LEİSHMANİAZİSLİ KÖPEKLERDE ÜRİNER 8- HİDROKSİDEOKSİGUANOZİN İLE OKSİDATİF DNA HASARININ İNCELENMESİ

Abstract

LEİSHMANİAZİSLİ KÖPEKLERDE ÜRİNER 8-HİDROKSİDEOKSİGUANOZİN İLE OKSİDATİF DNA HASARININ İNCELENMESİ

Derya D. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Veterinerlik İç Hastalıkları Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2025. Amaç: Canine Visceral Leishmaniazis’li (CVL) köpeklerde üriner 8-hidroksideoksiguanozin (8-OHdG) düzeyleri ile oksidatif DNA hasarının belirlenmesi amaçlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışma kapsamında rutin klinik değerlendirmede tanı almış 40 leishmaniazisli ve 20 sağlıklı olmak üzere toplam 60 köpek ele alındı. Çalışmaya dahil edilen köpeklerde idrar 8-OHdG düzeyleri ile serum TAS, TOS ve MDA düzeyleri ELISA yöntemiyle ölçüldü. Bulgular: Her iki grup arasında yaş, ırk (saf ve melez) ve cinsiyet açısından benzer dağılım gösterdi. Enfekte köpeklerde sistemik bulgulardan lenfadenopati, dermatolojik bulgulardan kepeklenme en sık görülen lezyonlar arasındaydı. Oksidatif parametrelerden TAS, TOS ve MDA enfekte köpeklerde daha yüksek seyrederken, bu artış MDA düzeylerinde sağlıklılara kıyasla anlamlı (p > 0,05) bulunmadı. Benzer şekilde DNA hasar belirteci olan üriner 8-OHdG düzeyleri de enfekte grupta ortalama 1043,79 ± 78,96 pg/ml ile sağlıklarda belirlenen 918,79 ± 105,76 pg/ml değere göre yüksek olmasına rağmen istatiksel fark (p > 0,05) kaydedilmedi. Sonuç: CVL’li köpeklerde serum TAS ve TOS anlamlı şekilde artarken, üriner 8-OHdG ve serum MDA düzeylerinde anlamlı fark gözlemlenmedi. Bulgular, oksidatif stresin belirgin olduğunu ancak DNA hasarı göstergelerinin sınırlı tanısal değere sahip olabileceğini göstermektedir. Anahtar kelimeler: Biyobelirteç, Canine visceral leishmaniazis, DNA hasarı, Oksidatif stres, Üriner 8-hidroksi-2'-deoksiguanozinin.