Fitness yapan bireylerin egzersiz bağımlılığı, yaşam kalitesi düzeyleri ve ilişkili faktörler

Abstract

Çakır E. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hareket ve Antrenman Bilimleri Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2024.

Amaç: Araştırmanın amacı, fitness yapan bireylerin egzersiz bağımlılığı, yaşam kalitesi düzeyleri ve ilişkili faktörleri incelemektir. Gereç ve Yöntem: Araştırmada nicel yöntem takip edilmiş ve ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Gt Sports Fitness ve Folkart Carrera Fitness & Spa’da spor yapmaya başlayalı bir yıl olan, haftanın en az dört günü spor yapan 18-60 yaş arası 368 birey oluşturmaktadır. Araştırmanın veri toplama araçları, Kişisel Bilgi Formu, Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği, WHOQOL-BREF (Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği-Kısa Form) olarak belirlenmiştir. Verilerin analizinde önce verilerin normallik analizleri yapılmış ve normal dağılım göstermediği tespit edilmiştir. Dolayısıyla parametrik testler yerine non-parametrik testler kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada katılımcıların egzersiz bağımlılık düzeyi orta düzeyin üzerinde tespit edilmiştir. Egzersiz bağımlılık düzeyinde, haftalık antrenman süresi dışında diğer demografik özelliklerin (cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum, gelir düzeyi) anlamlı bir farklılık oluşturmadığı bulgusu elde edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların yaşam kalitesi düzeyi yüksek düzeyde bulgulanmıştır. Yaşam kalitesi düzeyinin yaş, gelir düzeyi ve haftalık antrenman süresine göre anlamlı düzeyde değiştiği tespit edilirken; cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu değişkenlerine göre istatistiksel yönden bir farklılık oluşmadığı bulgusu elde edilmiştir. Araştırmada son olarak egzersiz bağımlılığı ile yaşam kalitesi arasında istatistiksel yönden anlamlı bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Sonuç: Yapılan araştırmanın sonucunda katılımcıların egzersiz bağımlısı olduğu, egzersiz bağımlılığının haftalık antrenman süresi ile anlamlı düzeyde değiştiği, yaşam kalitesi düzeyinin yüksek düzeyde tespit edildiği, katılımcıların yaşam kalitesinin yaş, gelir düzeyi ve haftalık antrenman süresine göre anlamlı düzeyde farklılaştığı, egzersiz bağımlılığı ile yaşam kalitesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkinin olmadığı yönünde sonuçlara ulaşılmıştır.