaki hastaların yaş ortalaması 54,3±21,9 olup %46,7’si kadındır. Hemşirelerin en sık kullandıkları hemşirelik tanısının Güvenlik/Koruma alanında bulunan enfeksiyon riski olduğu belirlenmiştir. Kliniklerde toplanan verilerde toplamda 19 farklı hemşirelik tanısı kullanıldığı ve 13 tanesinin tanı etiketinin NANDA-I terminolojisine uygun olduğu, bu tanıların hiçbirinin tanımlayıcı özelliği ve ilişkili/risk faktörünün bulunmadığı saptanmıştır. Hemşirelerin yaşı, çalışma yılı ve çalıştığı hastane ile hemşirelik tanılarını belirlemede zorlanma durumları arasında anlamlı bir fark tespit edilmiştir. Sonuç: Bu çalışmada hemşirelerin kliniklerde 19 hemşirelik tanısı kullandığı ve bunların sadece 13’ünün tanı etiketinin NANDA-I taksonomisine uygun olduğu ve hiçbirinin tanımlayıcı özellik ve ilişkili/risk faktörünün olmadığı sonucuna ulaşıldı.