ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN İKLİM OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİ İLE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE YÖNELİK ENDİŞE DURUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN İKLİM OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİ İLE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE YÖNELİK ENDİŞE DURUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Servan M. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Danışman: Prof. Dr. Nilgün YENİCE, Aydın, 2024. Amaç: Bu araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin iklim okuryazarlığı düzeyleri ile iklim değişikliği konusundaki endişe durumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, öğrencilerin iklim değişikliği hakkındaki bilgi düzeyleri ile bu konuda duydukları endişe durumları arasındaki bağlantıyı belirlemeyi hedeflemektedir. Yöntem: Araştırmada, ilişkisel tarama modeli kullanılarak, Aydın ilindeki devlet ortaokullarında 2023-2024 eğitim-öğretim yılında öğrenim gören 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencileri arasından tabakalı amaçsal örnekleme yöntemi ile seçilen öğrenciler incelenmiştir. Veri toplama araçları olarak kişisel bilgi formu, İklim Değişikliği Endişesi Ölçeği ve İklim Okuryazarlığı Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi, tek yönlü ANOVA ve korelasyon analizleri uygulanmıştır. Bulgular: Araştırma bulguları, kız öğrencilerin iklim değişikliğine yönelik endişe düzeylerinin erkek öğrencilerden daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Ebeveynlerin eğitim ve meslek durumlarının öğrencilerin iklim okuryazarlığı ve endişe düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Çevre kuruluşlarına üyelik ve bu kuruluşlar hakkında bilgi sahibi olma, öğrencilerin iklim okuryazarlığını artırıcı bir etkiye sahip olmuştur. Ayrıca, iklim okuryazarlığı ve iklim değişikliğine yönelik endişe arasında pozitif ve anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Bu durum, iklim okuryazarlığı düzeyi arttıkça öğrencilerin iklim değişikliği konusundaki endişelerinin de arttığını göstermektedir. Sonuç: Araştırma, iklim okuryazarlığının artmasıyla birlikte öğrencilerin iklim değişikliği konusundaki endişelerinin de arttığını ortaya koymuştur. Bu bulgular, iklim konularında bilgi sahibi olan bireylerin, bu konuların ciddiyetini ve etkilerini daha iyi kavradığını ve bu nedenle daha fazla endişe duyduklarını göstermektedir. Eğitim politikaları ve müfredat geliştirme süreçlerinde, öğrencilerin iklim okuryazarlığının artırılmasının önemi vurgulanmıştır. Araştırma sonuçları, eğitimciler ve politika yapıcılar için, genç nesillerin çevresel sorunlara xiii karşı daha duyarlı ve bilinçli hale getirilmesine yönelik stratejiler geliştirmede yol gösterici olabilir.