Sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliği ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki

Abstract

Sınıf öğretmenlerinin, okul yöneticilerini dönüşümcü liderlik açısından nasıl değerlendirdiği, ilkokulun amaçlarına en üst düzeyde katkı yapabilmesi açısından önemlidir. Sınıf öğretmenlerinin okul yöneticilerini dönüşümcü lider olarak görmesi, güdülenmesini artıracağından performansını ve ilkokulun amaçlarına katkısını olumlu yönde etkileyecektir. Aynı zamanda sınıf öğretmenlerinin okul yöneticilerini dönüşümcü lider olarak görmesi, okul yöneticilerine ve okula yönelik güvene dayalı bir etkileşime olanak sağlayarak örgütsel sinizmin oluşmasını engelleyebilecektir. Bu çalışmada sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre okul yöneticilerinin dönüşümcü liderliği ile örgütsel sinizm arasındaki ilişki araştırılmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. İzmir büyükşehiri oluşturan Karabağlar, Bayraklı, Bornova, Gaziemir ve Balçova ilçelerindeki kamu ilkokullarında görev yapan sınıf öğretmenlerinden 0.5 manidarlık düzeyi esas alınarak oranlı küme örnekleme yöntemiyle 375 sınıf öğretmeni örnekleme dahil edilmiştir. Veri toplama araçları olarak "kişisel bilgi formu"yla birlikte "Dönüşümcü Liderlik ölçeği (DLÖ)" ve "Örgütsel sinizm ölçeği (ÖSÖ)" kullanılmıştır. "Dönüşümcü Liderlik Ölçeği (DLÖ)" nin Cronbach Alfa değeri 0.98 olarak bulunmuştur. "Örgütsel Sinizm Ölçeği (ÖSÖ)"nin Cronbach Alfa değeri tamamında 0.92 ve alt boyutlarından bilişsel sinizmde 0.89, duyuşsal sinizmde 0.93, davranışsal sinizmde 0.74 olarak bulunmuştur. "Dönüşümcü Liderlik Ölçeği (DLÖ)" ve "Örgütsel Sinizm Ölçeği (ÖSÖ)"yle elde edilen veriler normal dağılım göstermediği için non-parametrik testlerden Mann Whitney U Testi, Kruskal-Wallis Testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre sınıf öğretmenleri ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliği "yüksek" düzeyde gösterdiği görüşündedir. Sınıf öğretmenlerinin ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliğine ilişkin görüşleri cinsiyete, medeni duruma, eğitim durumuna göre anlamlı farklılık göstermemekte; fakat mesleki kıdeme göre anlamlı farklılık göstermektedir. Sınıf öğretmenlerinin ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliğine ilişkin görüşleri arasında en yüksek olumlu görüş 25+ yıl mesleki kıdemde görülmektedir. Sınıf öğretmenleri örgütsel sinizmin "düşük" düzeyde gösterdiği görüşündedir. Sınıf öğretmenleri örgütsel sinizmin alt boyutlarından "bilişsel sinizm" ve "davranışsal sinizm"in aritmetik ortalamayla "düşük", "duyuşsal sinizm"in "çok düşük" düzeyde olduğu görüşündedir. Sınıf öğretmenlerinin örgütsel sinizme ilişkin görüşleri cinsiyete, mesleki kıdeme eğitim durumuna göre anlamlı farklılık göstermemekte; fakat medeni duruma göre duyuşsal sinizm ve davranışsal sinizm boyutlarında bir farklılık göstermemekte iken örgütsel sinizmin tamamında ve bilişsel sinizm boyutunda anlamlı bir farklılık göstermektedir. Evli sınıf öğretmenleri bekar sınıf öğretmenlerine göre örgütsel sinizmin ve alt boyutlarından bilişsel sinizmin daha fazla olduğu görüşündedir. Sınıf öğretmenlerinin, görüşlerine göre ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliği ile örgütsel sinizm arasında "orta düzeyde" ve "negatif" bir ilişki bulunmaktadır. Diğer bir deyişle sınıf öğretmenlerinin görüşlerine göre ilkokul yöneticilerinin dönüşümcü liderliği arttıkça örgütsel sinizm azalmaktadır.

How classroom teachers evaluate school administrators in terms of transformational leadership is important in terms of making the highest contribution to the goals of primary school. The fact that primary school teachers see school administrators as transformational leaders will increase their motivation and will positively affect their performance and contribution to the primary school goals. At the same time, the fact that classroom teachers see school administrators as transformational leaders enables the formation of organizational cynicism by enabling a trust-based interaction towards school administrators and the school. In this study, the relationship between the transformational leadership of school administrators and organizational cynicism was investigated according to the views of classroom teachers. Relational survey model, one of the quantitative research methods, was used in the research. 375 primary school teachers working in public primary schools in the districts of Karabağlar, Bayraklı, Bornova, Gaziemir and Balçova, which form the metropolitan city of İzmir, were included in the sample by using the proportional cluster sampling method based on the 0.5 significance level. "Transformational Leadership Scale (DLS)" and "Organizational Cynicism Scale (OSS)" were used together with "personal information form" as data collection tools. The Cronbach Alpha value of the "Transformational Leadership Scale (DLS)" was found to be 0.98. The Cronbach Alpha value of the "Organizational Cynicism Scale (OSS)" was found to be 0.92 in the whole and 0.89 in cognitive cynicism, 0.93 in affective cynicism, and 0.74 in behavioral cynicism. Since the data obtained from the "Transformational Leadership Scale (DLS)" and the "Organizational Cynicism Scale (OSS)" did not show normal distribution, the non-parametric Mann Whitney U Test and Kruskal-Wallis Test were used. According to the research findings, classroom teachers are of the opinion that primary school administrators show transformational leadership at a "high" level. Classroom teachers' views on the transformational leadership of primary school administrators do not differ significantly according to gender, marital status and educational status; however, it differs significantly according to professional seniority Among primary school teachers' views on the transformational leadership of primary school administrators, the highest positive opinion is seen in 25+ years of professional seniority. Classroom teachers are of the opinion that organizational cynicism is at a "low" level. Classroom teachers found that the sub-dimensions of organizational cynicism, "cognitive cynicism" and "behavioral cynicism" with arithmetic mean "low", "affective cynicism" considers it to be "very low" level. Classroom teachers' views on organizational cynicism do not differ significantly according to gender, professional seniority and educational status; however, while it does not show a difference in the dimensions of affective cynicism and behavioral cynicism according to marital status, it shows a significant difference in all organizational cynicism and cognitive cynicism dimension. Married classroom teachers are of the opinion that organizational cynicism and its sub-dimensions cognitive cynicism are more common than single classroom teachers. According to the opinions of the classroom teachers, there is a "moderate" and "negative" relationship between the transformational leadership of primary school administrators and organizational cynicism. In other words, according to the opinions of classroom teachers, organizational cynicism decreases as the transformational leadership of primary school administrators increases.