El Hac Mustafa Hami Paşa'nın "Sıhhatnüma-yı Kebir" adlı eserinin değerlendirilmesi

Abstract

Tarihsel sürece baktığımızda pandemi ilk defa ortaya çıkan bir durum olmayıp çeşitli dönemlerde zaman zaman görülmüştür. 2019 yılı Aralık ayında Çin'in Hubei Eyaleti Wuhan kentinde ortaya çıkan Covid-19 Pandemisi tüm dünyayı sarmış ve yaşam koşullarını kısıtlı hale getirmiştir. Tarihte görülen pandemilerle mücadelede koşulların çok iyi olmadığıda bilinmektedir. İnsanların yaşam koşullarına ve sağlığına dikkat etmesinin önemi salgın hastalıklar süreciyle bir kere daha ortaya çıktı. Çalışma konumuz olan El Hac Mustafa Hami Paşa'nın "Sıhhatnüma-yı Kebir" isimli eseri bireylerin ruh ve beden sağlıklarını korumak amacıyla beslenme ve temizliklerine dikkat etmeleri gerektiği hastalıklardan korunmak amacıyla nasıl giyinmeleri ve ne yemeleri gibi birçok konuyu da içermektedir. El Hac Mustafa Hami Paşa'nın bu eseri günümüz pandemi koşullarında neler yapılması gerektiğine dair birbuçuk asır önce yazdığı bu eser pandemi koşullarında sağlığımızı korumak amacıyla neler yapmamız gerektiği konusunda önemli bilgilere sahiptir.

When we look at the historical process, the pandemic is not a situation that has emerged for the first time but has been seen from time to time in various periods. The Covid-19 Pandemic, which emerged in China's Hubei Province, Wuhan, in December 2019, has swept the whole world and made living conditions formidable. It also known that the conditions in the fight against the pandemics seen in history are not very good. The importance of paying attention to people's living conditions and health has once again emerged with the epidemic disease process. Our study subject, El Hac Mustafa Hami Pasha's "Sıhhatnüma-yı Kebir", includes many issue such as how to dress and what to eat in order to protect from diseases that individuals should pay attention to their nutrition and cleanliness in order to preserve their mental and physical health. This work of El Hac Mustafa Hami Pasha, a century and a half ago written about what should done in today's pandemic conditions, has important information about what we should do to protect our health under pandemic conditions.