Ratlarda Farklı Detomidin Kombinasyonlarının Klinik Olarak Karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Ratlarda detomidin, detomidin-ketamin, detomidin-ketamin-butorfanol ve detomidin-ketamin-diazepam kombinasyonlarının kalp frekansı, solunum frekansı, vücut sıcaklığı, perifer oksijen satürasyonu; pedal refleks, palpebral refleks, korneal refleks ve ayak parmak arası refleksindeki değişimleri gözlemlemek. Gereç ve Yöntem: Araştırmada dört farklı detomidin kombinasyonu karşılaştırıldığından her anestezi grubunda 4’ü erkek, 4’ü dişi rat olmak üzere 8’er rat bulundurulmuş toplamda 32 rat kullanılmıştır. Birinci rat grubuna tek başına detomidin (100 µg/kg), ikinci rat grubuna detomidin (100 µg/kg) - ketamin (75 mg/kg), üçüncü rat grubuna Detomidin (100 µg/kg) - Ketamin (75 mg/kg) - Butorfanol (5 mg/kg) ve dördüncü rat grubuna Detomidin (100 µg/kg) - Ketamin (75 mg/kg) - Diazepam (5 mg/kg) anestezi kombinasyonları uygulanmıştır. Anestezi takibince kalp frekansı, solunum frekansı, vücut sıcaklığı, perifer oksijen satürasyonu; pedal refleks, palpebral refleks, korneal refleks ve ayak parmak arası refleks parametreleri 5, 10, 15, 20, 25, 30, 45, 60, 90 ve 120. dakikalarda ratların fiziksel muayenesi yapılarak hasta başı monitörü eşliğinde değerler kayıt altına alınmıştır. Bulgular: Çalışmada kalp frekansı parametresi bakımından detomidin grubuna göre 30. dakikada detomidin-ketamin-butorfanol grubu (P=0,007); 90. dakikada detomidin-ketamin, detomidin-ketamin-butorfanol ve detomidin-ketamin-diazepam grupları (P=0,006); 120. dakikada detomidin-ketamin ve detomidin-ketamin-butorfanol grupları (P=0,037) istatisel olarak anlamlı düzeyde düşük bulundu. Vücut sıcaklığı parametresi bakımından detomidin grubuna göre 15. dakikada (P=0,002) ve 20. dakikada (P=0,013) detomidin-ketamin ve detomidin-ketamin-diazepam grupları; 25. dakikada (P=0,022), 30. dakikada (P=0,007) ve 45. dakikada (P=0,038) detomidin-ketamin, detomidin-ketamin-butorfanol ve detomidin-ketamin-diazepam grupları istatiksel olarak anlamlı düzeyde düşük bulundu. Refleks parametreleri bakımından detomidin grubuna göre pedal, palpebral ve korneal refleks kaybolma süreleri detomidin-ketamin-diazepam grubu (P=0,035), ayak parmak arası refleksi kaybolma süresi detomidin-ketamin-diazepam grubu (P=0,023) bulundu. Cerrahi anestezi süresi ve toplam anestezi süresi değerlendirildiğinde detomidin grubuna göre detomidin-ketamin, detomidin-ketamin-butorfanol ve detomidin-ketamin-diazepam grupları anlamlı düzeyde düşük (P=0,000) bulundu. Sonuç: Detomidin grubu, ratlarda tek başına kullanıldığında yeterli sedasyon ve anestezi oluşturmadığı gözlemlenmiştir. Detomidin-ketamin-butorfanol grubu iyi bir analjezi sağladığından ağrılı özellikle ortopedik cerrahi operasyonlarda, detomidin-ketamin-diazepam grubu ise uzun süreli anestezi sağladığından cerrahi operasyonlarda kullanımı önerilmektedir.