İşeme Bozukluğu Olan Çocuklara Mobil Uygulama Destekli Verilen Eğitimin Alt Üriner Sistem Semptomları ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisi

Abstract

ÖZET

İŞEME BOZUKLUĞU OLAN ÇOCUKLARA MOBİL UYGULAMA DESTEKLİ VERİLEN EĞİTİMİN ALT ÜRİNER SİSTEM SEMPTOMLARI VE YAŞAM

KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİ

Çınkır İ. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Yüksek Lisans Programı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2023. Amaç: Bu araştırmanın amacı, işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama destekli verilen eğitimin alt üriner sistem semptomları ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Randomize kontrollü deneysel tipte olan bu araştırma işeme bozukluğu nedeniyle çocuk nefroloji polikliniğinde izlenen 8-14 yaş arası çocuklarla 15.12.2021- 01.06.2022 tarihleri arasında yapıldı. Örneklem, çalışma grubu (n=50) ve kontrol grubu (n=49) olmak üzere 99 çocuktan oluştu. Çalışma grubundaki çocuklara mobil eğitim uygulaması aracılığı ile üroterapi eğitimi verildi. Kontrol grubundaki çocuklara yüz yüze standart üroterapi eğitimi verildi. Veriler, tanıtıcı veri formu, İşeme Bozuklukları Semptom Skoru (İBSS), İdrar İnkontinanslı Çocuklarda Hastalığa Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği (PinQ) ve işeme günlükleri ile toplandı. Çalışma grubundaki çocuklara İBSS, PinQ eğitimden önce (birinci görüşme), eğitimden dört hafta sonra (ikinci görüşme) ve eğitimden sekiz hafta sonra (üçüncü görüşme) uygulandı. İşeme günlükleri eğitimden dört hafta sonra (ikinci görüşme) ve sekiz hafta sonra (üçüncü görüşme) değerlendirildi. Kontrol grubunun verileri çalışma grubu ile aynı zamanda toplandı. Verilerin analizinde, tanımlayıcı istatistikler, ki- kare testi, tekrarlı ölçümlerde iki yönlü Varyans analizi kullanıldı. Bulgular: Her iki gruptaki çocukların İBSS toplam puanları eğitimden sonraki, ikinci görüşme ve üçüncü görüşme sonrasında azalmıştı (p<0,001; p<0,001). Ayrıca her iki gruptaki çocukların idrar kaçırma sayıları da zamanla azaldı. Her iki grupta yer alan çocukların birinci görüşmeye göre ikinci ve üçüncü görüşme sonrasında PinQ toplam puanları zamanla azaldı (p<0,001; p<0,001).

13 Sonuç: Bu çalışmada işeme bozukluğu olan çocuklara mobil uygulama ile verilen üroterapi eğitiminin alt üriner sistem semptomlarını azalttığı ve yaşam kalitesini iyileştirdiği belirlendi. Bu sonuca göre işeme bozukluğu olan çocuklara alt üriner sistem semptomlarının azaltılması ve yaşam kalitesinin arttırılması için mobil uygulama ile üroterapi eğitiminin verilmesi önerilir.