Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/4733
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorAkgüllü, Çağdaş
dc.contributor.authorAkarsu, Taner
dc.date.accessioned2022-08-10T12:12:01Z
dc.date.available2022-08-10T12:12:01Z
dc.date.issued2022
dc.date.submitted2022
dc.identifier.citationAkarsu, T. (2022) 65 yaş üstü kalp yetersizliği olan hastalarda akılcı ilaç kullanımı ile hastalığa uyum ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Aydıntr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/4733
dc.description.abstractAmaç: Bu araştırma 65 yaş üstü kalp yetersizliği olan hastalarda akılcı ilaç kullanımı ile hastalığa uyum ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Eylül 2020-Eylül 2021 tarihleri arasında, araştırma tipi tanımlayıcı-kesitsel olarak Aydın Devlet Hastanesi kardiyoloji polikliniğine kalp yetersizliği tanısı ile başvuran 322 hasta ile gerçekleştirildi. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan soru formu, Akılcı İlaç Kullanım Ölçeği (AİKÖ), Kronik Hastalıklara Uyum Ölçeği (KHUÖ) ve Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (CASP-19) (YYKÖ) ile toplandı. Verilerin analizinde; karşılaştırmalar için t-testi, Mann-Whitney U ve ANOVA (post hoc Bonferroni testi) testi kullanılırken, ölçek skorları arasında ilişkiyi incelemek için ise Pearson korelasyon analizi kullanıldı. p<0,05 olduğu durum anlamlı kabul edildi. Bulgular: Akılcı ilaç kullanım ölçeğine (AİKÖ) göre, hastaların akılcı ilaç kullanım düzeyleri, 44,09±2,22, kronik hastalıklara uyum ölçeğine (KHUÖ) göre uyum düzeyleri, 74,66±9,97, ve yaşlılarda yaşam kalitesi ölçeğine (YYKÖ) göre yaşam kalitesi düzeylerinin 35,60±5,83 ortalamanın üzerinde olduğu belirlendi. Hastaların akılcı ilaç kullanım düzeyinin hastalığa uyum üzerinde anlamlı bir ilişkisi yarattığı görüldü. (r=0,226; p<0,001) Akılcı ilaç kullanım düzeyi ile yaşam kalitesi ilişkilendirildiğinde herhangi bir ilişkinin var olmadığı görüldü. (r=-0,039 ; p=0,486) Sonuç: Çalışmada, 65 yaş üstü kalp yetersizliği olan bireylerde akılcı ilaç kullanımının hastalığa uyum süreci üzerinde daha olumlu bir etki yarattığı, yaşam kalitesi üzerinde ise daha zayıf bir değişime neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulgularının daha büyük randomize çalışmalarla desteklenmesi uygun olacaktır. Akılcı ilaç kullanımın ileri yaş kalp xii yetersizliği olan hastalarda, mortalite ve morbidite üzerindeki etkisinin yeni çalışmalarda incelenmesine ihtiyaç vardır.tr_TR
dc.description.abstractObjective: This study was conducted to examine the relationship between rational drug use, compliance with the disease and quality of life in patients over 65 years of age with heart failure. Materials and Methods: The study was carried out with 322 patients who applied to the cardiology outpatient clinic of Aydın State Hospital with the diagnosis of heart failure between September 2020 and September 2021, as a descriptive and cross-sectional study. The data were collected using a questionnaire prepared by the researchers, rational drug use scale, adaptation to chronic illness scale and quality of life scale in older people (CASP-19). In the analysis of data; While t-test, Mann-Whitney U and ANOVA (post hoc Bonferroni test) tests were used for comparisons, Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between scale scores. The situation with p<0.05 was considered significant. Results: Rational drug use levels of the patients according to the rational drug use scale were 44.09±2.22, compliance levels according to the chronic illness adaptation scale were 74.66±9.97 and quality of life levels according to the quality of life scale in older people was determined to be 35.60±5.83 above the mean level. It was observed that the rational drug use level of the patients had a significant relationship on their compliance with the disease (r=0.226; p<0.001). It was seen that there was no relationship with quality of life (r=-0.039 ; p=0.486). Conclusion: In the study, it was concluded that rational drug use in individuals over 65 years of age with heart failure had a more positive effect on the adaptation process to the disease, while it caused a weaker change on the quality of life. It would be appropriate to support xiv research findings with larger randomized studies. The effect of rational drug use on mortality and morbidity in elderly patients with heart failure needs to be investigated in new studies.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI.. i TEŞEKKÜR..... ii İÇİNDEKİLERiii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ.... vii ŞEKİLLER DİZİNİ. ix TABLOLAR DİZİNİ x ÖZET...... xii ABSTRACT.. xiv 1. GİRİŞ... 1 2. GENEL BİLGİLER...... 4 2.1.Yaşlılık ....... 4 2.1.1. Yaşlılık Epidemiyolojisi.. 4 2.1.1.1. Dünyada Yaşlı Nüfus Popülasyonu...... 6 2.1.1.2. Ülkemizde Yaşlı Nüfus Popülasyonu .. 7 2.1.2. Yaşlanmaya Bağlı Fizyolojik ve Anatomik Değişiklikler ....... 7 2.1.3. Vücut Bileşiminde Değişiklikler..... 8 2.1.3.1. Gastrointestinal Sistemde Fizyolojik Değişiklikler....... 8 2.1.3.2. Sinir Sisteminde Fizyolojik Değişiklikler.... 9 2.1.3.3. Kardiyovasküler Sistemde Fizyolojik Değişiklikler ..... 9 2.1.3.4. Solunum Sisteminde Fizyolojik Değişiklikler ..... 9 2.1.3.5. Genitoüriner Sistemde Fizyolojik Değişiklikler 10 2.1.3.6. Endokrin ve İmmün Sistemde Fizyolojik Değişiklikler...... 10 2.1.3.7. Kas ve İskelet Sisteminde Fizyolojik Değişiklikler.... 11 2.1.3.8. Beş Duyuda Meydana Gelen Fizyolojik Değişiklikler ....... 11 2.2. Hastalıklar ve Yaralanmalar..... 12 2.2.1. Bulaşıcı Hastalıklar ....... 12 2.2.2. Yaralanmalar 13 2.2.3. Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar 13 2.3. Kardiyovasküler Hastalıklar..... 17 2.3.1. Kalp Yetersizliği ... 17 iv 2.3.1.1. Kalp Yetersizliği Tanımı.... 18 2.3.1.2. Kalp Yetersizliği Epidemiyolojisi...... 18 2.3.1.3. Kalp Yetersizliği Etiyolojisi....... 19 2.3.1.4. Kalp Yetersizliği Fizyopatolojisi ....... 20 2.3.1.5. Kalp Yetersizliğinin Sınıflanması ve Evrelenmesi ..... 21 2.3.1.6. Kalp Yetersizliği Tipleri..... 22 2.3.1.6.1. Sağ Taraflı Kalp Yetersizliği... 22 2.3.1.6.2. Sol Taraflı Kalp Yetersizliği ... 23 2.3.1.6.3. Korunmuş Ejeksiyon Fraksiyonu ile Kalp Yetersizliği.... 23 2.3.1.6.4. Düşük Ejeksiyon Fraksiyonu ile Kalp Yetersizliği .. 24 2.3.1.6.5. Backward - Forward Kalp Yetersizliği ... 24 2.3.1.7. Kalp Yetersizliği Belirti ve Bulguları 24 2.3.1.8. Kalp Yetersizliği Fiziki Muayene Bulguları ...... 27 2.3.1.9. Kalp Yetersizliği Laboratuvar Bulguları.... 27 2.3.1.10. Tanı.. 29 2.3.1.11. Kalp Yetersizliğinde Tedavi..... 30 2.3.1.11.1. Farmakolojik Tedavi ..... 30 2.3.1.11.2. Non Farmakolojik Girişimler 33 2.3.1.12. Kalp Yetersizliğinde Prognoz .. 34 2.4. Akılcı İlaç Kullanımı 35 2.4.1. Akılcı İlaç Kullanım İlkeleri . 36 2.4.2. Yaşlılarda Akılcı İlaç Kullanım İlkeleri 37 2.5. Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı 39 2.6. Polifarmasi ...... 40 2.7. Uyum....... 41 2.7.1. Yaşlılarda Uyum ... 41 2.7.2. İlaç Kullanımı ve Uyum 42 2.8. Yaşlılarda Yaşam Kalitesi 44 2.9. İlaç Kullanımı ve Yaşam Kalitesi .... 45 3. GEREÇ VE YÖNTEM ....... 47 3.1. Araştırmanın Şekli.... 47 3.2. Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Özellikleri....... 47 3.3. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi .. 47 3.4. Katılımcıların Özellikleri . 47 v 3.5. Veri Toplama Araçları...... 48 3.5.1. Hasta Tanıtım Bilgi Formu ... 48 3.5.2. Kronik Hastalıklara Uyum Ölçeği. 48 3.5.3. Akılcı İlaç Kullanım Ölçeği .. 50 3.5.4. Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (CASP-19) ...... 53 3.6. Verilerin Toplanması 55 3.7. Verilerin Değerlendirilmesi...... 55 3.8. Araştırmanın Etik Yönü ... 56 4. BULGULAR...... 57 4.1. Sosyodemografik Özelliklere İlişkin Bulgular. 57 4.2. Hastalık Özelliklerine İlişkin Bulgular .... 58 4.3. İlaç Kullanım Özelliklerine İlişkin Bulgular.... 59 4.4. KHUÖ Puan Ortalamalarının Dağılımı.... 59 4.5. AİKÖ Puan Ortalamalarının Dağılımı ..... 60 4.6. YYKÖ (CASP-19) Puan Ortalamalarının Dağılımı. 60 4.7. Sosyodemografik Değişkenlerde AİKÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması .. 61 4.8. Sağlık Alışkanlığı ve Hastalığa Bağlı Değişkenlerde AİKÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ..... 66 4.9. Sosyodemografik Değişkenlerde KHUÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması 72 4.10. Sağlık Alışkanlığı ve Hastalığa Bağlı Değişkenlerde KHUÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ..... 76 4.11. Sosyodemografik Değişkenlerde YYKÖ (CASP-19) ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ..... 81 4.12. Sağlık Alışkanlığı ve Hastalığa Bağlı Değişkenlerde YYKÖ (CASP-19) ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ...... 86 4.13. İlaç Kullanım Özellikleri ile AİKÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ....... 92 4.14. İlaç Kullanım Özellikleri ile KHUÖ ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması...... 93 4.15. İlaç Kullanım Özellikleri ile YYKÖ (CASP-19) ve Alt Boyut Puanların Karşılaştırılması ..... 94 4.16. AİKÖ - KHUÖ ve Alt Boyutlarında Korelasyon Analizi....... 95 4.17. AİKÖ -YYKÖ (CASP-19) ve Alt boyutlarında Korelasyon Analizi...... 97 4.18. KHUÖ -YYKÖ (CASP-19) ve Alt Boyutlarında Korelasyon Analizi ... 99 5. TARTIŞMA ..... 101 6. SONUÇ VE ÖNERİLER .. 113 vi 7. KAYNAKLAR. 115 8. EKLER..... 139 EK 1 Hasta Tanıtım Bilgi Formu .. 139 EK 2 Kronik Hastalıklara Uyum Ölçeği ....... 143 EK 3 Akılcı İlaç Kullanım Ölçeği. 145 EK 4 Yaşlılarda Yaşam Kalitesi Ölçeği (CASP-19).... 147 EK 5 Ölçek İzinleri ....... 149 EK 6 Bilgilendirilmiş Gönüllü Olur Formu .. 152 EK 7 Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Etik Kurul Onayı..... 156 EK 8 Aydın İl Sağlık Müdürlüğü İzin Onayı 157 EK 9 Aydın Devlet Hastanesi İzin Onayı ..... 159 9. BİLİMSEL ETİK BEYANI ...... 160 10. ÖZGEÇMİŞ ... 161tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectAkılcı İlaç, Kalp Yetersizliği, Uyum, Yaşam Kalitesi, Yaşlıtr_TR
dc.subjectCompliance, Elderly, Heart Failure, Quality of Life, Rational Medicinetr_TR
dc.title65 yaş üstü kalp yetersizliği olan hastalarda akılcı ilaç kullanımı ile hastalığa uyum ve yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesitr_TR
dc.title.alternativeRelationship between rational drug use and adaptation to the disease and quality of life in patients over 65 years of age with heart failuretr_TR
dc.typedoctoralThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yaşlı Sağlığı ve Bakımı Doktora Programıtr_TR
Appears in Collections:Doktora

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
TanerAkarsuDRTez.pdfTaner Akarsu Doktora Tez Dosyası3.1 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.