Üniversite öğrencilerinde motivasyonel görüşme girişiminin öz etkililik yeterlilik düzeyi ve sigara bırakma kararına etkisi

Abstract

Amaç: Çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde motivasyonel görüşme girişiminin öz etkililik yeterlilik ve sigara bırakma kararlarına olan etkisinin incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırma, Nisan 2021- Aralık 2021 arasında randomize kontrollü olarak sigara kullanan ve bırakmak isteyen üniversite 1. sınıf öğrencilerinde yürütüldü. Çalışma deney grubunda 32, kontrol grubunda 32 olmak üzere toplam 64 öğrenci ile tamamlandı. Deney grubundaki öğrencilerle transteoretik model temelli motivasyonel görüşmeler (ilk görüşme, 1. ay ve 3. ay) yapıldı. Kontrol grubundaki öğrencilere herhangi bir girişim yapılmadı. Deney ve kontrol grubu verileri, Öğrenci Tanıtım Formu, Fagerström Nikotin Bağımlılık Testi, Öz Etkililik Yeterlilik Ölçeği (ÖEYÖ), Karar Verme Dengesi Ölçeği (KDÖ), Davranış Değişim Aşaması Tanılama Kısa Soru Formu ve Sigara İçme Arzusu Ölçeği (SİAÖ) ile toplandı. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Mann Whitney-U, Ki-kare, ANOVA ve Tekrarlı Ölçümlerde Varyans Analiziyle değerlendirildi. Bulgular: Motivasyonel görüşme yapılan deney grubundaki öğrencilerin sigara bırakma oranının %37,5, kontrol grubundakilerin ise %9,4 olduğu belirlendi. Nikotin bağımlılık puanlarının her iki grupta da zamana bağlı anlamlı derecede düştüğü saptandı (p<0,05). ÖEYÖ ve SİAÖ puanları açısından deney ve kontrol grupları arasında anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Öğrencilerin gruba bağlı KDÖ puanlarında ilk görüşme (p=0,184), 1.ay (p=0,208) ve 3.ay (p=0,056) görüşmelerinde gruplar arasında anlamlı fark belirlenmedi (p>0,05), 6. ay (p=0,014) görüşmesinde ise anlamlı fark saptandı (p<0,05). Sonuç: Hemşire tarafından motivasyonel görüşme uygulanan deney grubu öğrencilerinin sigarayı bırakma oranları ve KDÖ puanları kontrol grubuna göre yüksektir. Üniversitelerde sigarayı bırakmak isteyen öğrencilerin başvurabileceği, danışmanlık alabileceği birimlerin kurulması ve yaygınlaştırılması önerilmektedir.

Objective: The aim of the study is to examine the effect of motivational interview initiative on university students' self-efficacy-sufficiency level and smoking cessation decisions. Materials and Methods: The research was carried out in a randomized controlled trial between 1st year university students who smoked and wanted to smoke cessation between April 2021 and December 2021. The study was completed with a total of 64 students, 32 in the experimental group and 32 in the control group. Transtheoretical model-based motivational interviews (first interview, 1st month and 3rd month) were conducted with the students in the experimental group. Intervention was not made for the control group. The data were collected from both groups with Student Identification Form, Fagerström Test for Nicotine Dependence, Self-Efficacy-Sufficiency Scale (SESS), Decisional Balance Scale (DBS), Behavioral Change Stage Diagnostic Form, and Questionnaire on Smoking Urges (QSU). Data were evaluated by descriptive statistics, Mann Whitney-U, chi-square, ANOVA, and Analysis of Variance with Repeated Measures. Results: It was determined that the smoking cessation rate of the students in the experimental group, in which motivational interview was conducted, was 37.5%, and 9.4% in the control group. It was detected that nicotine addiction scores decreased significantly over time in both groups (p0.05). While there was no significant difference between the groups in the DBS scores of the students at the first interview (p=0.184), 1st month (p=0.208) and 3rd month (p=0.056) interviews (p>0.05), significant difference was found at the 6th month interview (p=0.014) (p<0.05). Conclusion: The smoking cessation rates and DBS scores of the experimental group students who were given motivational interviews by the nurse were higher than the control group. It is recommended to establish and spread units where students who want to smoke cessation can apply and receive counseling in universities