AZOTEMİK VE NON-AZOTEMİK KEDİLERDEGEÇİRGEN BAĞIRSAK SENDROMU İLE İNTESTİNAL MUKOZAL HASARLANMANIN TESPİTİ

Abstract

Bu projenin özgün değeri, azotemik ve non-azotemik kedilerde bağırsak geçirgenliği ile böbrek hastalıkları arasındaki ilişkilerin detaylı bir şekilde incelenmesine dayanmaktadır. Renal tutulum ile bağırsak geçirgenliğinin bozulduğu ve bu durumun böbrek hastalıklarıyla ilişkili olduğuna dair mevcut literatür, üremik toksinlerin bağırsak hücreleri üzerindeki olumsuz etkilerini ve mukozal bütünlüğün bozulmasını göstermektedir. Beşeride beyan edildiği üzere benzer şekilde azotemik kedilerde, bağırsak bariyerinin zarar görmesinin renal fonksiyonlarla ilişkili olduğunun ortaya konulması veteriner sahada literatür bulunmayan bu alandaki soruların cevaplanmasına olanak sağlayabilir. Bu araştırma Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim dalında gerçekleştirildi. Prospektif çift kör planlanan araştırma kapsamında küçük hayvan kliniklerimize başvuruda bulunan farklı ırk, yaş ve her iki cinsiyetteki kediler arasından klinik rutin değerlendirme kapsamında sırası ile azotemik ya da anazotemik teşhisi konulan toplamda 35 kedi araştırmaya dahil edildi. Renal hasarı bulunan kediler kendi içerisinde azotemi durumuna göre de iki farklı gruba ayırıldı. sCr düzeyleri açısından gruplar arasında yapılan Kruskal-Wallis varyans analizi sonucunda, farklı evrelerdeki azotemik hayvanlar ile non-azotemik grup arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar tespit edildi. Non-azotemik grup ile Azotemik Evre III (p=0.001) ve Evre IV (p<0.001) grupları arasında, Azotemik Evre I ile Evre IV (p=0.001) grubu arasında da istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar bulundu. sCrdüzeylerinin korelasyon analizinde, Pearson korelasyon katsayısı -0.479 (p=0.004) ve Spearman korelasyon katsayısı -0.777 (p<0.001) olarak hesaplandı. Bu bulgular, sCr düzeyleri ile değerlendirme kriteri arasında negatif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğunu gösterdi.Zonulin düzeyleri açısından yapılan karşılaştırmalarda, Non-azotemik grup ile Azotemik Evre III (p<0.001) ve Evre IV (p<0.001), Azotemik Evre I ile Evre III (p=0.004) ve Evre IV (p=0.001) grupları arasında da anlamlı farklılıklar belirlendi. Zonulin düzeylerine ilişkin korelasyon analizinde, Pearson korelasyon katsayısı -0.452 (p=0.006) ve Spearman korelasyon katsayısı -0.598 (p<0.001) olarak hesaplandı. Bu sonuçlar, zonulin düzeyleri ile değerlendirme kriteri arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğunu ortaya koydu. DAO düzeyleri için yapılan karşılaştırmalarda, Non-azotemik grup ile Azotemik Evre III (p<0.001) ve Evre IV (p<0.001) grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulundu. Bununla birlikte, Azotemik Evre I ile Evre IV (p=0.002) grubu arasında da anlamlı bir fark saptandı. Diğer grup karşılaştırmalarında anlamlılık düzeyine ulaşılamadı. DAO düzeylerine ilişkin korelasyon analizinde, Pearson korelasyon katsayısı 0.493 (p=0.003) ve Spearman korelasyon katsayısı 0.489 (p=0.003) olarak belirlendi. Bu bulgular, DAO düzeyleri ile değerlendirme kriteri arasında pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğunu gösterdi.Gruplar birleştirildiğinde, azotemik hayvanlarda sCr, zonulin ve DAO düzeyleri sırasıyla 4,24 ± 0,73 mg/dL, 6,35 ± 1,15 ng/mL ve 6,93 ± 1,04 U/mL olarak belirlendi. Non-azotemik grupta ise aynı parametrelerin düzeyleri sırasıyla 0,60 ± 1,11 mg/dL, 0,99 ± 0,21 ng/mL ve 13,25 ± 1,60 U/mL olarak ölçüldü. Gruplar arasında yapılan karşılaştırmalarda, sCr ve zonulin düzeylerinin azotemik grupta istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu, DAO düzeylerinin ise non-azotemik grupta anlamlı olarak daha yüksek olduğu tespit edildi (p<0.05). Bu tez çalışmasında elde ettiğimiz bulgulara bakarak intestinal permeabilitenin önemli bir biyobelirteci olan zonulin seviyeleri açısından özellikle evre III ve evre IV azotemik kedilerde ve yine intestinal mukozal hasarlanmanın önemli bir biyobelirteci olan DAO seviyeleri açısından evre II, evre III ve evre IV te gözlemlenen değişimler bağırsak-böbrek ekseni kapsamında değerlendirme yapılması gerekliliğini işaret edilebilir. Bu yönüyle azotemik kedilerde yapılacak olan ve planlanan sağaltım girişlerimde ve prognostik faktörlerinde belirlenmesinde intestinal permeabilite artışının dikkate alınması gerektiği söylenebilir.Geçirgen bağırsak ile azotemi arasındaki ilişkinin bağırsak-böbrek ekseninde değerlendirilmesi gerek patogenezisin gerekse sağaltım protokollerinde değişimin habercisi olabilir.