Aydın yöresindeki buzağılarda görülen eimeria türlerinin yaygınlığının belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma Aydın yöresindeki buzağılarda görülen Eimeria türlerinin yaygınlığını belirlemek amacı ile yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmanın materyalini Aydın ilinde bulunan Efeler, Germencik, İncirliova, Karpuzlu, Söke, Çine, Nazilli, Sultanhisar, Yenipazar, Koçarlı ve Bozdoğan olmak üzere toplam 11 ilçeden rastgele seçilmiş 155 buzağının dışkı örnekleri oluşturmuştur. Hayvanların rektumlarından alınan dışkı örnekleri Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Laboratuvarlarında doymuş tuzlu su santrifüj flotasyon yöntemi ile Eimeria sp. ookistleri varlığı yönünden incelenmiştir. Ookist saptanan dışkılar (% 2,5’ lik potasyum dikromat (K2Cr2O7) ilave edilip petri kutuları içerisinde) laboratuarda bir süre (yaklaşık 10 gün) bekletilerek ookistlerin sporlanmaları her gün kontrol edilmiş ve takiben tür tayinleri yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya katılan 155 buzağının 53’ ünde (% 34,19) Eimeria sp. ookistlerine rastlanmış ve 5 farklı Eimeria türü tespit edilmiştir. Buna göre; en yaygın tür E. auburnensis (%52,83) olarak belirlenmiş ve bunu sırasıyla E. bovis (% 49,05), E. alabamensis (%37.60), E. zuernii (% 30,18) ve E. ellipsoidalis (%28,30) izlemiştir. En yüksek prevalans; yaş gruplarına göre 0-1aylık yaş grubunda (% 38), cinsiyete göre erkeklerde (% 37,5), ırklara göre montofon ırkı hayvanlarda (% 61,5) ve ilçelere göre ise Çine ilçesinde (% 69,23) tespit edilmiştir. Dışkısında Eimeria sp. ookistlerine rastlanan hayvanların 22’ sinin (% 41,5) tek tür, 12’ sinin (% 22,64) iki tür, 8’inin (% 15,09) üç tür, 5’ inin (% 9,43) dört tür, 4’ ünün (% 7,54) beş tür ile enfekte olduğu saptanmıştır.

Sonuç: Çalışma sonucunda, Aydın yöresindeki buzağılarda Eimeria türlerinin varlığı ilk kez bildirilmiş olup, özellikle sığır yetiştiriciliği yapılan yörelerde yetiştiricilerin coccidiosis konusunda bilinçlendirilmeleri gerektiği kanısına varılmıştır.