1. Earsiv@Adu
  2. Tez
  3. Doktora
Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/5397
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorEvci Kiraz, Emine Didem
dc.contributor.authorNeboğlu, Erdem Kemal
dc.date.accessioned2025-08-26T10:34:07Z
dc.date.available2025-08-26T10:34:07Z
dc.date.issued2026-01-28
dc.date.submitted2025-07-28
dc.identifier.citationNeboğlu E.K. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çevre Sağlığı Disiplinlerarası Doktora Programı, Doktora Tezi, Aydın, 2025tr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/5397
dc.description.abstractAmaç: Bu çalışma “Tek Sağlık” dersinin Lisans ve Lisansüstü düzeylerde verilebilmesi için örnek bir müfredat oluşturma amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, metodolojik araştırma deseninde tasarlanmış olup, “Modifiye Edilmiş Delphi Konsensus Yöntemi” uygulanarak yürütülmüştür. Araştırmanın çalışma grubunu, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi’ne bağlı Tıp Fakültesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Hemşirelik Fakültesi, Eğitim Fakültesi, Veteriner Fakültesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Ziraat Fakültesi, Fen Fakültesi ve İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde görev yapan öğretim elemanları oluşturmaktadır. Çalışmanın birinci Delphi oturumuna 108, ikinci oturumuna ise 64 öğretim elemanı katılım sağlamıştır. Veriler, yarı yapılandırılmış formlar aracılığıyla internet üzerinden e-posta yoluyla toplanmış, Statistical Package for the Social Sciences Version 27 paket programı kullanılarak medyan, çeyrekler arası açıklık (IQR) ve standart sapma değerleri dikkate alınarak analiz edilmiştir. Katılımcılar arasında uzlaşı sağlanan konular, Taba-Tyler Müfredat Geliştirme Modeli'nin aşamalarına entegre edilerek örnek bir Tek Sağlık eğitim müfredatı oluşturulmuştur. Bulgular: Araştırmanın birinci Delphi oturumunda, içerik analizi yoluyla Ölçme Değerlendirme Yöntemleri, Öğretme Yöntemleri, Kurumsal Boyut, Ders Yapısı ve Organizasyonu, İçerik Boyutu olmak üzere beş ana tema belirlenmiştir. Uzmanlar tarafından önemli görülen hususlar kodlanmış ve toplam 66 madde oluşturulmuştur. İkinci Delphi oturumunda bu 66 madde yeniden uzmanlara sunulmuş, yapılan değerlendirme sonucunda 50 madde üzerinde uzlaşı sağlanmıştır. Uzlaşı için Medyan ≥ 4, Çeyrekler Arası Açıklık (IQR) ≤ 1 ve Uzlaşı Yüzdesi ≥ %80 kriterleri esas alınmış, bu eşikleri karşılamayan 16 madde uzlaşma havuzundan çıkarılmıştır. xi Sonuç: Bu araştırmada geliştirilen müfredat, disiplinlerarası düşünmeyi destekleyen, sistem düşüncesi kazandırmayı hedefleyen ve küresel sağlık tehditlerine karşı bütüncül çözümler üretmeye yönelik bir yapı sergilemektedir. Hazırlanan müfredat, öneri niteliğinde sunulmuş olup, Tek Sağlık yaklaşımının yükseköğretim programlarında sistematik bir şekilde entegrasyonuna katkı sağlayabilir. Çalışma, gelecekte Tek Sağlık Eğitimi modellerinin geliştirilmesine yönelik önemli bir referans noktası oluşturmakta ve sektörler arası işbirliğini güçlendirme potansiyeli taşımaktadır.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY .................................................................................................................... i TEŞEKKÜR ............................................................................................................................... ii İÇİNDEKİLER .......................................................................................................................... iii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ .............................................................................. vi ŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................................. viii RESİMLER DİZİNİ .................................................................................................................. ix TABLOLAR DİZİNİ .................................................................................................................. x ÖZET ......................................................................................................................................... xi ABSTRACT ............................................................................................................................ xiii 1. GİRİŞ ..................................................................................................................................... 1 1.1. Araştırmanın Amacı ............................................................................................................ 4 1.2. Araştırma Sorusu ................................................................................................................. 5 2. GENEL BİLGİLER ................................................................................................................ 6 2.1. Tek Sağlık Kavramı ............................................................................................................. 6 2.2. Tek Sağlık Endeksleri .......................................................................................................... 9 2.2.1. GOHI Endeksi .................................................................................................................. 9 2.2.2. NEOH Endeksi ............................................................................................................... 10 2.2.3.GHS Endeksi ................................................................................................................... 11 2.3. Tek Sağlık Yaklaşımının Tarihsel Gelişimi ...................................................................... 11 2.4. Tek Sağlık Yaklaşımı Çerçevesinde Sağlık Tehditleri ...................................................... 15 2.4.1.Zoonozlar (Hayvanlardan Kaynaklanan Hastalıklar) ...................................................... 15 2.4.1.1.Viral Zoonotik Hastalıklar ............................................................................................ 19 2.4.1.2.Bakteriyel Zoonotik Hastalıklar ................................................................................... 27 2.4.1.3.Paraziter ve Fungal Zoonotik Hastalıklar ..................................................................... 32 2.4.2. Bitkilerden Bulaşan Hastalıklar (Fitotoksinler) .............................................................. 41 2.4.3. Biyolojik ve Kimyasal Kirleticiler ................................................................................. 44 2.4.3.1.Kalıcı Organik Kirleticiler ............................................................................................ 45 2.4.3.1.1. Pestisitler .................................................................................................................. 46 2.4.3.1.2.Endüsrtiyel Kimyasallar ............................................................................................ 51 2.4.4 Antimikrobiyal Direnç ..................................................................................................... 53 iv 2.4.5. Çevresel Tehditler........................................................................................................... 57 2.4.5.1.İklim Değişikliği ........................................................................................................... 57 2.4.5.2.Kentleşme ..................................................................................................................... 59 2.4.5.3 İnsan Hareketliliği ........................................................................................................ 61 2.4.5.4 Biyoçeşitliliğin Azalması ............................................................................................. 62 2.4.5.5. Su ve Gıda Güvenliği .................................................................................................. 63 2.4.5.6. Biyogüvenlik ve Kimyasal Riskler .............................................................................. 65 2.4.5.7. Tek Refah ve Hayvan Refahı....................................................................................... 67 2.4.5.8.Radyasyon .................................................................................................................... 69 2.4.5.9.Afetler ........................................................................................................................... 70 2.5.Kullanılan Yöntemler Hakkında Genel Bilgiler ................................................................. 72 2.5.1. Delphi Yöntemi .............................................................................................................. 72 2.5.1.1. Delphi Yöntemi Katılımcılarının Nitelikleri ............................................................... 74 2.5.1.2. Delphi Yönteminde Uzlaşma Kriterleri ....................................................................... 74 2.5.1.3. Delphi Yöntemi Türleri ............................................................................................... 75 2.5.1.4. Müfredat Geliştirme Çalışmalarında Delphi Yöntemi ................................................ 83 2.5.2. Taba-Tyler Müfredat Geliştirme Modeli ........................................................................ 84 3. GEREÇ ve YÖNTEM…………………………………………………………………...…87 3.1 Araştırmanın Tipi ............................................................................................................... 87 3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ............................................................................................... 87 3.3. Veri Toplama Zaman Aralığı ............................................................................................ 88 3.4. Evren ve Örneklem ............................................................................................................ 88 3.5 Araştırmaya Dahil Edilme ve Dışlanma Kriterleri ............................................................. 89 3.6 Araştırmanın Etik Yönü ..................................................................................................... 89 3.7. Veri Toplama Araçları ....................................................................................................... 90 3.8. Araştırmanın Güçlükleri .................................................................................................... 90 3.9. Araştırmanın Sınırlılıkları ................................................................................................. 91 3.10. Araştırmanın Varsayımları .............................................................................................. 91 3.11. Yöntem ............................................................................................................................ 91 3.11.1.Akış Şeması ................................................................................................................... 93 3.12. İstatistiksel Yöntemler ..................................................................................................... 95 4. BULGULAR ........................................................................................................................ 96 4.1.Katılımcı Uzmanların Nitelikleri ........................................................................................ 96 4.2. Birinci Delphi Oturumu Bulguları ................................................................................... 100 v 4.3. İkinci Delphi Oturumu Bulguları .................................................................................... 112 4.3.1. Cronbach Alpha İç Tutarlılık Testi ............................................................................... 112 4.3.2. Uzlaşı Durumları .......................................................................................................... 112 4.3.3. Müfredat Programının Geliştirilmesi............................................................................ 121 4.3.3.1. 1.Aşama Genel Amaçların Açıklanması ................................................................... 121 4.3.3.2. 2.Aşama İhtiyaçların Tespiti...................................................................................... 122 4.3.3.3. 3.Aşama İçerik Seçimi ............................................................................................... 125 4.3.3.4. 4.Aşama Öğrenme Yaşantıları ................................................................................... 127 4.3.3.5. 5.Aşama Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ........................................................ 129 5. TARTIŞMA ........................................................................................................................ 142 6. SONUÇ ve ÖNERİLER .................................................................................................... 170 KAYNAKLAR ....................................................................................................................... 178 EKLER ................................................................................................................................... 228 Ek-1. 1.Oturum Anket Soruları .............................................................................................. 228 Ek-2 2. Oturum Anket Soruları .............................................................................................. 229 BİLİMSEL ETİK BEYANI ................................................................................................... 232 ÖZ GEÇMİŞ ........................................................................................................................... 233tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesstr_TR
dc.subjectDelphi Yöntemi, Müfredat Geliştirme, Taba Tyler Modeli, Tek Sağlıktr_TR
dc.titleTek Sağlık Kavramının Lisans Ve Lisansüstü Eğitimlerde Geliştirilmesi Ve Standardizasyonu Konusunda Örnek Bir Müfredat Oluşturmatr_TR
dc.typedoctoralThesistr_TR
dc.contributor.authorID0000-0003-1227-4933tr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çevre Sağlığı Disiplinlerarası Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Doktora

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
Neboglu Doktora Tezi.pdfErdem Kemal Neboğlu Doktora Tezi2.85 MBAdobe PDFView/Open    Request a copy
Show simple item record


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.