İklim değişikliğine baglı toprak nemindeki degisimin Aydın'da örnek bir alanda pamuk bitkisinde swap modeli ile simulasyonu

Abstract

Bu çalışma, küresel ısınmadan kaynaklanan iklim değişikliğinin çevreye olan etkilerinden birisi olan tarımsal alanlardaki toprak nemi üzerine odaklanmıştır. Olası iklim değişikliği senaryoları arasında öncelikli olarak belirtilen A1B iklim projeksiyonuna dayalı olarak, Akdeniz havzasında oluşabilecek iklimsel değişiklikler, Aydın yöresindeki tarımsal alanlardaki toprak nemi ile ilişkilendirilmiştir. Yağış ve sıcaklık başta olmak üzere iklim rejiminin değişmesi, toprakta depolanan nemde ve yerüstü/yer altı su kaynaklarında önemli değişmelere neden olacaktır. Bu çalışmada, iklim senaryoları ve öngörüler ışığında Akdeniz havzasında oluşabilecek değişmelerin toprak nemi üzerindeki etkileri agrohidrolojik bir model ile simüle edilmiş, daha sonra gelecekte öngörülen olası değişmelere göre söz konusu model çalıştırılarak senaryo analizleri yapılmıştır. Çalışmada SWAP modeli kullanılmış ve modelin gerektirdiği toprak, iklim ve bitkiye ilişkin veri seti hazırlanarak, yazlık ürün yetiştirme dönemi boyunca Aydın yöresinde yer alan toprak tipi ve katmanlarına göre toprak nem değişimleri tahmin edilmiştir. Senaryo analizlerinden elde edilen sonuçlara göre, sıcaklık artışı ile birlikte topraktan olan buharlaşma ve bitkiden olan terlemenin potansiyel olarak önemli oranda artacağı ve bu talebi karşılamak üzere, yüksek taban suyu olan yörede kapilar yükselme ile bitki kök bölgesine doğru hızlı bir su hareketi olacağı tahmin edilmiştir. This study has focused on soil moisture of agricultural lands which affected by environmental effects of climate change due to global warming. The climate change, especially rainfall and temperature, may cause significant changes on the surface and ground water resources and amount of moisture stored in soil. In this context, this study targeted to study effects of climate change on soil moisture and likely climate changes that may occur in the Mediterranean basin. According to the possible changes foreseen in the future, some climate change scenario analyses were performed by an agro hydrological model. SWAP model was used with the data set of soil-climate and vegetation. During the summer cultivation period in the province of Aydın, the soil moisture was monitored according to soil properties of the layers in a selected area on an alluvial soil. Then, soil moisture balance on the basis of point measurements were simulated based on the soil conditions at a plot in selected area. According to the results from scenario analysis, it was estimated that the evaporation from soil and transpiration from plants will increase potentially and there will be a water movement upward from high water table to the root zone to meet this increasing demand.