Fitness egzersizi yapan bireylerde temel psikolojik ihtiyaçlar ve egzersiz bağımlılığı

Abstract

Bu araştırma fitness egzersizi yapan bireylerde temel psikolojik ihtiyaçlar ve egzersiz bağımlılığının İncelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın verileri katılımcılara yüz yüze ulaştırılmış ve katılımda gönüllülük esas alınmıştır. Toplamda 376 kişiye ulaşılmış ve eksiklik ya da hata görülen 17 anket formu analizden çıkartılmıştır. Analiz için 359 anket formu değerlendirmeye alınmıştır. Veri toplama aracı olarak, Tekkurşun Demir, Hazar ve Cicioğlu (2018) tarafından geliştirilen Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği ve Vlachopoulos ve Michailidou tarafından (2006) tarafından geliştirilen Vlachopoulos, Aşçı, Ersöz, Cutre, Murcia ve Moutao (2013) tarafından Türkçe’ye uyarlanan Egzersizde Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 25,0 paket programında %95 güven aralığında ve 0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Katılımcıların yaş, cinsiyet; haftada kaç gün egzersiz yapıyorsunuz, eğitim durumu, medeni durum, gelir düzeyi, haftalık egzersiz yapma sıklığı, spor geçmişi, meslek gibi kişisel bilgilere ilişkin tanımlayıcı istatistikler ve frekans dağılımları hesaplanmıştır. Verilerin normal dağılım gösterdiği ve parametrik test varsayımlarının sağlandığı anlaşıldığından istatistiksel analizlerde parametrik testler kullanılmıştır. Verilerin normal dağılım göstermesi sonucu ikili gruplar için Independent Sample T Testi üç veya daha fazla bağımsız gruba ilişkin ortalamaların anlamlılığı ise Tek Yönlü Varyans Analizi (One Way ANOVA) ile test edilmiştir. Gruplar arasındaki farklılaşmanın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacı ile yapılan gruplar arası çoklu karşılaştırmalarda varyansların homojen dağılması nedeniyle Post-Hoc Testleri’nden Bonferonni Testi kullanılmıştır. İki veya daha fazla değişken arasında ilişki olup olmadığının ve varsa ilişkinin yönünün ve şiddetinin belirlenmesinde Pearson korelasyon katsayısından yararlanılmıştır. Egzersizde temel psikolojik ihtiyaçların egzersiz bağımlılığı üzerindeki etkisinin belirlenmesi amacıyla doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda Egzersiz Bağımlılığı ve alt boyutları ile Egzersizde Temel Psikolojik İhtiyaçlar ve alt boyutları arasında anlamlı ve pozitif ilişki olduğu görülmektedir (p<0.01). katılımcıların egzersiz bağımlılığı ile yaş, medeni durum, meslek, eğitim durumu, spor geçmişi, gelir durumu ve haftalık spor yapma sıklığı değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu (p<0.05); Katılımcıların Egzersizde Temel Psikolojik İhtiyaçları ile cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, spor geçmişi, gelir durumu ve haftalık spor yapma sıklığı değişkenlerinde istatistiksel olarak anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. (p<0.05)

This study was conducted in order to examine basic psychological needs and exercise addiction in individuals doing fitness exercise. The data of the research were delivered to the participants face to face and the participation was based on volunteerism. A total of 376 people were contacted and 17 questionnaires with deficiencies or errors were excluded from the analysis. 359 questionnaire forms were evaluated for analysis. As data collection tools, “Exercise Addiction Scale” developed by Tekkurşun Demir, Hazar and Cicioğlu (2018) and The “Basic Psychological Needs in Exercise Scale” developed by Vlachopoulos and Michailidou (2006) and adapted into Turkish by Vlachopoulos, Aşçı, Ersöz, Cutre, Murcia, and Moutao (2013) was used. The data were evaluated using the SPSS 25.0 package software with a confidence interval of 95% and a significance level of 0.05. Descriptive statistics and frequency distributions of the participants' personal information such as age, gender; How many days a week do you exercise, educational status, marital status, income level, weekly exercise frequency, sports history, occupation, etc. were evaluated. Parametric tests were used in statistical analysis since it was understood that the data showed a normal distribution and the parametric test assumptions were met. As a result of the fact that the data showed normal distribution, independent Sample T Test for paired groups and significance of means in regard to three or more independent groups were tested with One Way Analysis of Variance (One Way ANOVA). Bonferonni Test, which is one of the Post-Hoc Tests, was used due to the homogeneous distribution of variances in the multiple comparisons between the groups carried out in order to determine between which groups the differentiation between the groups is. Pearson correlation coefficient was used to determine whether there is a relationship between two or more variables and, if so, the direction and severity of the relationship. Linear regression analysis was conducted to determine the effect of basic psychological needs in exercise on exercise dependence. It is seen as a result of the research that here is a significant and positive relationship between Exercise Addiction and its sub-dimensions and Basic Psychological Needs in Exercise and its sub-dimensions (p<0.01). It was observed that there was a statistically significant difference (p<0.05) in the variables of exercise addiction and age, marital status, occupation, educational status, sports history, income status and weekly sports frequency of the participants; and that there was a statistically significant difference between the Basic Psychological Needs of the Participants in Exercise and the variables of gender, marital status, educational status, sports history, income status and weekly sports frequency. (p<0.05).